Hotel Pollera w Krakowie
Hotel Pollera – zabytkowy hotel znajdujący się w Krakowie przy ul. Szpitalnej 30, na rogu ulicy św. Marka i placu św. Ducha, na Starym Mieście.
nr rej. A-322 z 6 sierpnia 1960[1] | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Szpitalna 30 |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie Krakowa | |
50°03′48,5″N 19°56′29,0″E/50,063472 19,941389 | |
Strona internetowa |
Historia
edytujW średniowieczu w miejscu obecnego gmachu hotelu znajdowały się trzy kamienice mieszczańskie. Kamienica Bełchackich, położona najbardziej na południe – na rogu z ulicą św. Marka, została wzniesiona w XV wieku. W 1670 spłonęła i pozostawała w ruinie do początku XIX wieku, gdy została rozebrana, a na jej miejscu urządzono skwer. Środkowa Kamienica Pułczyńskich została zbudowana w XVI wieku (przez wcześniejszych właścicieli). W I połowie XVII wieku przebudowano ją i nadbudowano pierwsze piętro. W połowie XVIII wieku była własnością rodziny Pułczyńskich. Na początku XIX wieku popadła w ruinę. Kamienica Campioniego, położona najbardziej na północ, została wzniesiona w XV wieku. W połowie XVIII wieku miała dwa piętra. Na początku XIX wieku popadła w ruinę[2].
W 1822 kamienice Pułczyńskich i Campioniego zostały zakupione przez B. Gostkowskiego, odremontowane i scalone na potrzeby Zajazdu „Pod Złotą Kotwicą”. Budynek posiadał przelotową sień i restaurację na parterze, pokoje gościnne na piętrze, a kuchnie i stajnie w oficynach[2].
W 1834 budynek zakupił Kasper Poller i założył w nim hotel. Po wykupieniu, w 1844, narożnej działki po kamienicy Bełchackich, rozbudował go, tworząc dwupiętrowy gmach o długiej, symetrycznej fasadzie, połączony przewiązką z kamienicą przy ulicy św. Marka 22. W 1859 hotel przeszedł na własność Adolfa Pollera, a następnie Wandy Pollerowej. W czwartej ćwierci XIX wieku fasady uzyskały neorenesansowy wystój, zlikwidowano też drewniane ganki, zastępując je systemem wewnętrznych korytarzy, wprowadzono nowoczesne instalacje wodne i kanalizacyjne, a w elewacji tylnej zamontowano portal z rozebranej kamienicy przy ulicy Sławkowskiej 32[2].
Hotel już w XIX wieku był jednym z najdroższych i najbardziej renomowanych hoteli w Krakowie. W czasie II wojny światowej został zajęty przez Niemców. Po wojnie przez krótki czas był kwaterą dowództwa Armii Czerwonej. W 1945 stał się własnością Zbigniewa Chojnackiego, wnuka Wandy Pollerowej. W 1950 został upaństwowiony i przejęty przez Dyrekcję Hoteli Miejskich, a następnie Krakowskie Przedsiębiorstwo Turystyczne „Wawel-Tourist”. W 1990 został zwrócony Zbigniewowi Chojnackiemu[2][3].
W hotelu gościło wiele znanych osób m.in.: Zygmunt Szczęsny Feliński, Helena Modrzejewska, Henryk Sienkiewicz, Józef Piłsudski i Nikołaj Bierdiajew[2].
Architektura
edytujGmach hotelu ma trzy kondygnacje. Elewacje frontowe reprezentują styl neorenesansowy. Posiadają bogatą dekoracje m.in.: boniowanie, gzymsy, frontony i lukarny. Główne wejście znajduje się od ulicy Szpitalnej. W jego osi, nad oknami pierwszego piętra, znajduje się kartusz z godłem przedstawiającym złotą kotwicę[2].
We wnętrzach budynku zachował się wystrój z początku XX wieku. Klatkę schodową hotelu zdobią secesyjne witraże zaprojektowane przez Stanisława Wyspiańskiego, a wykonane przez Stanisława Gabriela Żeleńskiego. Zachowała się również stolarka i balustrady[2].
-
Wnętrze.
-
Witraż na I półpiętrze.
-
Witraż na II półpiętrze (złota kotwica).
-
Wejście i symbole hotelu.
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2011-06-27] .
- ↑ a b c d e f g Ryszard Burek (red. nacz.): Encyklopedia Krakowa. Kraków: PWN, 2000, s. 306.
- ↑ Wielki jałmużnik krakowski [online], niedziela.pl [dostęp 2023-11-05] (pol.).