Gliese 105
Gliese 105 (HR 753) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wieloryba, znajdująca się w odległości 23,6 roku świetlnego od Słońca.
| |||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
02h 36m 04,902s[1] | ||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+06° 53′ 12,43″[1] | ||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana (pasmo V) |
|||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
1474,05 ± 0,19 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
25,874 ± 0,0003 km/s[1] | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
K3 V[1] | ||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
−0,08[2] | ||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
6317[2] pc | ||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,1845[2] | ||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
|
| |||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||
| Gwiazdozbiór |
Wieloryb | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
02h 36m 15,267s[4] | ||||
| Deklinacja |
+06° 52′ 17,92″[4] | ||||
| Paralaksa (π) | |||||
| Odległość | |||||
| Wielkość obserwowana | |||||
| Ruch własny (RA) | |||||
| Ruch własny (DEC) |
1449,91 ± 0,13 mas/rok[4] | ||||
| Prędkość radialna |
26,268 ± 0,0017 km/s[4] | ||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||
| Typ widmowy |
M3,5 V[4] | ||||
| Masa | |||||
| Promień | |||||
| Jasność | |||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||
| Krąży wokół |
składnika A | ||||
| Półoś wielka | |||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||
| |||||
|
| |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór |
Wieloryb |
|---|---|
| Rektascensja |
02h 36m 04,66s[6] |
| Deklinacja |
+06° 53′ 14,8″[6] |
| Wielkość obserwowana | |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Rodzaj gwiazdy |
czerwony karzeł |
| Typ widmowy |
M6 V[6] |
| Masa | |
| Charakterystyka orbitalna | |
| Krąży wokół |
składnika A |
| Półoś wielka | |
| Mimośród |
0,75[3] |
Charakterystyka edytuj
Jest to gwiazda potrójna, którą tworzą jaśniejszy pomarańczowy karzeł typu widmowego K3 i dwa czerwone karły, gwiazdy reprezentujące typ widmowy M. Wszystkie składniki świecą słabiej i mają niższe temperatury niż Słońce. Główna gwiazda jest dostatecznie jasna, aby być widoczna gołym okiem w ciemnym miejscu; znajduje się w północnej części gwiazdozbioru Wieloryba[3].
Gliese 105 A ma jasność około 21% jasności Słońca, masę około 81% masy Słońca, mają i promień równy około 85% promienia Słońca[3].
W odległości kątowej 164,2 sekundy kątowej (pomiar z 2019 r.) znajduje się drugi składnik systemu[5]. Gwiazda zmienna oznaczona BX Ceti została odkryta przez Adriaana van Maanena, jej ruch własny wskazuje na związek z Gliese 105 A[3]. Jest to gwiazda typu BY Draconis, o masie 21% masy Słońca i tysiąc razy mniejszej jasności. Jej aktywność chromosferyczna i koronalna jest uznawana za nietypowo niską[3].
Gwiazda ma też bliższą towarzyszkę, wykrytą spektroskopowo w 1937, a zaobserwowaną dopiero w 1994 roku[3]. Ten składnik jest bardzo słabą gwiazdą, o masie ok. 8,2% masy Słońca, blisko teoretycznej dolnej granicy masy gwiazd. Okrąża ona główny składnik po ekscentrycznej orbicie (e=0,75) w średniej odległości 15 au[3]. Nie są znane żadne planety w tym układzie[3].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g HD 16160 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f Anderson E., Francis C.: HIP 12114. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2022-01-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Gliese 105 / HR 753 ABC. SolStation. [dostęp 2022-01-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g BX Cet w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b Mason et al.: WDS J02361+0653A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ a b c d HD 16160B w bazie SIMBAD (ang.)