GAZ-53
GAZ-53 – samochód ciężarowy produkowany przez firmę GAZ w latach 1961-1993. Pierwsza wersja nosiła oznaczenie GAZ-53F. Do jej napędu użyto silnika pochodzącego z samochodu GAZ-51 o mocy 90 KM. Produkcja tego wariantu trwała do 1966 roku. Zaprezentowano wtedy nowszą wersję modelu, nazwaną po prostu GAZ-53. Do napędu użyto nowego silnika ZMZ V8 o mocy 115 KM. W 1965 przeprowadzono kolejną modernizację, zwiększono ładowność do 4000 kg, nowy model oznaczono jako GAZ-53A. Napęd przenoszony był na oś tylną poprzez 4-biegową mechaniczną skrzynię biegów (biegi III i IV synchronizowane). Od 1984 roku produkowano ulepszoną wersję GAZ-53-12[1].
 GAZ-53-12 | |
| Producent | |
|---|---|
| Okres produkcji |
1961–1993 |
| Miejsce produkcji | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Silniki | |
| Skrzynia biegów |
4-biegowa manualna |
| Napęd | |
| Długość |
6395 mm |
| Szerokość |
2380 mm |
| Wysokość |
2220 mm |
| Rozstaw osi |
3700 mm |
| Masa własna |
2900 - 3250 kg |
| Zbiornik paliwa |
90 l |
| Dane dodatkowe | |
| Konkurencja | |
.JPG)
Samochód powstawał w wielu wersjach, m.in.: wóz strażacki, wariant long-cab (dłuższa kabina pasażerska), w oparciu o GAZa-53 budowano także autobusy.
Do końca lat 80. powstawała także bliźniacza wersja - GAZ-52. Charakteryzowała się ona ładownością 2500 kg oraz silnikiem stosowanym w wersji GAZ-53F o mocy zredukowanej do 75 KM - samochód zużywał na przejechanie 100 km średnio 22 litry paliwa[2].
Wersje pożarnicze edytuj
Na podwoziu GAZ-53 skonstruowano standardowy radziecki samochód pożarniczy przeznaczony dla małych miejscowości – AC-30[1]. Produkcję pierwszego modelu AC-30(53A)-106 uruchomiono w Wargaszyńskim Zakładzie Sprzętu Przeciwpożarowego we wsi Wargaszy w obwodzie kurgańskim w 1968 roku (AC było skrótem od awtocysterna, 53A oznaczało model podwozia GAZ-53A, a 106 było oznaczeniem modelu)[3]. Samochód miał przedłużoną 6-osobową kabinę i zabudowę z tyłu, po raz pierwszy w radzieckich samochodach oddzieloną od kabiny, co zwiększało trwałość nadwozia[4]. W pierwszej wersji samochód miał zbiornik wody 1950 l i środka pianotwórczego 80 l i autopompę PN-30KF umieszczoną z tyłu[3]. Zabudowa mieściła schowki na węże i osprzęt, na dachu samochód przewoził m.in. rozkładaną drabinę i rękawy do transportu węży; koło zapasowe było pod tylną częścią ramy. W 1970 roku zastąpił go ulepszony najliczniejszy model AC-30(53A)-106A, w którym zastosowano pompę PN-40U o teoretycznej wydajności 40 l/s (w praktyce moc silnika wystarczała jedynie na wydajność 30 l/s). Zbiornik wodny zmniejszono do 1900 l, a środka pianotwórczego zwiększono do 100 l[4]. Produkcja sięgała 1000 sztuk rocznie, a do 1985 roku wyprodukowano ich ponad 15 tysięcy[4]. W 1983 wprowadzono do produkcji także AC-30(53A)-106W, z wyższym zbiornikiem o pojemności 2040 l i 120 l środka pianotwórczego, pompą PN-40UW i dalszymi ulepszeniami[1]. W 1985 roku oba modele zastąpił AC-30(53-12)-106W, na ulepszonym podwoziu GAZ-53-12[1]. Nowy samochód nie spełniał jednak już radzieckich norm i został w 1988 roku zastąpiony przez model AC-30(53-12)-106G, w którym kosztem zmniejszenia kabiny do standardowej dwuosobowej, zwiększono zbiornik wody do 2850 l i środka pianotwórczego do 190 l[1].
