Grzybówka pomarańczowoblaszkowa

Grzybówka pomarańczowoblaszkowa (Mycena oregonensis A.H. Sm.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae).

Grzybówka pomarańczowoblaszkowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	grzybówkowate
Rodzaj	grzybówka
Gatunek	grzybówka pomarańczowoblaszkowa
Nazwa systematyczna
Mycena oregonensis A.H. Sm. Mycologia 28(5): 413 (1936)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.

Takson ten opisał w 1936 r. Alexander Hanchett Smith na igliwiu w Oregonie (USA).

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–10 mm, początkowo stożkowy, dzwonkowaty lub paraboliczny, potem wypukły, często z małym garbkiem, półprzeźroczyście prążkowany. Jest higrofaniczny, Powierzchnia delikatnie oprószona, jasnopomarańczowa z żółtymi odcieniami, z wiekiem bardziej żółta, ale z pomarańczowym środkiem.

Blaszki

W liczbie 7–10 dochodzących do trzonu, brzuchate, szeroko przyrośnięte, bladożółte lub białawe z jasnożółtym brzegiem.

Trzon

Wysokość 15–60 mm, grubość 0,3–0,5 mm, prosty lub nieco skrzywiony, giętki. Cała powierzchnia delikatnie owłosiona i promieniście pokryta drobnymi, włókienkami o barwie od żółtej do biało-żółtej. Jest połyskująca z wyjątkiem wierzchołka. Barwa pomarańczowa, na wierzchołku jaśniejsza.

Miąższ

Bardzo cienki, kruchy, bez zapachu.

Cechy mikroskopowe

Podstawki 22–28 × 5–6 µm, maczugowate, smukłe, 2-zarodnikowe ze sterygmami o długości do 7 µm. Zarodniki 6,6–9,8 × 3,3–5,5 µm, Q=1,6–2,3, Qav =1,97, pipetowate, gładkie, amyloidalne. Cheilocystydy 13–68 × 7–17 µm, wrzecionowate, baryłkowate lub workowate, z szeroko zaokrąglonym wierzchołkiem, gładkie, czasem z jednym lub dwoma odrostami, z żółtą zawartością. Pleurocystydy podobne, rzadkie. Trama blaszek w odczynniku Melzera nie zmienia barwy na winną. Strzępki włosków kapelusza o szerokości 2–48 µm, pokryte prostymi lub rozgałęzionymi wyrostkami o wymiarach 2,5–30 × 1–2 μm, tworzące gęste masy. Strzępki warstwy korowej trzonu o szerokości 2–3,5 µm, pokryte cylindrycznymi, dość grubymi naroślami 2–15 × 1–4 μm. Czasem narośla te przypominają cystydy, są wrzecionowate lub workowate, o wymiarach, do 40 × 8 μm z gładkimi końcowymi komórkami. Strzępki warstwy korowej trzonu szerokości 2–3 µm, gładkie. Kaulocystydy liczne, w kępkach, 13–70 × 7–22,5 µm, kuliste, elipsoidalne, wrzecionowate, niemal cylindryczne, z żółtą zawartością. Sprzążek brak.

Gatunki podobne

Podobny, pomarańczowoczerwony kapelusz ma grzybówka szpilkowa (Mycena acicula). Jest ona jednak zazwyczaj bardziej czerwona i blaknie do bardziej żółtawej. Poza tym różni się mikroskopijnie. Jej podskórkową warstwę tworzą komórki kuliste lub prawie kuliste, podczas gdy u M. oregonensis są one wydłużone. Strzępki warstwy korowej trzonu M. acicula pokryte są grubymi naroślami zatopionymi w galaretowatej masie, u M. oregonensis są one gładkie i suche. Cheilocystydy i kaulocystydy u M. acicula nie mają żółtej zawartości. Rudolph Arnold Maas Geesteranus w 1990 r. na materiale amerykańskim opisał podstawki Mycena oregonensis jako czterozarodnikowe i stwierdził obecność sprzążek. Stwierdził także, że w europejskich kolekcjach gatunek ten miał podstawki 2-zarodnikowe i bez sprzążek. A. Ronikier w 2003 r. u grzybów znalezionych w Polsce stwierdził brak sprzążek. Robich w 2003 r. stwierdził na grzybach zebranych we Włoszech, że sprzążki występowały na strzępkach włosków i warstwie korowej trzonu.

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej i Europie. Władysław Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza tylko jedno stanowisko podane przez A. Ronikera w 2003 r. w kosodrzewinie na Sarniej Skale w Tatrach.

Grzyb saprotroficzny. Występuje na opadłych igłach, małych gałązkach i szyszkach lub wśród mchu pod świerkami, często w miejscach dość wilgotnych, bogatych w paprocie. Występuje również wśród opadłych liści pod olszą. Owocniki od lata do jesieni.