Gezer
Gezer (hebr. תל גזר) – ruiny starożytnego miasta kananejskiego położone przy kibucu Gezer, w połowie drogi między Jerozolimą a Jafą, w środkowej części Izraela.
 Ruiny Gezer | |
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
Położenie na mapie Izraela  | |
 31°51′32″N 34°55′08″E/31,858889 34,918889
| |
Historia edytuj
Miasto zamieszkane było już we wczesnej epoce brązu, na co wskazuje znaleziona ceramika[1]. Miasto wspomniane jest w listach z Amarna[2]. Na początku epoki żelaza zamieszkane przez Filistynów[3]. Według Biblii miasto miało być zdobyte przez Egipcjan, a następnie faraon miał oddać je Salomonowi w posagu. Król Izraela przebudował i umocnił miasto (1 Krl 9,15-19). Miasto zostało zniszczone w wyniku inwazji babilońskiej[4].
Archeologia edytuj
Miasto wybudowano na wysoko położonym wzgórzu (Tel Gezer). Było dodatkowo wzmocnione stokiem bojowym[5]. W późniejszych czasach, być może za panowania Salomona, wzniesiono kazamatowe mury obronne z trójdzielną bramą[6]. Podczas prac archeologicznych odkryto około dwunastu monolitów (macewa, l. mn. macewot), wkopanych w ziemię kamieni, czyli „świętych słupów”. W Gezer zostały również znalezione pozostałości akweduktów doprowadzających wodę do miasta (datowane na ok. 1900 p.n.e.)[7]. W roku 1908 znaleziono wapienną tabliczkę zapisaną pismem paleohebrajskim, przypuszczalnie z X w. p.n.e., tzw. Kalendarz z Gezer (proste zestawienie prac rolnych)[8]. Prymitywność i niedbałość pisma wskazuje, że mogło to być ćwiczenie ucznia[9].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Gądecki 1994 ↓, s. 154.
- ↑ Gądecki 1994 ↓, s. 236.
- ↑ Gądecki 1994 ↓, s. 257.
- ↑ Gądecki 1994 ↓, s. 352.
- ↑ Gądecki 1994 ↓, s. 195.
- ↑ Gądecki 1994 ↓, s. 291.
- ↑ Praca zbiorowa, 2006, Wielka Historia Świata, t.10, Polskie Media Amer.Com, s. 255, ISBN 83-7425-365-7
- ↑ The Ancient Near East: An Anthology of Texts and Pictures, edited by James Bennett Pritchard, Princeton University Press, Princeton 2011, s. 287, ISBN 978-0-691-14725-3
- ↑ Gądecki 1994 ↓, s. 327.
Bibliografia edytuj
- Stanisław Gądecki: Archeologia biblijna. T. I. Gniezno: Gaudentinum, 1994. ISBN 83-85654-24-0.
- Słownik Miejsc Biblijnych. biblia.info.pl. [dostęp 2010-04-25].
Linki zewnętrzne edytuj
- Projekt Gezer
- Zdjęcie satelitarne Gezer Google Maps
- Mapa okolic Gezer