Hala Betonowa w Poznaniu
Hala Betonowa (niem. Betonhaus) – budynek usytuowany w granicach Parku Wilsona na Łazarzu w Poznaniu. Dawny pawilon wystawowy Wschodnioniemieckiej Wystawy Przemysłu, Rzemiosła i Rolnictwa (niem. Ostdeutsche Ausstellung für Industrie, Gewerbe und Landwirtschaft Posen) zorganizowanej w 1911 roku na terenie miasta Poznania. Hala została wpisana do rejestru zabytków pod nr. A 320 w dniu 17 września 1991 roku[1].
 nr rej. A 320 z dnia 17 września 1991
| |
 Widok współczesny (marzec 2019) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Park Thomasa Woodrowa Wilsona |
| Architekt |
Hermann Kloth, Christian Schneider |
| Powierzchnia użytkowa |
1000 m² |
| Ukończenie budowy |
1911 |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°23′59″N 16°54′12″E/52,399722 16,903333
| |
Historia edytuj
Projektantami budynku byli niemieccy architekci Hermann Kloth i Christian Schneider. Hala o konstrukcji żelbetowej została zbudowana w 1911 roku i miała powierzchnię 1000 m². Stanowiła „pawilon myśliwski” wystawy, w którym prezentowano m.in. poroża i wypchane skóry zwierząt upolowanych przez cesarza Fryderyka Wilhelma[2]. Na zewnątrz ulokowano strzelnicę schowaną w imitacji lasu, na której organizowano konkursy[3]. W przylegającej do hali restauracji można było spróbować dziczyzny.
Po I wojnie światowej w budynku powstała Katedra Higieny Szkolnej i Teorii Wychowania Fizycznego Wszechnicy Piastowskiej. Budynek przebudowano; na parterze utworzono salę gimnastyczną, a piętro przeznaczono na pomieszczenia dydaktyczne[4].
Podczas PeWuKi w 1929 roku hala pełniła rolę „pawilonu muzycznego” wystawy[5].
Następnie mieściły się tutaj kolejne uczelnie, z których w 1973 roku utworzono Akademię Wychowania Fizycznego[2]. AWF otrzymała obiekt od miasta w połowie lat 90. XX wieku całkowicie bezpłatnie. Ostatnio mieściły się w budynku zakłady biomechaniki i gimnastyki z pracownią tańca[4]. W 2012 roku AWF wystawiła halę na sprzedaż. W czerwcu 2013 roku nowym właścicielem hali została firma Garvest Real Estate. Sprzedano ją za 6 milionów złotych. Nabywca planuje przekształcić halę w obiekt pełniący funkcje konferencyjno-restauracyjne, z możliwością organizowania wystaw. Pod uwagę brane jest także powstanie hotelu[2]. Sporadycznie w budynku organizowane są wystawy sztuki[6].
Architektura edytuj
Materiałem użytym do budowy hali był wyłącznie beton. Hala założona została na planie wydłużonego prostokąta, z dwoma ryzalitami zaopatrzonymi w szczyty i z umiejscowionym między nimi parterowym portykiem. Klasycyzujący charakter obiektu podkreślały proste, toskańskie kolumny portyku i loggie drugiej kondygnacji ryzalitów oraz dwuspadowy dach budynku. We wnętrzu zastosowano kolebkowe sklepienia i lunety nad wnękami okiennymi[7].
Przypisy edytuj
- ↑ Wykaz obiektów na terenie miasta Poznania wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych. bip.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-31)]. - Urząd Miasta Poznania
- ↑ a b c ŁOS, Hotel powstanie w Hali Betonowej w parku Wilsona? [online], gloswielkopolski.pl, 27 grudnia 2013 [dostęp 2019-03-31] (pol.).
- ↑ Mają 23 hektary powierzchni, ich historia sięga 1911 roku - MTP świętują 95. urodziny - .:LAZARZ.PL → poznański portal dzielnicowy:. Łazarz w z@sięgu myszki [online], lazarz.pl [dostęp 2019-03-31].
- ↑ a b [Poznań] Garvest - Perfumiarnia [online], SkyscraperCity [dostęp 2021-08-22] (ang.).
- ↑ Hala Betonowa Poznań – Wirtualne Muzeum Zabytkowych Instrumentów Muzycznych [online] [dostęp 2019-03-31] (pol.).
- ↑ Betonhaus odczulony [online], garvest - miasta dla ludzi, 29 maja 2014 [dostęp 2019-03-31].
- ↑ LECH LA WICKI | wbc.macbre.net [online], web.archive.org, 31 marca 2019 [dostęp 2020-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-31].