Franciszek Cybula
Alfred Franciszek Cybula[1] (ur. 10 sierpnia 1940 w Gdańsku, zm. 21 lutego 2019 w Kartuzach) – polski duchowny katolicki, kapelan prezydenta Lecha Wałęsy w latach 1990–1995[2].
| Prałat honorowy Jego Świątobliwości | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
10 sierpnia 1940 |
| Data i miejsce śmierci |
21 lutego 2019 |
| Kapelan Prezydenta RP | |
| Okres sprawowania |
1990–1995 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
11 czerwca 1967 |
Życiorys edytuj
Był synem pochodzącego ze Śląska Karola Mandrysza oraz Heleny z domu Arendt. Ojciec jako folksdojcz służył w Wehrmachcie i zginął w 1944 w czasie działań wojennych w Jugosławii, matka zaś w 1945 zmarła na tyfus. Jako sierota został przygarnięty przez bezdzietne małżeństwo Leona i Melanii Cybulów z Siemirowic i przyjął ich nazwisko[3].
Święcenia kapłańskie przyjął 11 czerwca 1967 w bazylice mariackiej w Gdańsku. W trakcie posługi kapłańskiej pracował jako duszpasterz wśród młodzieży szkolnej i akademickiej, a od 1979 także wśród lekarzy i farmaceutów[2]. Do 1988 był duszpasterzem akademickim w gdańskiej parafii Najświętszego Serca Jezusowego, a następnie został proboszczem sopockiej parafii Gwiazda Morza[4] (do grudnia 1990[5]).
Od 1980 był spowiednikiem Lecha Wałęsy, przewodniczącego NSZZ „Solidarność”. Po wygranych przez Wałęsę w 1990 wyborach prezydenckich, został mianowany prezydenckim kapelanem. Funkcję tę sprawował do końca kadencji w 1995[2].
W latach 1995–1998 był proboszczem parafii wojskowej pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Gdańsku[6][7]. W latach 2003–2010 był penitencjarzem w bazylice archikatedralnej w Gdańsku-Oliwie[5]. Był członkiem kapituły archikatedralnej, a od 2009 prałatem honorowym[2]. Od 2010 był na emeryturze, a ostatnie lata życia spędził w Gowidlinie[2]. Został pochowany w grobie przy gowidlińskim kościele[8].
Napisał autobiografię Ksiądz w Belwederze. Okruchy wspomnień ks. kapelana Prezydenta[5].
Współpraca ze Służbą Bezpieczeństwa PRL edytuj
W latach 1969–1990 był zarejestrowanym tajnym współpracownikiem SB o pseudonimie „Franek”[3][9]; jego teczka osobowa została zniszczona[3].
Zarzuty edytuj
W filmie dokumentalnym Tylko nie mów nikomu z 2019 roku w reżyserii Tomasza Sekielskiego ksiądz Cybula został przedstawiony jako sprawca molestowania osób małoletnich[10][11]. W filmie przedstawiony jest zapis dźwiękowy rozmowy Cybuli z dorosłym w momencie realizacji filmu mężczyzną o ich kontaktach seksualnych sprzed lat (ofiara miała wtedy 12 lub 13 lat). Do molestowania miało dojść w czasie, kiedy Cybula zakończył pracę jako kapelan prezydenta i osiadł w Gowidlinie. Ksiądz wyraża przekonanie, że „równorzędnie żeśmy się tym darzyli” i chce dać pieniądze mężczyźnie[3][12]. Cybula zmarł przed premierą filmu. Mszę pogrzebową celebrował arcybiskup Sławoj Leszek Głódź, który według ofiary miał wiedzieć o nadużyciach seksualnych Cybuli i zachować tę wiedzę dla siebie[13].
Twórczość edytuj
- Ksiądz w Belwederze. Okruchy wspomnień ks. kapelana Prezydenta. 1993. ISBN 978-83-906813-8-2.
Przypisy edytuj
- ↑ Wiktor Ferfecki, Ksiądz Franciszek Cybula: Prezydencki kapelan ze skazą [online], Rzeczpospolita, 27 grudnia 2019 [dostęp 2019-05-12].
- ↑ a b c d e Zmarł ks. prał. Franciszek Cybula, kapelan z Belwederu. Gość Niedzielny. [dostęp 2019-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-23)].
- ↑ a b c d Igor Rakowski-Kłos, Ks. Franciszek Cybula z filmu Sekielskich: spowiednik Wałęsy, szara eminencja Belwederu, współpracownik SB [online], Gazeta Wyborcza, 12 maja 2019 [dostęp 2024-02-22].
- ↑ Zmiany personalne w roku 1988 [online], Archidiecezja gdańska [dostęp 2024-02-22].
- ↑ a b c Wojciech Cichosz, Ks. Alfred Franciszek Cybula, Ksiądz w Belwederze. Okruchy wspomnień ks. kapelana Prezydenta, t. 2, 1992, Drukarnia Loretańska w Warszawie, Gdańsk Oliwa 2010, ss. 336., „Studia Gdańskie”, XXVII, Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska, 2010, s. 371, ISSN 0137-4338 [dostęp 2024-02-22].
- ↑ Zmiany personalne w roku 1995 [online], Archidiecezja gdańska [dostęp 2024-02-22].
- ↑ Zmiany personalne w roku 1998 [online], Archidiecezja gdańska [dostęp 2024-02-22].
- ↑ W.D.: Gowidlino. Ostatnie pożegnanie ks. Franciszka Cybuli. expresskaszubski.pl, Express Kaszubski. [dostęp 2019-05-12].
- ↑ sp, Tomasz Sekielski: księża, którzy pojawiają się w naszym filmie, byli współpracownikami SB [online], Onet.pl, 13 maja 2019 [dostęp 2019-05-13].
- ↑ Michał Wilgocki, Film "Tylko nie mów nikomu" braci Sekielskich wstrząśnie polskim Kościołem [OPIS FILMU] [online], Gazeta Wyborcza, 11 maja 2019 [dostęp 2024-02-22].
- ↑ Sebastian Klauziński, "Diabeł zbiera żniwo". Film Tomasza Sekielskiego o pedofilii w polskim Kościele mocniejszy niż "Kler" [online], OKO.press, 9 maja 2019 [dostęp 2024-02-22] (pol.).
- ↑ Tylko nie mów nikomu – dokument Tomasza Sekielskiego. youtube.com. [dostęp 2019-05-12].
- ↑ Tylko nie mów nikomu. 2019-05-11. [dostęp 2019-05-15].