Wikipedia

Francisc Rónay

Francisc Rónay, właśc. Francisc Ronnay (węg. Ferenc Rónay, ur. 29 kwietnia 1900 w Aradzie, zm. 6 kwietnia 1967 w Târgu Mureș[1]) – rumuński piłkarz węgierskiego pochodzenia występujący na pozycji napastnika, reprezentant Rumunii w latach 1922–1932, strzelec pierwszej bramki w historii reprezentacji Rumunii, trener piłkarski.

Francisc Rónay
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 kwietnia 1900
Arad

Data i miejsce śmierci

6 kwietnia 1967
Târgu Mureș

Pozycja

napastnik

Kariera juniorska
Lata Klub
1912–1920 AMEF Arad
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole
1920–1935 CA Oradea
1935–1936 Craiu Iovan Craiova
1936–1937 CA Oradea 4 (3)
1937 Electrica Oradea
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
1922–1932  Rumunia 8 (3)
Kariera trenerska
Lata Drużyna
1936–1937 CA Oradea (grający trener)
1940–1944 Nagyváradi AC
1945 Ferar Kluż
1946–1947 Dermata Cluj
1947 CFR Bukareszt
1947 Rumunia
1948–1949 CSM Mediaș
1949–1950 CCA Bukareszt
1952–1953 CA Câmpulung Moldovenesc
1953 CCA Bukareszt
1954 CCA Bukareszt
1954 Locomotiva Bukareszt
1956–1959 Locomotiva Bukareszt
1962–1963 Crișana Oradea
  1. ↑ Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Multimedia w Wikimedia Commons

Kariera klubowa edytuj

Grę w piłkę nożną rozpoczął w wieku 12 lat w założonym rok wcześniej AMEF Arad[2]. W klubie tym grał do 1920 roku, kiedy to Arad postanowieniem traktatu z Trianon został przyłączony do Królestwa Rumunii[2][3]. W wieku 20 lat przeszedł do CA Oradea[4]. W 1932 roku rozpoczął w barwach tego klubu grę w nowo powstałej Divizja A. W sezonach 1923/24 i 1934/35 wywalczył wicemistrzostwo kraju[3][4]. W 1935 roku przeszedł do drugoligowego Craiu Iovan Craiova[2]. W sezonie 1936/37 występował ponownie w CA Oradea, będąc jednocześnie grającym trenerem zespołu[2]. W 1937 roku powrócił do czynnego uprawiana piłki nożnej i występował w Electrice Oradea, grającej w Divizia C. Po roku gry w tym klubie zakończył karierę zawodniczą.

Kariera reprezentacyjna edytuj

Wiosną 1922 roku znalazł się w składzie powołanym na pierwszy międzypaństwowy mecz reprezentacji Rumunii z Jugosławią[3][5]. By dotrzeć do Belgradu zawodnicy i sztab szkoleniowy pokryli koszty podróży pociągiem z własnych środków[5]. W meczu rozegranym 8 czerwca 1922 Rónay zdobył pierwszą bramkę w historii rumuńskiej drużyny narodowej, pokonując Dragutina Friedricha strzałem z rzutu karnego w 41. minucie[5][6]. Mecz zakończył się zwycięstwem Rumunów 2:1 i był obserwowany przez królów Aleksandra I, Ferdynanda I oraz Jerzego II[5][6]. Ogółem w latach 1922–1932 Rónay rozegrał w reprezentacji 8 spotkań i zdobył 3 gole[2]. Był rezerwowym zawodnikiem na igrzyskach olimpijskich w Paryżu[1].

Bramki w reprezentacji
LP Data Miejsce Przeciwnik Bramka Rezultat Ranga meczu 
1. 8 czerwca 1922 Stadion SK Jugoslavija, Belgrad   Królestwo SHS 1:1 2:1 Mecz towarzyski
2. 10 czerwca 1923 Stadionul FSSR, Bukareszt   Królestwo SHS 1:2 1:2 Mecz towarzyski
3. 16 października 1932 Linzer ASK Platz, Linz   Austria (B) 1:0 1:0 Puchar Europy Środkowej

Kariera trenerska edytuj

W sezonie 1936/37 pracował jako grający trener CA Oradea. Po przyłączeniu Transylwanii do Węgier na mocy drugiego arbitrażu wiedeńskiego w 1940 roku, powrócił do trenowania klubu, który jako Nagyváradi AC rozpoczął grę w Nemzeti Bajnokság II[4][7]. W sezonie 1943/44 wywalczył mistrzostwo Węgier[3]. W 1945 roku prowadził Ferar Kluż, w 1946 Dermatę Cluj, natomiast w 1947 objął posadę trenera CFR Bukareszt[4]. Jesienią 1947 roku poprowadził reprezentację Rumunii w trzech spotkaniach przeciwko Czechosłowacji (2:6), Węgrom (0:3) oraz Polsce (0:0)[3]. W grudniu tego samego roku definitywnie opuścił CFR Bukareszt. W latach 1948–1949 prowadził CSM Mediaș, z którym zajął ostatnią lokatę w tabeli i spadł do Divizia B.

