Frankolin górski[4] (Scleroptila psilolaema) − gatunek średniej wielkości afrykańskiego ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Osiadły.

Frankolin górski
Scleroptila psilolaema[1]
(G. R. Gray, 1867)
Ilustracja
Osobnik z podgatunku nominatywnego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

grzebiące

Rodzina

kurowate

Podrodzina

bażanty

Plemię

Gallini

Rodzaj

Scleroptila

Gatunek

frankolin górski

Synonimy
  • Francolinus psilolaemus G. R. Gray, 1867[2]
  • Scleroptila psilolaemus (G. R. Gray, 1867)[2]
Podgatunki
  • S. p. psilolaema (G. R. Gray, 1867)
  • S. p. elgonensis (Ogilvie-Grant, 1891)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Systematyka edytuj

Tradycyjnie wyróżnia się dwa podgatunki S. psilolaema[5][6][7]:

Niektórzy, np. autorzy Kompletnej listy ptaków świata czy IUCN, uznają frankolina rdzawobrzuchego za osobny gatunek S. elgonensis[4][8].

Charakterystyka edytuj

Morfologia edytuj

Wygląd zewnętrzny: Ptak o pokroju zbliżonym do kuropatwy. Od pokrewnych gatunków odróżnia się czarnymi paskami na końcach lotek pierwszorzędowych. Podgatunek S. p. elgonensis ma bardziej rdzawy spód.

Rozmiary: długość ciała: ok. 32 cm

Masa ciała: dwa schwytane samce ważyły 510 g i 530 g, dwie samice 370 g i 510 g

Występowanie edytuj

Środowisko edytuj

Górskie tereny trawiaste i wrzosowiska, 1800–4000 m n.p.m.

Zasięg występowania edytuj

Etiopia, Uganda i Kenia.

Rozród edytuj

Gatunek najprawdopodobniej monogamiczny. Obserwowano stadka złożone z 4–5 osobników młodych i dorosłych.

Status, zagrożenie i ochrona edytuj

Status według kryteriów Czerwonej księgi gatunków zagrożonych IUCN: gatunek bliski zagrożenia (NT – near threatened). Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3]. Frankolin rdzawobrzuchy, uznawany przez IUCN za osobny gatunek, również zaliczany jest do kategorii NT i wykazuje spadkowy trend liczebności populacji[8].

Znaczenie w kulturze człowieka edytuj

W Ugandzie intensywnie poluje się na ten gatunek w celu zdobycia mięsa.

Przypisy edytuj

  1. Scleroptila psilolaema, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Francolinus psilolaemus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-10-26] (ang.).
  3. a b Scleroptila psilolaema, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Gallini Brehm,CL, 1831 (wersja 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-26].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pheasants, partridges, francolins. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-26]. (ang.).
  6. Moorland Francolin (Francolinus psilolaemus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)]. (ang.).
  7. Paweł Mielczarek, Włodzimierz Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. ISSN 0550-0842. 
  8. a b BirdLife International, Scleroptila elgonensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-08-26] (ang.).

Bibliografia edytuj

  • P. J. K. McGowan: Family Phasianidae (Pheasants and Partridges). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 2: New World Vultures to Guineafowl. Barcelona: Lynx Edicions, 1994, s. 494. ISBN 84-87334-15-6. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj