Wikipedia

Fala (cykl obrazów Gustave’a Courbeta)

seria obrazów Gustave’a Courbeta

Fala (fr. La Vague) – cykl obrazów olejnych francuskiego malarza Gustave’a Courbeta.

Historia edytuj

Latem 1869 malarz kolejny raz wyjechał do Étretat, na normandzkie wybrzeże kanału La Manche. Courbet w tymże roku wykonał czternaście widoków plaż i wiele obrazów, które za główny temat miały fale. Obrazy były malowane z natury lub powstawały potem w pracowni malarza, niektóre ze stworzonych nad morzem były potem przerabiane przez Courbeta. Cykl Fal powstał w okresie lato 1869 – wiosna 1870. Według niektórych autorów[1] jest on zapowiedzią cykli malarskich impresjonistów, jednak warto podkreślić, że poszczególne obrazy Courbeta nie stanowią serii, ale stanowią różne opracowania tego samego morskiego tematu – mają różne rozmiary, ujmują widok pod różnymi kątami, różnią się kompozycyjnie, kolorystycznie, a niektóre stanowią prawdopodobnie szkic do wersji ostatecznych[1][2][3][4].

Przy tworzeniu swoich marin Courbet mógł posiłkować się fotografiami morza. Prawdopodobnie wpływ na niego wywarły też japońskie drzeworyty, które mógł poznać za pośrednictwem Moneta i Whistlera, szczególnie obraz z Scottish National Gallery zdradza podobieństwo z Wielką falą Hokusaia[1][5].

Opis edytuj

Każdy z obrazów przedstawia widok morza z groźnie wznoszącymi się falami lub jedną wyraźną falą. W przeciwieństwie do swoich poprzednich marin jak Krajobraz nadmorski czy Morze w Palavas Courbet przedstawił wąski wycinek morza. Najczęściej nie widać lądu lub jedynie wąski jego fragment, wydaje się jakby widz stał tuż przed napierającym żywiołem. Morze nie cofa się w czasie przypływu jak w poprzednich jego pracach, ale wznosi się w górę pełne naturalnej energii. Artysta ukazał wzburzone wody, interesowało go oddanie ruchu fal oraz ich siły. Fale na jego płótnach wyglądają jak zatrzymane w ruchu, „zamrożone”. Osiągnął to za pomocą pędzla i nakładania grubych impastów z wykorzystaniem noża malarskiego. Powierzchnia farby jest wyraźna i namacalna, a piana na jego marinach ma wymiar materialny; stanowi to wyraźny kontrast do obrazów powstających zgodnie z regułami malarstwa akademickiego, mających gładką i błyszczącą powierzchnię. Linia horyzontu wyraźnie oddziela dwa żywioły – wodę oddawaną najczęściej za pomocą różnych odcieni zieleni oraz niebo w zróżnicowanych stopniach zachmurzenia, odmiennych na poszczególnych wersjach[1][4][5][6][7][8].

W przeciwieństwie do wychodzących już z mody przedstawień morskich scen batalistycznych i do współczesnych mu obrazów o tematyce marynistycznej Courbet w swoich Falach nie ukazywał żadnej anegdoty. Nie można na nich dostrzec żadnej ludzkiej sylwetki, a jedynymi śladami działalności człowieka są porzucone na brzegu lub unoszące się w oddali łodzie. Malarz jest zainteresowany potęgą samego morza, przewyższającą wszystko siłą natury, szybkim i zmiennym ruchem fal[4][5][7].

Wybrane obrazy z serii edytuj

Ilustracja Wymiary (cm) Rok Miejsce przechowywania
 
 32,4 × 48,3 1870 Philadelphia Museum of Art, Filadelfia
 
 72,5 x 92,5 1870 National Museum of Western Art, Tokio
 
 80,5 x 90,5 1870 Museum Oskar Reinhart am Römerholz, Winterthur
 
 144 x 112 1869-1870 Stara Galeria Narodowa, Berlin
 
 65,4 x 85,7 1869 Brooklyn Museum Nowy Jork
 
 67,2 x 107 1869 Kunsthalle, Brema
 
 63 x 91,5 1869-1870 Städel Museum, Frankfurt nad Menem
 
 71,5 x 116,8 1869 Musée d'art moderne André Malraux, Hawr
 
 54 x 73 1869 Muzeum Sztuk Pięknych w Orleanie, Orlean
 
 46 x 55 1869 Scottish National Gallery, Edynburg
 
 117 x 160,5 1869 Musée d’Orsay, Paryż

[2][3][9][8][10][11][12][13]

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Gustave Courbet. Poznań: Oxford Educational sp. z o.o., 2007, seria: Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy. ISBN 978-83-252-0073-2.
  2. ↑ a b Strona muzeum w Lyonie. [dostęp 2022-02-04]. (fr.).
  3. ↑ a b Opis obrazu na stronie Musée d’Orsay. [dostęp 2022-02-04].
  4. ↑ a b c Gustave Courbet. New York: Metropolitan Museum of Art, s. 291–298.
  5. ↑ a b c VAGUES I – katalog wystawy. Le Havre: Musee Malraux Le Havre, 2004.
  6. ↑ Augustin de Butler. „Wielcy Malarze. Ich życie, inspiracje i dzieło.”, s. 14, 1999. Eaglemoss Polska sp. z o.o.. 
  7. ↑ a b Jeffery Howe: Inside Out: Courbet and the Challenge of Realist Landscape. W: Courbet mapping realism. McMullen Museum of Art, Boston College, 2013, s. 78–81.
  8. ↑ a b Strona muzeum w Hawrze. [dostęp 2022-02-04]. (ang.).
  9. ↑ Strona Nationall Gallery of Scotland. [dostęp 2022-02-04].
  10. ↑ Strona muzeum w Filadelfii. [dostęp 2022-02-05].
  11. ↑ Obraz w muzeum w Orleanie. [dostęp 2022-02-05].
  12. ↑ Strona muzeum w Winthertur. [dostęp 2022-02-05].
  13. ↑ Strona muzeum w Bremie. [dostęp 2022-02-05]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fala_(cykl_obrazów_Gustave’a_Courbeta)&oldid=66761743”