Harposporium harposporiferum

(Przekierowano z Harposporium anguillulae)

Harposporium harposporiferum (Samuels) Spatafora & Kepler – gatunek grzybów należący do rodziny buławinkowatych (Clavicipitaceae)[1].

Harposporium harposporiferum
Ilustracja
Martwy nicień ze strzępkami grzyba
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

rozetkowce

Rodzina

buławinkowate

Rodzaj

Harposporium

Gatunek

Harposporium harposporiferum

Nazwa systematyczna
Harposporium harposporiferum (Samuels) Spatafora & Kepler
IMA Fungus 6(2): 358 (2015)
Cysty strzępkowe łapiące nicienie

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Claviceps, Clavicipitaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 2015 r. Gary Joseph Samuels, nadając mu nazwę Atricordyceps harposporifera, w 2015 r. Joseph W. Spatafora i Ryan M. Kepler przenieśli go do rodzaju Harposporium[1]. Pozostałe synonimy[2]:

  • Harposporium anguillulae Lohde 1874
  • Podocrella harposporifera (Samuels) P. Chaverri & Samuels 2005

Morfologia

edytuj

Teleomorfa tworzy pojedyncze, czarne, główkowate podkładki o średnicy ok. 7 mm. Górna powierzchnia podkładek silnie guzkowata ze względu na wystające perytecja. Zewnętrzna warstwa podkładek typu tekstura angularis, zbudowana z cienkościennych komórek, warstwa wewnętrzna typu tekstura intricata, również z cienkościennych strzępek. Perytecja jajowate, 470–590 × 250–330 µm. Askospory z wieloma przegrodami, szkliste, gładkie, rozczłonkowane w środkowej przegrodzie 44–57,5(–68) × 2–2,5 µm[3].

Kolonie na CMD (agar z mąką kukurydzianą i dekstrozą Difco) najpierw są białe, potem stają się bladożółte, na PDA (agar ziemniaczano-dekstrozowy Difco) najpierw białe, następnie siarkowożółte, na koniec oliwkowe. Fialidy kuliste do ampułkowatych, o średnicy około 4 µm z wydłużeniem wierzchołkowym lub szyjką 3–4 × 1 µm. Konidia szkliste, gładkie, łukowate, odległość pomiędzy dwoma końcami (7–)8–12(–13) µm, szerokość 1–2 µm[3].

Anamorfa prowadzi drapieżny tryb życia, odżywiając się nicieniami[4].

Tryb życia i siedlisko

edytuj

Grzyb drapieżny i nicieniobójczy, powszechnie izolowany z gleby, często hodowany w celach doświadczalnych[5]. Jest jednym z najczęściej spotykanych grzybów nicieniobójczych. Występuje w różnych siedliskach, w tym na liściach wchodzących w fazę rozkładu, w próbkach gleby zawierających rozkładające się liście lub w próbkach gleby z gruntów rolnych, można go również znaleźć na pastwiskach. To ostatnie siedlisko prawdopodobnie wiąże się ze skłonnością tego gatunku do występowania w odchodach krów[4] i owiec[5], gdzie występuje duża liczba nicieni, którymi się odżywia[4]. W Polsce notowany w 2006 r. na turzycy błotnej (Carex acutiformis)[6].

Wytwarza nieadhezyjne (nie przyklejające się) sierpowate konidia infekcyjne, które połknięte przez nicienia wbijają się w jego gardło. Rozwijają się z nich strzępki, które po rozpuszczeniu nicienia wnikają do jego naskórka i wytwarzają konidiofory na zewnątrz żywiciela, po 1–5 konidiów każdy. Wewnątrz nicienia często wytwarzane są chlamydospory będące przetrwalnikami grzyba[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-06-13] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-06-13] (ang.).
  3. a b P. Chaverri, G.J. Samuels, K.T. Hodge, The genus Podocrella and its nematode-killing anamorph Harposporium, „Mycologia”, 97 (2), s. 433–443.
  4. a b c Kui-Zheng Cai i inni, Screening of different sample types associated with sheep and cattle for the presence of nematophagous fungi in China, „Journal of Basic Microbiology”, 56 (3), 2016, s. 214–228, DOI10.1002/jobm.201500281, PMID26344826.
  5. a b c T.P. Charles, M.V.C. Roque, C. De P. Santos, Reduction of Haemonchus contortus infective larvae by Harposporium anguillulae in sheep faecal cultures, „International Journal for Parasitology”, 26 (5), 1996, s. 509–510, DOI10.1016/0020-7519(96)00026-4, PMID8818730.
  6. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, s. 410, ISBN 978-83-89648-75-4.