GAZ

GAZ (ros. ГАЗ, skrót od Горьковский автомобильный завод) – marka radzieckich i rosyjskich samochodów produkowanych przez fabrykę Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod (Gorkowska Fabryka Samochodów) w Niżnym Nowogrodzie (w latach 1932–1990 noszącym nazwę Gorki, stąd nazwa fabryki). Pod marką GAZ produkowane są samochody osobowe, ciężarowe i terenowe. Fabryka wytwarzała również pojazdy wojskowe[1].

GAZ
Ilustracja
Państwo  Rosja
Siedziba Niżny Nowogród
Adres Lenina 88
603950 Niżny Nowogród
Data założenia 1932
Prezes Wadim Nikołajewicz Sorokin
Zatrudnienie 25 tys. (2013)
Położenie na mapie Niżnego Nowogrodu
Mapa lokalizacyjna Niżnego Nowogrodu
GAZ
GAZ
Położenie na mapie Rosji
Mapa lokalizacyjna Rosji
GAZ
GAZ
Położenie na mapie obwodu niżnonowogrodzkiego
Mapa lokalizacyjna obwodu niżnonowogrodzkiego
GAZ
GAZ
Ziemia56°14′50,9″N 43°53′39,0″E/56,247472 43,894167
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Brama główna zakładów GAZ

HistoriaEdytuj

Decyzję o budowie dużej fabryki samochodów podjęto w ZSRR w 1929 r. W tym celu podjęto rozmowy na temat zakupu licencji na kilka modeli pojazdów od amerykańskiego przedsiębiorstwa Ford. Od 1930 r. w fabryce Gudok Oktjabrja wytwarzano na licencji samochody marki Ford model A. Budowę nowej fabryki koło Niżnego Nowogrodu rozpoczęto w 1930 roku. 29 stycznia 1932 roku wyprodukowano pierwszy samochód – ciężarówkę na licencji Forda-AA, noszącą jeszcze oznaczenie NAZ-AA[1]. 8 grudnia 1932 r. ruszyła pełna produkcja już pod marką GAZ. Produkowano głównie samochody osobowe GAZ-A i ciężarowe GAZ-AA i GAZ-AAA. W latach 30. zakłady GAZ otrzymały imię Mołotowa, stąd wszystkie samochody osobowe nosiły oznaczenia liczbowe z literą M (od „Mołotowiec”) – do 1957 roku, kiedy w związku z odwilżą polityczną Chruszczowa, Mołotow wraz z innymi funkcjonariuszami stalinowskimi znalazł się w niełasce i odbierano zakładom jego imię[2].

W 1936 roku osobowy model A został zastąpiony licencyjną wersją następnego modelu Forda – GAZ M1 (tzw. „Emką”), produkowanym do 1941 r. Podczas II wojny światowej zakłady produkowały przede wszystkim ciężarówki i samochody terenowe oraz silniki do lekkich czołgów i dział samobieżnych. W czerwcu 1943 r. zakłady były celem kilku silnych nalotów niemieckiego lotnictwa, lecz do października przywrócono ich zdolności produkcyjne[3]. W latach 1946–1958 produkowano samochód GAZ-M20 Pobieda, wytwarzany też w Polsce jako FSO Warszawa M-20. Później nastała era Wołgi. W międzyczasie przedsiębiorstwo produkowało luksusowe samochody ZIM i Czajka. Produkowano też samochody terenowe, nazywane w Polsce „gazikami”: GAZ-64, GAZ-67 i GAZ-69. W 1954 r. produkcję GAZ-a 69 przejęła Uljanowska Fabryka Samochodów UAZ.

Najistotniejszą pod względem wielkości produkcji i znaczenia dla państwowej gospodarki ZSRR gałęzią produkcji przedsiębiorstwa GAZ były samochody ciężarowe. Po licencyjnych amerykańskich modelach, przedsiębiorstwo wypuściło własną średnią ciężarówkę GAZ-51 z 1944 r. (produkowaną w Polsce na licencji jako Lublin-51), a następnie szereg dalszych modeli, w tym GAZ-52, GAZ-53 i GAZ-66[1].

Przed II wojną światową i ponownie od 1951 roku w zakładach GAZ produkowano również rowery[4].

DziałalnośćEdytuj

Dzisiaj GAZ jest jednym z nielicznych przynoszących zyski producentów samochodów w Rosji. Są one produkowane w ośmiu krajach i eksportowane do 36 innych. Produkowane są samochody:

GaleriaEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b c Encyklopedia samochodów terenowych. Jiří Fiala. Warszawa: Bellona, 2010, s. 95. ISBN 978-83-11-11912-3.
  2. ↑ ZIM-12, Avtolegendy SSSR Nr.3, DeAgostini 2009, ISSN 2071-095X, (ros.).
  3. ↑ „M20 «Pobieda»”, nr 61, DeAgostini, 2014, ISSN 2305-4026 (ros.), s. 4–6.
  4. ↑ „M20 «Pobieda»”, nr 79, DeAgostini, 2014, ISSN 2305-4026 (ros.), s. 6.

BibliografiaEdytuj

  • Samochody Świata (z lat 1991–2007), Wyd. Print Shops Prego – Polska / Media Connection, Warszawa.

Linki zewnętrzneEdytuj

  Zobacz hasło GAZ w Wikisłowniku
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=GAZ&oldid=59986220”