Helmand (rzeka)

rzeka w Afganistanie i Iranie

Helmand – rzeka w Afganistanie i Iranie. Najdłuższa rzeka Afganistanu.

Helmand
Ilustracja
Kontynent

Azja

Państwo

 Afganistan
 Iran

Rzeka
Długość 1150 km
Powierzchnia zlewni

ok. 500 tys. km²

Źródło
Miejsce Hindukusz
Współrzędne

34°39′10,4″N 68°41′00,9″E/34,652903 68,683578

Ujście
Recypient Hamun-e Helmand
Współrzędne

31°04′51,9″N 61°22′04,7″E/31,081078 61,367986

Położenie na mapie Afganistanu
Mapa konturowa Afganistanu, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”

Przebieg

edytuj

Źródła znajdują się w południowej części Hindukuszu, około 50 km od Kabulu. Następnie rzeka płynie w kierunku południowo-zachodnim, traci wiele ze swych wód i uchodzi na terenie Iranu do bezodpływowego jeziora Hamun-e Helmand. Jej długość wynosi 1150 km. Powierzchnia dorzecza to około 500 tys. km². Do większych miast położonych nad rzeką należy Laszkargah.

Zgodnie z zapisami traktatu afgańsko-irańskiego z 1973 Afganistan jest zobowiązany do dzielenia się wodą z rzeki w Iranem. Iran otrzymywać ma 850 milionów m³ wody rocznie. W przypadku niższego poziomu wód ilość ta może być umniejszana. Poziom taki zmniejsza się od lat w wyniku susz i budowy zbiorników retencyjnych w Afganistanie. W 2021, tuż przed zdobyciem władzy przez talibów, otwarto dużą zaporę Kamal Khan, która wraz ze starszą zaporą Kajaki, zatrzymuje większą ilość wody w Afganistanie. W maju 2023 prezydent Iranu, Ebrahim Ra’isi ostrzegł rząd talibów, że brak reakcji na wezwania do "oddania wody" może skomplikować stosunki dwustronne[1].

Przypisy

edytuj
  1. Grzegorz Kuczyński, Wojna o wodę Iranu z Afganistanem. Krwawe starcia na granicy, w: Głos Wielkopolski, 2.6.2023, s. 10