Eshref Frashëri

albański polityk

Eshref Frashëri też jako: Eshtref bej Frashëri (ur. 15 października 1874 we wsi Frashër k. Përmetu, zm. 17 października 1938 w Tiranie[1]) – albański polityk i inżynier, wicepremier rządu Albanii w 1920, przewodniczący parlamentu w latach 1922-1924.

Eshref Frashëri
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 października 1874
Frashër

Data i miejsce śmierci

17 października 1938
Tirana

Wicepremier rządu Albanii
Okres

od 30 stycznia 1920
do 14 listopada 1920

Przewodniczący Rady Narodowej Albanii
Okres

od 1922
do 1924

Przynależność polityczna

Partia Ludowa

Poprzednik

Pandeli Evangjeli

Następca

Petro Poga

Przewodniczący Senatu Albanii
Okres

od 2 marca 1925
do kwiecień 1925

Poprzednik

Petro Poga

Następca

Pandeli Evangjeli

Faksymile

Życiorys edytuj

Był synem Dyrmisha Frashëriego i kuzynem Abdyla i Naima. Ukończył szkołę w Korczy, a następnie odbył studia inżynieryjne (inżynieria budownictwa) w Stambule[1]. w czasie studiów związał się z albańskim ruchem narodowym. Po studiach pracował jako inżynier w Turcji. W 1913 wrócił do Albanii i założył organizację narodową Krahu Kombētar (Skrzydło Narodowe). W czasie I wojny światowej internowany przez Czarnogórców. Jako przedstawiciel Komitetu Obrony Narodowej Kosowa w 1920 został wysłany na kongres albańskich działaczy narodowych w Lushnji, który miał doprowadzić do reaktywacji albańskiej państwowości. Na kongresie Frashëri został wybrany wicepremierem nowego rządu i ministrem robót publicznych[1].

W maju 1920 rząd albański wysłał go do Korczy z misją porozumienia z dowództwem garnizonu francuskiego, stacjonującego w tym mieście[1]. Celem misji było przejęcie miasta z rąk francuskich, zanim uczynią to wojska greckie[2]. W Korczy Frashëri wystąpił na wiecu, proklamując przyłączenie Autonomicznej Albańskiej Republiki Korczy do nowego państwa albańskiego[3].

W latach 1921-1934 związany politycznie z Ahmedem Zogu i kierowaną przez niego Partią Ludową (Partia e Popullit)[1]. W 1922 opracował pierwszy plan zagospodarowania przestrzennego Tirany[4]. W październiku 1923 przewodniczył delegacji albańskiej, która udała się do Ankary w celu nawiązania stosunków dyplomatycznych z Republiką Turcji[5].

W latach 1922-1924 pełnił funkcję przewodniczącego parlamentu[1]. W 1925 uzyskał mandat senatora i we wrześniu objął funkcję przewodniczącego senatu[6]. W tym samym czasie ujawniono spisek przeciwko prezydentowi Zogu, kierowany przez jego szwagra Ceno bega Kryeziu[7]. Frashëri był powiązany ze spiskowcami i po jego ujawnieniu podał się do dymisji, a następnie wyjechał na Korfu. W 1932 powrócił do kraju i ponownie został wybrany do parlamentu. W lutym 1938 zasiadał w radzie nadzorczej włosko-albańskiego przedsiębiorstwa eletrycznego SITA[8]. Zmarł nagle w Tiranie. Pochowany na stołecznym cmentarzu bektaszyckim[1].

Imię Frashëriego nosi jedna z ulic w północno-zachodniej części Tirany.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 124.
  2. Ioannis Kaphetzopoulos: The struggle for Northern Epirus. Ateny: Hellenic Army General Staff, Army History Directorate, 2000, s. 355.
  3. Edwin Jacques: The Albanians: An Ethnic History from Prehistoric Times to the Present. McFarland, Incorporated, Publishers, 2009, s. 369. ISBN 978-0-7864-4238-6. (ang.).
  4. Tirana, si qendra modeste u shndërrua në kryeqytet. = 2018-06-08 [online], telegrafi.com, 17 listopada 2016 (alb.).
  5. Ilirjana Kaceli. Vendosja e marredhenieve shqiptaro-turke gjate viteve 20' te shekullit e kaluar. „Studime Historike”, s. 167-168, 3-4 2013. 
  6. Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 724. (alb.).
  7. Robert Austin: Founding a Balkan State: Albania's Experiment with Democracy, 1920-1925. Toronto: University of Toronto Press, 2012, s. 64. ISBN 978-1-4426-4435-9.
  8. Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 149. ISBN 978-1-78076-431-3.

Bibliografia edytuj

  • Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 124.
  • Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 149. ISBN 978-1-78076-431-3.