W marcu 1950 roku zaczął trenować CCA Bukareszt. Klub pod jego wodzą zajął 5. miejsce w Divizia A oraz zdobył Puchar Rumunii[8]. W 1952 roku Rónay został oddelegowany przez władze związkowe do CA Câmpulung Moldovenesc, który doprowadził do 3 miejsca w Divizji A, największego sukcesu, w krótkiej historii klubu z okręgu suczawskiego[8]. Jako pierwszy trener w Rumunii wdrożył ustawienie 4-2-4[4]. Klub został decyzją Rumuńskiej Partii Robotniczej rozwiązany w połowie sezonu 1953[8]. W sierpniu 1953 roku Rónay wraz z częścią graczy przeniósł się do CCA Bukareszt, gdzie zdobył tytuł mistrzostwo Rumunii[8]. W sierpniu 1954 zaczął trenować Locomotivę Bukareszt[8]. W pierwszym sezonie kolejarze pod wodzą Rónaya zajęli 12. miejsce, oznaczające Divizji B. W 1956 roku Locomotiva wróciła do rumuńskiej ekstraklasy i zdobyła 4. miejsce. Locomotiva zajęła 8. miejsce w sezonie 1957/58 i 4. w sezonie 1958/59 (już pod nazwą FC Rapid)[8]. W sezonie 1962/63 Rónay pracował w Crișanie Oradea, która przegrała 5 z 7 spotkań pod jego wodzą i spadła z Divizia A[4]. W następstwie tego klub rozformowano, a on sam zakończył karierę trenerską.

Życie prywatne edytuj

Urodził się w 1900 roku w Aradzie w Austro-Węgrzech w węgierskiej rodzinie[3]. Ukończył szkołę średnią uzyskując zawód elektryka, który wykonywał w Przedsiębiorstwie Komunalnym Oradea (rum. Întreprinderile Comunale Oradea)[3]. Pod koniec lat 40. był przez Securitate oskarżany o wspieranie i szerzenie faszyzmu, pomoc w eksterminacji Żydów w Getcie Oradejskim i prokurowanie chuligańskich wybryków przeciwko przedstawicielom komunistycznych władz[3]. W styczniu 1951 roku został aresztowany i po 3 miesiącach zwolniony z powodu braku dowodów.

Sukcesy edytuj

Nagyváradi AC
CCA Bukareszt

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Francisc Ronnay [online], olympedia.org [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  2. ↑ a b c d e Cutia cu amintiri. Portrete alb-verzi - Francisc Rónnay, emblematic pentru anii '20. crisana.ro. [dostęp 2020-08-05]. (rum.).
  3. ↑ a b c d e f g h Dosarul horror, necunoscut publicului, al primului marcator din istoria României: „A schingiuit evreii. A construit o mașină electrică de tortură”. gsp.ro. [dostęp 2020-07-31]. (rum.).
  4. ↑ a b c d e f Echipe din România interbelică – CAO. Oradea, campioana româno-maghiară. ripensia-sport-magazin.ro. [dostęp 2020-08-04]. (rum.).
  5. ↑ a b c d De Ziua Unirii Principatelor: Debutul ”tricolorilor”. ripensia-sport-magazin.ro. [dostęp 2020-08-04]. (rum.).
  6. ↑ a b Arad: 98 de ani de când Francisc Ronnay, din Arad, marca primul gol din istoria naționalei de fotbal a României, în prezența a trei regi. realitateadearad.net. [dostęp 2020-08-01]. (rum.).
  7. ↑ Internaționali româno-maghiari sau maghiaro-români?. prosport.ro. [dostęp 2020-07-29]. (rum.).
  8. ↑ a b c d e f Doliu în fotbalul românesc. Nicolae Dodean, fost jucător la UTA, Steaua și Rapid a încetat din viață la 87 de ani. Povestea vieții fostului fotbalist, spusă de clubul arădean. liga2.prosport.ro. [dostęp 2020-08-05]. (rum.).

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Francisc_Rónay&oldid=73564723”