Górka (herb szlachecki)
Górka (Chorke, Garcke, Gorck, Gorke, Gurck, Putkamer odmienny, błędnie Jorck, Jork) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Putkamer. Nie należy mylić tego herbu i rodziny jego używającej z Górkami herbu Łodzia.
Opis herbu edytuj
Opis z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego[1]:
W polu srebrnym rybogryf błękitny z orężem złotym, językiem i ogonem czerwonym. Klejnot: nad hełmem w koronie trzy pióra strusie, srebrne między błękitnymi, pomiędzy dwiema siekierami błękitnymi na styliskach złotych. Labry błękitne, podbite srebrem.
Herb przedstawiano też z odmiennymi barwami. W starym herbarzu Siebmachera, rybogryf był cały czarny, zaś pióra w klejnocie czarne i srebrne. W herbarzu wygasłej szlachty pomorskiej rybogryf jest cały błękitny (niezgodnie z opisem w tym samym dziele), zaś w Uzupełnieniach do herbarza wygasłej szlachty pruskiej, w opisie rybi ogon jest złoty, a na rysunku całość jest czerwona.
Najwcześniejsze wzmianki edytuj
Herb najwcześniej pojawia się na pieczęci Blasiusa Chorke z 1566. Następnie herb pojawił się na mapie Pomorza Lubinusa z 1618, następnie u Bagmihla (Pommersches Wappenbuch) i w Nowym Siebmacherze.
Rodzina Górków edytuj
Rodzina osiadła w ziemi słupskiej i lęborskiej. Dawne, błędne zapisy nazwiska sprawiały, że mylono ją z kaszubskimi Jarkami albo nawet zachodniopomorskimi Jorkami. Kaszubska rodzina Górków nie ma z nimi nic wspólnego, podobnie jak z polskimi Górkami herbu Łodzia. Majątkowo porównywalni byli (przynajmniej w XVI wieku) z Krokowskimi i Wejherami. Pierwsza wzmianka na temat rodu pochodzi z 1480 (Peter Chorke w Karznicy i Rębowie), następne z lat: 1523 (synowie Jurgen Chorken w Wicku), 1531 (Blasius Chorke w Karżnicy, Rębowie i Wicku), 1575, 1601 (Chorcke, Chorcken), 1605 (Chorcken), 1628 (Paul i Raphael Chorken), 1648 (Pan Chork), 1665, 1669, 1688, 1714 (Kacper Mikołaj i Jan Fryderyk von Gorck). Ostatnia wzmianka dotyczy ostatnich przedstawicieli kaszubskiej gałęzi rodu; zmarli oni nie pozostawiając męskiego potomka. Kacper był w latach 1683 i 1684 marszałkiem sejmiku lęborskiego. W 1721 oblatowany był jego testament, z datą 15 listopada, zmarł zapewne pod koniec tego roku. W 1722 obaj bracia wzmiankowani są jako nieżyjący, ich dobra odziedziczył szlachcic z Prus, Gothard Maciej Walraba, który sprzedał je w 1724 Janowi Jerzemu Ossowskiemu herbu Wussow. Dłużej przetrwała linia Górków, która osiadła w Prusach Wschodnich. Wzmiankowani są tam w 1665 (Kaspar von Gorck, wojskowy brandenburski w Czaszkowie), 1739-43 (Moritz Ludwig, syn Kaspara). Moritz Ludwig sprzedał Czaszkowo w 1787 i osiadł w Barwicach, gdzie zmarł jako ostatni z rodu 9 lipca 1790. Z racji podobieństwa herbów uważa się, że rodzina ta była boczną gałęzią Putkamerów herbu Putkamer.
Herbowni edytuj
Górka (Chorcke, Chork, Chorke, Gorck, Gorcken, Goreke, Göreke, Gork, Gorka, Gorke, Gurck, błędnie Dorcken, Jark, Jarke, Jorck, Jork, York).
Przypisy edytuj
- ↑ Alfred Znamierowski, Paweł Dudziński: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 104–108. ISBN 978-83-247-0100-1.
Bibliografia edytuj
- Przemysław Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej T.3. Gdańsk: Wydawn. BiT, 2009, s. 49-51, 219. ISBN 978-83-927383-6-7.