Gołąbek długoczuby
gatunek ptaka
Gołąbek długoczuby[4], aborygenek długoczuby (Ocyphaps lophotes) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Zamieszkuje endemicznie Australię, gdzie jest ptakiem pospolitym. Nie występuje tylko na porośniętych dżunglą krańcach północnych kontynentu oraz na całkowicie pozbawionych wody obszarach pustynnych środkowej i południowej Australii. W Europie hodowany jako ptak ozdobny.
Ocyphaps lophotes[1] | |||
(Temminck, 1822) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
Ocyphaps | ||
Gatunek |
gołąbek długoczuby | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Zasięg występowania | |||
- Systematyka
- Jedyny przedstawiciel rodzaju Ocyphaps zaliczanego do podrodziny treronów (Raphinae)[4]. Przez niektórych autorów bywał umieszczany w rodzaju Geophaps. Najbliżej spokrewnionym gatunkiem jest aborygenek lancetoczuby (Geophaps plumifera)[2]. Wyróżnia się dwa podgatunki O. lophotes[5][2]:
- O. l. whitlocki Mathews, 1912 – północno-zachodnia Australia
- O. l. lophotes (Temminck, 1822) – północno-wschodnia, środkowa, południowa, wschodnia Australia
- Cechy gatunku
- Samiec i samica mają jednakowe ubarwienie: popielate gardło, pierś i brzuch, głowa i wierzch ciała sinoszary, boki u nasady szyi z fioletowym nalotem. Charakterystyczny długi, ciemny i wąski czub na głowie. Wokół oka gruba, czerwona obwódka. Skrzydła szarobrązowawe, jasne, w wyraźne czarne prążki. Na każdym skrzydle turkusowe lusterko i sąsiadujący z nim fioletowy rząd piórek. Ogon ciemny, prawie czarny z białymi krawędziami sterówek. Charakterystyczne, krótkie skoki kontrastują z długimi, silnymi palcami nóg[6].
- Wymiary średnie
- Długość ciała 31–35 cm[6]
- Biotop
- Preferuje głównie przestrzenie otwarte: łąki, pola uprawne i rzadsze lasy. Występuje często w pobliżu siedzib ludzkich, także na polach golfowych, w parkach.
- Pożywienie
- Przede wszystkim znajdowane na ziemi nasiona i młode pędy roślin. Zjada wiele nasion szkodliwych chwastów.
- Zachowanie
- Ptak osiadły, przebywa parami lub w niewielkich grupach. Żeruje na ziemi, skąd zrywając się głośno, uderza skrzydłami, wydając metaliczne dźwięki, wyraźnie też słychać świst poruszanych skrzydeł. Służy to zarówno za sygnał ostrzegawczy dla pozostałych ptaków, jak i odwrócenie uwagi drapieżnika od osobników, które są jeszcze na ziemi.
- Rozmnażanie
- Podczas zalotów samiec wydaje przytłumione, niskie dźwięki brzmiące jak wump wump. Rozpościera też skrzydła i ogon i wykonuje skłony głową[6]. Para buduje płytkie gniazdo wśród wysokich krzewów lub na drzewie, nie wyżej niż 3 metry nad ziemią. Samica składa 2 błyszczące jaja. Wysiaduje je sama, choć czasem zdarza się, że bierze w tym udział również samiec. Pisklęta wylęgają się po 18 dniach i pozostają w gnieździe 3 tygodnie. Po jego opuszczeniu są dokarmiane przez rodziców jeszcze około 15 dni[6].
- Status
- Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gołąbka długoczubego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za wzrostowy[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Ocyphaps lophotes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Crested Pigeon (Ocyphaps lophotes). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-25)]. (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Ocyphaps lophotes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-05-08] (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Raphinae Wetmore, 1930 - trerony (wersja: 2019-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-06].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-06]. (ang.).
- ↑ a b c d red. Władysław Kermen: Ptaki ozdobne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1985, s. 42-43. ISBN 83-09-00857-8.
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).