Gliese 486

gwiazda w gwiazdozbiorze Panny

Gliese 486 (Gar) – gwiazda w gwiazdozbiorze Panny. Znajduje się w odległości około 26,3 lat świetlnych od Słońca. Okrąża ją jedna znana planeta pozasłoneczna.

Gliese 486
Ilustracja
Zdjęcie SLOAN Digital Sky Survey
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Panna

Rektascensja

12h 47m 56,625s[1]

Deklinacja

+09° 48′ 05,03″[1]

Paralaksa (π)

0,123822 ± 0,000062[1]

Odległość

26,341 ± 0,013 ly
8,0761 ± 0,0041 pc

Wielkość obserwowana
(pasmo V)

11,395m[1]

Ruch własny (RA)

−1008,60 ± 0,14 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−459,800 ± 0,079 mas/rok[1]

Prędkość radialna

19,106 ± 0,0018 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

czerwony karzeł

Typ widmowy

M3,5 V[1]

Masa

0,32 ± 0,15[2] M

Promień

0,328 ± 0,011[2] R

Metaliczność [Fe/H]

0,07 ± 0,16[2]

Wielkość absolutna

11,78m[3]

Jasność

0,01 L[3]

Temperatura

3340 ± 54 K[2]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

6033[3] pc

Mimośród

0,2297[3]

Alternatywne oznaczenia
2MASS: J12475664+0945050
Katalog Hipparcosa: HIP 62452
Gar; Wolf 437, LHS 341

Nazwa edytuj

Gwiazda ma nazwę własną Gar, która została wybrana w konkursie NameExoWorlds zorganizowanym w 2022 roku przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. Nazwa oznacza „płomień” w języku baskijskim i wraz z nazwą planety (Su) wywodzi się z popularnego baskijskiego powiedzenia su eta gar („ogień i płomień”), odnoszącego się do namiętności i entuzjazmu. Spośród nadesłanych propozycji zwyciężyła nazwa Gar dla gwiazdy i Su dla planety[4].

Charakterystyka edytuj

Jest to czerwony karzeł, gwiazda ciągu głównego o typie widmowym M3,5[1]. Ma temperaturę około 3300 K i masę 32% masy Słońca[2], a jej jasność to ok. 1% jasności Słońca[3].

Układ planetarny edytuj

W 2021 roku ogłoszono odkrycie pierwszej znanej planety okrążającej tę gwiazdę. Odkrycia dokonano metodą tranzytu i dodatkowo scharakteryzowano badając zmiany prędkości radialnej gwiazdy. Jest to gorąca superziemia, planeta 2,8 razy masywniejsza od Ziemi i mająca 30% większy promień. Krąży poza ekosferą gwiazdy; temperatura na jej powierzchni jest oceniana na 700 K (427 °C), podobną do temperatur panujących na Wenus, jednak prawdopodobnie ma cieńszą atmosferę. Bliskość Układu Słonecznego i korzystne ustawienie orbity sprawia, że astronomowie spodziewają się móc scharakteryzować jej atmosferę[5][6].

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba pozwolił wykryć parę wodną podczas analizy spektroskopowej światła gwiazdy przechodzącego przez atmosferę planety. Badania ogłoszone w maju 2023 nie pozwoliły jednak stwierdzić z pewnością, czy cząsteczki wody znajdują się w atmosferze planety, czy też w obrębie chłodnych plam na samej gwieździe Gliese 486[7]

Towarzysz Masa
[M🜨]
Promień
[R🜨]
Okres orbitalny
[d]
Półoś wielka
[au]
Ekscentryczność
b[2][6] 2,82 +0,11−0,12 1,305 +0,063−0,067 1,467119 ± 3×10−5 0,01734 ± 0,00027 0,05 +0,0−0,05

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Wolf 437 w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f GJ 486 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
  3. a b c d e Anderson, E, Francis, C: HIP 62452. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2021-03-10]. (ang.).
  4. NameExoWorlds 2022 Approved Names. [dostęp 2023-06-19].
  5. A super-Earth is discovered which can be used to test planetary atmosphere models. Instituto de Astrofísica de Canarias, 2021-03-04. [dostęp 2021-03-10]. (ang. • hiszp.).
  6. a b T. Trifonov i inni, A nearby transiting rocky exoplanet that is suitable for atmospheric investigation, „Science”, 371 (6533), 2021, s. 1038–1041, DOI10.1126/science.abd7645 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
  7. Webb finds water vapour, but from a rocky planet or its star?. Europejska Agencja Kosmiczna, 2023-05-01. [dostęp 2023-06-16]. (ang.).