HMS Royal Sovereign (1915)

(Przekierowano z HMS Royal Sovereign (05))

HMS Royal Sovereign – brytyjski pancernik typu Revenge z okresu I i II wojny światowej. W latach 1944-48 wypożyczony radzieckiej Marynarce Wojennej, gdzie służył pod nazwą „Archangielsk”.

HMS Royal Sovereign
Ilustracja
HMS Royal Sovereign
Klasa

pancernik

Typ

Revenge

Historia
Stocznia

Portsmouth Dockyard

Położenie stępki

15 stycznia 1914

Wodowanie

29 kwietnia 1915

 Royal Navy
Nazwa

HMS „Royal Sovereign”

Wejście do służby

maj 1916

Wycofanie ze służby

30 maja 1944

 MW ZSRR
Nazwa

„Archangielsk”

Wejście do służby

30 maja 1944

Wycofanie ze służby

9 lutego 1949

Los okrętu

złomowany 19 maja 1949

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

standardowa: 28 000 ton
pełna 31 200 ton

Długość

189 m

Szerokość

27 m
po dodaniu bąbli przeciwtorpedowych 30,9 m

Zanurzenie

8,7 m

Napęd
4 turbiny parowe Parsonsa
18 kotłów Babcock & Wilcox
4 śruby
41 115 KM
Prędkość

21,6 w.

Uzbrojenie
8 dział kal. 381 mm (4xII)
14 dział kal. 152 mm (w kazamatach, 14xI)
2 działa kal. 76 mm
4 działa 47 mm
4 wyrzutnie torped kal. 533 mm
Załoga

908 - 997

Służba edytuj

W ZSRR edytuj

Po kapitulacji Włoch, ZSRR zaczął domagać się podziału w ramach reparacji ich marynarki wojennej, internowanej na Malcie. Z przyczyn politycznych, w tym obawy o postawę sprzymierzonych Włoch w obliczu oddania ich okrętów, alianci zachodni nie chcieli do tego dopuścić przed końcem wojny, wobec czego zaproponowali tymczasowe wypożyczenie takiej samej liczby okrętów z własnych flot[1]. Zdecydowano wypożyczyć głównie okręty przestarzałych typów: pancernik „Royal Sovereign”, krążownik lekki „Omaha”, dziewięć niszczycieli i cztery okręty podwodne, na co ZSRR wyraził zgodę[1]. Radziecka załoga pancernika zaczęła przybywać od 7 maja 1944 roku, a okręt przekazano 30 maja[1]. Został wcielony do Floty Północnej pod nazwą „Archangielsk”[2]. 17 sierpnia 1944 roku wyszedł z bazy Scapa Flow w osłonie konwoju JW 59 i 24 sierpnia dotarł do Wajengi w ZSRR[2]. Nie był wykorzystywany operacyjnie, lecz jako okręt sztabowy i bateria przeciwlotnicza[3]. Jego wyposażenie radarowe zostało przy tym przebadane przez radzieckich specjalistów, a część z nich później skopiowano[3]. Dopiero w 1949 roku zużyty i zaniedbany okręt został zwrócony, wychodząc z Wajengi 15 stycznia i docierając do Rosyth 4 lutego 1949 roku[3]. Z listy floty radzieckiej został skreślony dopiero 9 lutego tego roku[3]. Z uwagi na wiek i zużycie nie powrócił do służby brytyjskiej, lecz został sprzedany na złom i 18 maja 1949 roku skierowany do stoczni złomowej w Inverkeithing w Szkocji, jako ostatni z brytyjskich pancerników pochodzących z I wojny światowej[3][4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Glock 2009 ↓, s. 31-32.
  2. a b Glock 2009 ↓, s. 34-36.
  3. a b c d e Glock 2009 ↓, s. 36-37.
  4. Conway's All the world’s fighting ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). Londyn: Conway Maritime Press, 1985, s. 33-38. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Michał Glock. "Królewski Rubel" czyli jak Royal Sovereign stał się Archangielskiem. „Morza Statki i Okręty”. XIV (7-8), 2009. Warszawa: Wyd. Magnum-X. ISSN 1426-529X.