Flisactwo (flis, osyłka[1]) – rzeczny spław towarów.

Flisacy nad Wisłą, Wilhelm August Stryowski, 1881

Tradycja flisactwa kultywowana w Polsce, Austrii, Czechach, Niemczech, Łotwie i Hiszpanii została w grudniu 2022 roku wpisana na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO[2].

Historia

edytuj
 
Flis

W dawnej Polsce flis stanowił jedną z najważniejszych form transportu oraz istotną gałąź gospodarki. Do najczęściej spławianych towarów należało zboże, transportowane na statkach, m.in. na specjalnie przystosowanych jednostkach zwanych komięgami oraz drewno, spławiane w postaci tratew. Ponieważ najważniejszym i największym ośrodkiem portowym w dawnej Polsce był Gdańsk, to w naturalny sposób najważniejszą drogą wodną stała się Wisła, jakkolwiek do spławu intensywnie wykorzystywano również inne rzeki Rzeczypospolitej, np. Niemen, czy też Dniepr.

W okresie największego rozkwitu gospodarki folwarcznej w ciągu jednego roku przez Wisłę przepływało ponad pół tysiąca szkut, tyle samo dubasów, prawie tysiąc komięg oraz ok. trzystu tratew.

W XIX wieku liczba flisaków wielokrotnie zmalała, zaś zakres ich działalności ograniczył się głównie do spławu drewna[1].

Spławem trudnili się flisacy zwani również flisami lub orylami.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b flisactwo, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-05-21].
  2. Timber rafting. ich.unesco.org. [dostęp 2023-02-14]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj