Grzyboniszczka zniekształcająca

Grzyboniszczka zniekształcająca (Syzygospora tumefaciens (Ginns & Sunhede) Ginns) – gatunek grzybów należący do rodziny nitkopodstawkowcowatych (Filobasidiaceae)[1].

Grzyboniszczka zniekształcająca
Ilustracja
Syzygospora tumefaciens na kapeluszu łysostopka pospolitego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

Tremellomycetes

Rząd

nitkopodstawkowce

Rodzina

nitkopodstawkowcowate

Rodzaj

Syzygospora

Gatunek

grzyboniszczka zniekształcająca

Nazwa systematyczna
Syzygospora tumefaciens (Ginns & Sunhede) Ginns
Mycologia 78(4): 634 (1986)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Syzygospora, Filobasidiaceae, Filobasidiales, Incertae sedis, Tremellomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1978 r. James Herbert Ginns i Stellan Sunhede, nadając mu nazwę Christiansenia tumefaciens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu James Herbert Ginns w 1986 r.[1]

Morfologia

edytuj

Grzyb tremelloidalny tworzący na kapeluszach i trzonach innych grzybów skupiska kremowożółtych, woskowatych narośli przypominających mózg lub spodek, na jednym grzybie czasami jest ich kilkadziesiąt[2]. Pojedyncze ma średnicę ok. 3–10 mm, skupisko 1–6 (8) cm. Powierzchnia biała, jasnobrązowa, żółtobrązowa do cielistobrązowej, często jest oprószona. Miąższ biały, żółty lub brązowy bez wyraźnego zapachu i smaku[3].

Wysyp zarodników biały. Strzępki ze sprzążkami, podstawki 2–4-sterygmowe, 6–10 × 45–70 µm, ze sterygmami o długości do ok. 8 µm. Bazydiospory 4,2–5 × 8–10 µm, eliptyczne do cylindrycznych[3].

Podobne gatunki z rodzaju Syzygospora odróżnia się cechami mikroskopowymi. Syzygospora mycetophila ma strzępki ze sprzążkami i zarodniki o wymiarach 6–9 × 1,5–2,3 µm, eliptyczne do cylindrycznych[2], Syzygospora effibulata ma strzępki bez sprzążek, zarodniki łezkowate 3,8–5,3 × 7,6–10,8 µm[3].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Znany jest tylko w Europie[4]. W Polsce po raz pierwszy jego stanowiska podali B. Gierczyk i A. Kujawa w 2013 r.[5] Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Pasożytniczy grzyb nagrzybny rozwijający się na owocnikach innych grzybów[3], m.in. na łysostopku pospolitym (Gymnopus dryophilus)[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-04-25] (ang.).
  2. a b Michael Kuo, Syzygospora mycetophila [online], Mushroom Expert [dostęp 2024-04-25].
  3. a b c d Aktualne stanowiska Syzygospora tumefaciens w Polsce [online], 123Pilzsuche [dostęp 2024-04-25] (niem.).
  4. Występowanie Syzygospora tumefaciens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-04-25].
  5. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 639, ISBN 83-89648-09-1.
  6. a b Aktualne stanowiska Syzygospora tumefaciens w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-04-25].