Henry Duncan Graham „Harry” Crerar (ur. 28 kwietnia 1888 w Hamilton, zm. 1 kwietnia 1965 w Ottawie) – kanadyjski generał i dyplomata, weteran I i II wojny światowej. Był pierwszym Kanadyjczykiem, który dowodził w boju związkiem operacyjnym wielkości armii.

Harry Crerar
Ilustracja
generał generał
Data i miejsce urodzenia

28 kwietnia 1888
Hamilton

Data i miejsce śmierci

1 kwietnia 1965
Ottawa

Przebieg służby
Lata służby

1926–1956

Siły zbrojne

Canadian Army

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Order Towarzyszy Honoru (Wielka Brytania) Krzyż Komandorski Orderu Łaźni (Wielka Brytania) Order Świętego Jana Jerozolimskiego (Wielka Brytania) Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Odznaka Kanadyjskich Sił Zbrojnych Wielki Oficer Orderu Leopolda (Belgia) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Członek Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Order Kutuzowa I klasy (ZSRR)

Wczesna kariera edytuj

W 1910 roku ukończył Royal Military College of Canada i jako oficer artylerii wstąpił do Kanadyjskiej Milicji. Niezadowolony z niskich zarobków wkrótce odszedł z wojska. Do służby powrócił w 1914 roku. Podczas I wojny światowej walczył w szeregach Kanadyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego na terenie Belgii. Wojnę zakończył w stopniu podpułkownika artylerii.

Okres międzywojenny edytuj

Po powrocie do Kanady postanowił kontynuować karierę wojskową. Zajmował wysokie stanowiska sztabowe. W latach trzydziestych kształcił się w Wielkiej Brytanii w Imperial Defence College oraz kierował Royal Military College of Canada. W marcu 1939 roku został odpowiedzialny za mobilizację kanadyjskich sił zbrojnych.

II wojna światowa edytuj

Po wybuchu wojny został mianowany brygadierem i wysłany do Londynu, gdzie kierował rozmieszczeniem kanadyjskiego kontyngentu. W czerwcu 1940 roku został odwołany do Ottawy, aby objąć stanowisko zastępcy Szefa Sztabu Generalnego. Wkrótce został mianowany jego Szefem. W październiku 1941 roku otrzymał awans na generała porucznika. Miesiąc później poprosił o przeniesienie do Europy, aby nabrać doświadczenia w dowodzeniu w walce. Dobrowolnie zgodził się na obniżenie rangi zajmowanego stanowiska i otrzymał dowództwo 2 Kanadyjskiej Dywizji Piechoty. Od grudnia 1941 roku kierował I Korpusem Kanadyjskim. W marcu 1944 roku przybył do Anglii, aby zostać następcą Andrew McNaughtona na stanowisku dowódcy 1 Armii Kanadyjskiej. Armia osiągnęła gotowość operacyjną 23 lipca i zajęła miejsce na lewej flance alianckich sił w Normandii. W sierpniu odegrała kluczową rolę w bitwie pod Falaise. Pod koniec września z powodu ataku dyzenterii Crerar musiał zostać hospitalizowany, a jego obowiązki przejął tymczasowo Guy Simonds. W listopadzie powrócił na front i został awansowany na pełnego generała. W końcowych miesiącach wojny poprowadził swoją armię przez Belgię i Holandię do północnych Niemiec. W maju 1945 roku wydawał rozkazy ponad 450 000 alianckich żołnierzy, co było największą liczbą ludzi, jaka kiedykolwiek znalazła się pod kanadyjskim dowództwem.

Okres powojenny edytuj

30 lipca 1945 roku powrócił do Kanady. W 1946 roku odszedł z armii. Został dyplomatą. Reprezentował kanadyjskie interesy m.in. w Czechosłowacji, Holandii i Japonii. W 1964 roku został mianowany członkiem Queen's Privy Council for Canada.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj