Hełmówka murawowa

gatunek grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae

Hełmówka murawowa (Galerina graminea (Velen.) Kühner) – gatunek grzybów należący do rodziny podziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].

Hełmówka murawowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

hełmówka

Gatunek

hełmówka murawowa

Nazwa systematyczna
Galerina graminea (Velen.) Kühner
Encyclop. Mycol. 7: 168 (1935)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Galerina, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1921 roku Josef Velenovský nadając mu nazwę Galera graminea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum, nazwę nadał mu w 1935 roku Robert Kühner[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus laevis Pers. 1828
  • Galera graminea Velen. 1921
  • Galera laevis (Singer) Malençon & Bertault 1970
  • Galera laevis var. glabrata Malençon & Bertault 1970
  • Galerina laevis Singer 1961

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. dla synonimu Galerina laevis[3].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 5–15 mm, początkowo wypukły, a następnie dzwonkowaty lub lekko garbkowaty z prążkowanym brzegiem, pomarańczowy[4].

Trzon

Wysokość 2–5 cm, grubość 1–2 mm, cylindryczny, jasnopomarańczowy[4].

Blaszki

Zbiegające, czasami prawie wolne, rzadkie, z blaszeczkami, pomarańczowe[4].

Miąższ

Bez wyraźnego zapachu, smak lekko gorzki[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników brązowy. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, lub drobno brodawkowane, o rozmiarach 7–9,5 × 4–5 μm[4].

Znaczenie

edytuj

Saprotrof[3]. W wielu przewodnikach grzybów jest opisywany jako grzyb trujący. Nie stwierdzono przypadków zatruć tym grzybem, ale być może jest to możliwe, gdyż niektóre gatunki hełmówek są trujące (np. hełmówka jadowita Galerina marginata). Rzadko zbierane są tak drobne grzybki w celach spożywczych, ale niektórzy grzybiarze zbierają twardzioszka przydrożnego (Marasmius oreades), który może być pomylony z hełmówkami[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Występuje na większości terytorium Ameryki Północnej i w większości krajów Europy[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano około 10 stanowisk. Rozprzestrzenienie w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane[3].

Siedlisko: trawiaste tereny w lasach iglastych i liściastych oraz krótko przycięte trawniki i skoszone łąki, najczęściej na glebie bogatej w wapń[4]. Owocniki pojawiają się od sierpnia do października[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-03-07].
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-03-07]. (ang.).
  3. a b c d Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e f g h First Nature. Galerina graminea (Velen.) Kühner - Turf Bell [online] [dostęp 2019-03-06].