Funkcje gleby – zadania (role) jakie spełnia gleba w środowisku przyrodniczym i działalności człowieka.

Degórski opisuje pięć głównych, ogólnych funkcji spełnianych przez pokrywę glebową:

  1. Środowiskotwórczą — polegającą na udziale pokrywy glebowej w kształtowaniu środowiska: klimatu lokalnego, warunków wodnych, szaty roślinnej oraz rzeźby powierzchni ziemi;
  2. Ekologiczną (przestrzeni życiowej i zasobów genowych) — jako ważnego elementu przepływu energii oraz obiegu i retencji materii w ekosystemach;
  3. Edaficzną (zasobu naturalnego) — tworzenie przez glebę warunków do życia roślin i zwierząt;
  4. Sozologiczną (regulacyjną) — przeciwdziałanie zmianom w środowisku (zazwyczaj poprzez neutralizowanie wpływu działalności człowieka);
  5. Gospodarczą (użytkową) — gleba jako "warsztat pracy" rolnika

Uszczegóławiając i uzupełniając powyższą listę do funkcji gleby można zaliczyć:

Jako podsumowanie roli funkcji użytkowych gleby może posłużyć spostrzeżenie, że pierwsze wielkie cywilizacje (np. Asyria i Babilonia, Egipt, cywilizacja doliny Indusu) rozwinęły się właśnie w miejscach, gdzie występowały żyzne gleby.

Dla uczczenia roli gleby, jaką spełnia w świecie, 5 grudnia obchodzony jest Światowy Dzień Gleby.

Bibliografia

edytuj