Henryk Jeremi Wincenty Woroniecki, także Woroniecki-Korybut, pseud. Gryf, Bolesław Gryficz, J. Gedyminowicz (ur. 16 grudnia 1891 w Warszawie, zm. 29 czerwca 1942 w obozie koncentracyjnym Auschwitz[1]) – polski urzędnik państwowy i konsularny, dyplomata, oraz publicysta.

Henryk Woroniecki
Herb
Korybut
Rodzina

Woronieccy

Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1891
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 czerwca 1942
KL Auschwitz

Ojciec

Włodzimierz Ezechiel Woroniecki

Matka

Maria Leonia Epstein

Żona

Jadwiga Liedtkie

Dzieci

Teresa Woroniecka
Andrzej Woroniecki

Henryk Korybut Woroniecki
Henryk Jeremi Wincenty książę Korybut Woroniecki
Gryf
Bolesław Gryficz
J. Gedyminowicz
Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1891
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 czerwca 1942
KL Auschwitz

Kierownik Konsulatu RP w Olsztynie
Okres

od 1920

Poprzednik

Zenon Lewandowski

Następca

Czesław Andrycz

Konsul RP w Czerniowcach
Okres

od 1928
do 1929

Poprzednik

Jan Rzewuski

Następca

Mieczysław Grabiński

Odznaczenia
Medal Niepodległości Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler I Klasy Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja)

Życiorys

edytuj

Był synem Włodzimierza Ezechiela Woronieckiego (1859–1935) i Marii Leonii Epstein (ur. 1871)[2]. Ukończył Gimnazjum im. gen. Pawła Chrzanowskiego w Warszawie w 1911, następnie studiował za granicą: odbył wyższe studia handlowe w Liège oraz studia socjologiczne na wydziale społecznym Uniwersytetu w Lozannie (dyplom licencjacki w 1915). W czasie nauki, w tym w okresie zagranicznych studiów, udzielał się w polskim ruchu na rzecz odzyskania niepodległości (należał m.in. do organizacji „Zet”, „Zarzewia”, Legii Niepodległościowej, Drużyn Strzeleckich w Liège)[3].

W 1919 został urzędnikiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Od 1 maja 1920 pełnił funkcję zastępcy konsula w Olsztynie, gdzie jego praca przypadła na napięty okres przedplebiscytowy. W związku z działaniami zwolenników strony pruskiej, w tym terroryzowaniem polskich aktywistów, kilkakrotnie składał protesty w Komisji Alianckiej. Funkcję wicekonsula pełnił do 9 czerwca 1920, a już po plebiscycie przez kilka miesięcy kierował Konsulatem Generalnym RP w Olsztynie (od 1 sierpnia do 11 października 1920)[4]. Powrócił następnie do Warszawy, gdzie był od czerwca 1922 starszym referentem w Kancelarii Cywilnej Naczelnika Państwa. W kolejnych latach był m.in. konsulem w Królewcu, sekretarzem poselstwa w Sztokholmie (od sierpnia 1927), konsulem w Czerniowcach (1928-1929), radcą Ministerstwa Spraw Zagranicznych (od września 1929). Od stycznia 1932 pozostawał w stanie nieczynnym[3].

Ogłosił szereg artykułów w prasie i czasopismach polskich i zagranicznych, posługując się pseudonimami Gryf, Bolesław Gryficz, J. Gedyminowicz i innymi. Publikował na łamach m.in. „La Guerre Mondiale” (Genewa), „Polish Review” (Londyn), „Tribune de Lausanne”, „Wieku XX”, „Epoki”, „Kuriera Poznańskiego”, „Polski Zachodniej”, „Przełomu”, „Myśli i Czynu”[3]. W niektórych publikacjach nawiązywał do swojej pracy z czasu plebiscytu na Warmii i Mazurach (Plebiscyt wschodniopruski i jego skutki, „Polska Zachodnia”, styczeń 1926; Wspomnienia z plebiscytu w Prusach Wschodnich, „Niepodległość”, 1938, tom 3)[4].

W czasie II wojny światowej aresztowany przez hitlerowców, był więziony na Pawiaku, skąd wywieziony został do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Tadeusz Oracki podaje, że nastąpiło to 17 czerwca 1942 roku[4], natomiast informacja archiwalna Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau wskazuje na datę 18 kwietnia 1942 roku[5]. Został zarejestrowany pod numerem 31348[5]. W obozie tym został zamordowany[4].

Został odznaczony Medalem Niepodległości, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[3] i szwedzkim krzyż kawalerskim Orderu Gwiazdy Polarnej (1928)[6]

Był żonaty z Jadwigą Liedtkie (1890–1973), z którą miał córkę Teresę (1917–1995) i syna Andrzeja (1920–1942)[2].

Przypisy

edytuj
  1. Henryk Jeremi Wincenty Woroniecki
  2. a b Henryk Jeremi ks. Woroniecki h. Korybut. www.sejm-wielki.pl. [dostęp 2014-07-23].
  3. a b c d Czy wiesz kto to jest ? (pod ogólną redakcją Stanisława Łozy), Warszawa 1938, s. 817.
  4. a b c d Tadeusz Oracki, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Warszawa 1983, s. 336.
  5. a b Woroniecki, Korybut. base.auschwitz.org. [dostęp 2020-03-22].
  6. Sveriges statskalender / 1940. Bihang, s. 151

Bibliografia

edytuj
  • Tadeusz Oracki: Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Warszawa 1983
  • Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej Warszawa 1938, Reprint Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe Warszawa 1984
  • Wojciech Skóra: Rekrutacja kadr do służby konsularnej w Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), [w:] Nadzieje, złudzenia, rzeczywistość, Studia z historii Polski XX wieku, Gorzów Wielkopolski 2004, s. 79-102