Eugeniusz Pogorzelski

Generał dywizji Wojska Polskiego

Eugeniusz Bronisław Pogorzelski (ur. 13 stycznia 1867 w Sannikach, zm. 18 marca 1934 w Warszawie) – generał dywizji Wojska Polskiego.

Eugeniusz Pogorzelski
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Pełne imię i nazwisko

Eugeniusz Bronisław Pogorzelski

Data i miejsce urodzenia

13 stycznia 1867
Sanniki

Data i miejsce śmierci

18 marca 1934
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1890–1920

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

716 Pułk Piechoty
51 Pułk Piechoty
8 Dywizja Strzelców Polskich
5 Polski Pułk Zapasowy
4 Dywizja Strzelców Polskich
XIV Brygada Piechoty
7 Dywizja Piechoty
Dowództwo Okręgu Generalnego „Kielce”
Dowództwo Okręgu Korpusu nr I w Warszawie

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska
I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Życiorys edytuj

Eugeniusz Bronisław Pogorzelski urodził się 13 stycznia 1867 w Sannikach, w powiecie gostynińskim. Kształcił się w Warszawie i Oficerskiej Szkole Piechoty w Wilnie. Od 1890 oficer zawodowy Armii Imperium Rosyjskiego. W latach 1904–1905 wziął udział w wojnie rosyjsko-japońskiej. W czasie I wojny światowej dowodził batalionem, a następnie 716 i 51 pułkiem piechoty. Od grudnia 1917 dowódca 8 Dywizji Strzelców Polskich w III Korpusie Polskim w Rosji. Po likwidacji dywizji dowódca 5 Polskiego pułku zapasowego w Kiszyniowie, z którym dołączył na Ukrainie do II Korpusu Polskiego w Rosji. 4 kwietnia 1918 został oficerem sztabu 4 Dywizji Strzelców Polskich. 11 maja 1918 w czasie bitwy pod Kaniowem dostał się do niewoli niemieckiej. Z niewoli zwolniony został 13 listopada 1918.

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. Zorganizował i dowodził Brygadą Kresową. 6 lutego 1919 wyznaczony został na dowódcę miasta Radomia[1]. 18 lutego tego roku został zastępcą dowódcy Okręgu Wojskowego Częstochowa, a następnie dowódcą Okręgu Wojskowego Kielce. 15 maja 1919 roku został mianowany dowódcą XIV Brygady Piechoty[2]. 1 maja 1920 zatwierdzony został w stopniu generała podporucznika z dniem 1 kwietnia tego roku. Czasowo pełnił także obowiązki dowódcy 7 Dywizji Piechoty, a w grudniu 1920 został jej etatowym dowódcą. W 1921 ukończył kurs wyższych dowódców. Od 20 września do 10 października 1921 roku dowodził Okręgiem Generalnym „Kielce” w zastępstwie generała porucznika Franciszka Latinika, który wówczas przebywał na urlopie[3].

3 maja 1922 zweryfikowany został w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. 20 stycznia 1923 został zastępcą dowódcy, a 27 marca tego roku dowódcą Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. 30 sierpnia 1923 przeniesiony został do Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko I zastępcy szefa Administracji Armii. 1 lutego 1924 przeniesiony został do Łodzi, gdzie objął stanowisko zastępcy dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV. 31 marca 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go na generała dywizji ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 5. lokatą w korpusie generałów[4]. 26 czerwca 1924 został członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego. W dniach 20–27 listopada 1925 roku czasowo pełnił obowiązki Szefa Administracji Armii, które powierzył mu kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych, generał dywizji Stefan Majewski[5].

Z dniem 30 kwietnia 1927 roku przeniesiony został w stan spoczynku. Zmarł 18 marca 1934 w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A10-6-3/4)[6].

Awanse edytuj

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 18 z 18.02.1919 r.
  2. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 68 z 21 czerwca 1919 roku, poz. 2170.
  3. Witold Jarno, Okręg Generalny Nr III ..., s. 195 wymienił generała podporucznika Eugeniusza Pogorzelskiego jako pełniącego obowiązki dowódcy Okręgu Korpusu Nr III od 29 września do 7 października 1921 roku. Dziennik Rozkazów Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce” Nr 116 z 29 września 1921 roku, Urlop generała i dowódcy okręgu generalnego - objęcie zastępstwa, i Dziennik Rozkazów Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce” Nr 120 z 13 października 1921 roku, Powrót z urlopu.
  4. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 32 z 02.04.1924 r.
  5. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 126 z 26 listopada 1925 roku, s. 686.
  6. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  7. Dekret Wodza Naczelnego L. 3414 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1724)
  8. „Na wniosek gen. br. Hallera Józefa za męstwo i odwagę wykazane w bitwie Kaniowskiej w składzie b. II Korpusy Wschodniego w dniu 11.5.18 r.”, Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2098 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 42, s. 1668)
  9. Decyzja Naczelnika Państwa z 12 grudnia 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 267)

Bibliografia edytuj

  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Henryk P. Kosk: Generalicja polska. T. 2: M–Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", 2001. ISBN 83-87103-81-0.