Grab japoński

Grab japoński
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bukowce
Rodzina	brzozowate
Rodzaj	grab
Gatunek	Grab japoński
	Nazwa systematyczna
	Carpinus japonica Blume; Mus. Bot. 1: 308 (1851)
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; brak danych
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Grab japoński (Carpinus japonica Blume) – gatunek drzew z rodziny brzozowatych, występujący naturalnie w środkowej i południowej Japonii^[5].

Morfologia edytuj

Liście i owocostany

Pokrój: Niskie drzewo lub krzew, nisko ugałęzione, o szeroko zaokrąglonej koronie^[6]. Dorasta do 15 m wysokości, osiągając średnicę pnia do 40 cm^[7]. Kora szara, gładka lub drobno spękana^[6].

Liście: Opadające na zimę. Blaszki liściowe podłużne, jajowate z ostrym wierzchołkiem, o długości od 6,5 do 10 cm i szerokości od 2 do 3,5 cm, węższe niż u innych gatunków grabu. Brzegi blaszek drobno piłkowane. Nerwy boczne bardzo wyraźnie zaznaczone. Liście zielone do ciemnozielonych, żółknące w okresie jesieni^[6]

Kwiaty: Rośliny jednopienne o kwiatach jednopłciowych. Kwiaty męskie i żeńskie zebrane w kotki.

Owoce: Przysadki kwiatów żeńskich po przekwitnięciu silnie się rozrastają tworząc owocostany, przypominające kwiatostany (tzw. szyszki) chmielu^[6], o długości do 10 cm^[7].

Nazewnictwo edytuj

Synonimy nomenklaturowe^[5]

(bazonim) Distegocarpus carpinus Siebold & Zucc., Abh. Math.-Phys. Cl. Königl. Bayer. Akad. Wiss. 4(3): 227 (1846).
Carpinus carpinus (Siebold & Zucc.) Sarg., Gard. & Forest 6: 364 (1893), not validly publ.
Carpinus distegocarpus Koidz., Bot. Mag. (Tokyo) 27: 144 (1913).

Synonimy taksonomiczne^[5]

Distegocarpus carpinoides Siebold & Zucc., Abh. Math.-Phys. Cl. Königl. Bayer. Akad. Wiss. 4(3): 240 (1846), orth. var.
Carpinus japonica var. cordifolia H.J.P.Winkl. in H.G.A.Engler (ed.), Pflanzenr., IV, 61: 26 (1904).
Carpinus carpinoides Makino, Bot. Mag. (Tokyo) 26: 391 (1912).
Carpinus carpinoides var. cordifolia (H.J.P.Winkl.) Makino, Bot. Mag. (Tokyo) 26: 391 (1912).
Carpinus japonica var. caudata H.J.P.Winkl., Bot. Jahrb. Syst. 50(Suppl.): 488 (1914).

Zastosowanie edytuj

Uprawiany w ogrodach z uwagi na niewielką wysokość, atrakcyjne "harmonijkowate" liście oraz dekoracyjne owocostany. Jest jednak trudny w uprawie, bardziej wrażliwy od innych gatunków grabu^[6].

Wymaga podłoża wilgotnego lub umiarkowanie wilgotnego oraz stanowiska słonecznego lub półcienia. W Polsce mrozoodporny (strefy mrozoodporności: 5a)^[7].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-07-28] (ang.).
↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
↑ Carpinus japonica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e M.A. Dirr, K.S. Warren: The Tree Book: Superior Selections for Landscapes, Streetscapes, and Gardens. Timber Press, 2019, s. 206. ISBN 978-1-60469-918-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Tomżyński Gabriel: Związek Szkółkarzy Polskich: grab japoński. [dostęp 2020-07-29]. (pol.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-07-28] (ang.).

[ing-3] Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).

[iucn-4] Carpinus japonica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[kew-5] Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).

[select-6] M.A. Dirr, K.S. Warren: The Tree Book: Superior Selections for Landscapes, Streetscapes, and Gardens. Timber Press, 2019, s. 206. ISBN 978-1-60469-918-0. (ang.).

[szk-7] Tomżyński Gabriel: Związek Szkółkarzy Polskich: grab japoński. [dostęp 2020-07-29]. (pol.).

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]

[7]