Oprócz samochodów AC-30, budowano także na podwoziu GAZ-53 uproszczone autocysterny, przede wszystkim ACU-10(53A), produkowaną przez Chmielnicki Zakład Remontowo-Mechaniczny w Chmielniku, na bazie zwykłej cysterny w latach 1969-88. Miała ona standardową kabinę i zbiornik na 4200 l wody oraz autopompę NSzN-600 na przednim zderzaku[5]. Podobne samochody MPU-1 budowano w latach 80. w zakładzie remontowym Rostowskij we wsi Isznia w obwodzie jarosławskim[5].
Produkowano także drabiny samochodowe AŁ-18(52-01)-Ł2, na podwoziu GAZ-52 (AŁ – awtolestnica).
Dane techniczne (GAZ-53F) edytuj
Silnik edytuj
- R6 3,5 l (3485 cm³), 2 zawory na cylinder, SV
- Układ zasilania: gaźnik
- Średnica cylindra × skok tłoka: 82,00 mm × 100,00 mm
- Stopień sprężania: 6,2:1
- Moc maksymalna: 90 KM przy 3400 obr./min
- Maksymalny moment obrotowy: b/d
Osiągi edytuj
- Prędkość maksymalna: 75 km/h (załadowany)
- Średnie zużycie paliwa: 19,5 l / 100 km
Inne edytuj
- Promień skrętu: 8,9 m
- Koła: 8,25 x 20 cali
- Ładowność: 3500 kg
Dane techniczne (GAZ-53/53A) edytuj
Silnik edytuj
- V8 4,3 l (4254 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV, benzynowy
- Układ zasilania: gaźnik
- Średnica cylindra × skok tłoka: 92,00 mm × 80,00 mm
- Stopień sprężania: 6,7:1
- Moc maksymalna: 115 KM przy 3200 obr./min
- Maksymalny moment obrotowy: b/d
Osiągi edytuj
- Prędkość maksymalna: 80 km/h (załadowany)
- Średnie zużycie paliwa: 24,0 l / 100 km
Inne edytuj
- Promień skrętu: 8,9 m
- Koła: 8,25 x 20 cali
- Ładowność: 4000 kg
-
Objazdowy sklep ("Awtomagazin") na podwoziu GAZ-53
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Pożarnaja maszyna AC-30(53A)-106A, "Awtolegiendy SSSR. Gruzowiki" Nr 8, s.7, 10-11
- ↑ GAZ-52. [w:] autogallery.org.ru [on-line]. [dostęp 2011-01-24]. (ang.).
- ↑ a b Pożarnaja maszyna AC-30(53A)-106A, "Awtolegiendy SSSR. Gruzowiki" Nr 8, s. 4-5
- ↑ a b c Pożarnaja maszyna AC-30(53A)-106A, "Awtolegiendy SSSR. Gruzowiki" Nr 8, s. 6-7
- ↑ a b Pożarnaja maszyna AC-30(53A)-106A, "Awtolegiendy SSSR. Gruzowiki" Nr 8, s.12
Bibliografia edytuj
- GAZ-53. [w:] oldrussiancars.com [on-line]. [dostęp 2011-01-24]. (ang.).
- GAZ-53. [w:] autogallery.org.ru [on-line]. [dostęp 2011-01-24]. (ang.).
- GAZ-52. [w:] autogallery.org.ru [on-line]. [dostęp 2011-01-24]. (ang.).
- Pożarnaja maszyna AC-30(53A)-106A, "Awtolegiendy SSSR. Gruzowiki" Nr 8, DeAgostini 2017, ISSN 2071-095X, (ros.)