II Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza

II Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza – pierwsze w Polsce zawody balonowe zorganizowane w dniu 19 października 1926 roku[1]. W dniu zawodów po raz pierwszy w Polsce uruchomiono pocztę balonową.

II Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza
Warszawa Warszawa
Ilustracja
Zwycięzcy zawodów
Data

19 października 1926

Miejscowość

Warszawa

Organizator

Departament IV Żeglugi Powietrznej w Ministerstwie Spraw Wojskowych
Okręg Stołeczny LOPP

Liczba reprezentacji

4

Zwycięzcy

Jerzy Kowalski
i por. Stanisław Brenk

Historia

edytuj

Organizatorami I Krajowych Zawodów Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza były: Departament IV Żeglugi Powietrznej w Ministerstwie Spraw Wojskowych oraz Okręg Stołeczny LOPP. Regulamin zawodów był wzorowany na Międzynarodowych Zawodach Balonowych o Puchar im. Gordona Bennetta. Zwycięzcą zostawała załoga balonu, która pokonała jak największą odległość w linii prostej od miejsca startu do miejsca lądowania w granicach kraju[2].

W 1926 roku „wielki raid balonów kulistych” zaplanowano na 17 października, miały być ostatnią imprezą w ramach odbywającego się (od 10 października) III Tygodnia Lotniczego. Niestety zła pogoda, ulewny deszcz nie pozwolił na przeprowadzenie zawodów. Odwołano również imprezy towarzyszące. Przełożono je na 19 października[3].

Do udziału w zawodach zgłosiło się 15 oficerów, z nich wylosowano 4 pilotów dla balonów: Lwów, Warszawa, Kraków i Poznań. Jako pierwszy o 14:17 wystartował balon Lwów. Wylądował po locie na odległość 172 km we wsi Kleszczele[1].

Balon Poznań wystartował jako drugi o godzinie 14:17. Po 5 godzinach we wsi Budy(192 km od Warszawy) lina tzw. wleczka zaczepiła o pnie drzew. Porucznik Brenk zsunął się po linie, aby ją odczepić. Po czym balon odleciał bez niego. Po przelocie nad Puszczą Białowieska porucznik Jerzy Kowalski wylądował w „leśnictwie Świełocz”[1].

Balon Kraków wystartował o 14:25. Po starcie wzniósł się na wysokość 1500 m, gdzie napotkał chmury śniegowe. Utrudniły one lot i załoga wylądowała we wsi Kłopoty koło Siemiatycz po 3 godzinach lotu[1].

Balon Warszawa nie wystartował ponieważ silny wiatr uszkodził mu olinowanie[1].

Wyniki

edytuj
Zajęte

miejsce

Nazwa balonu[1] Załoga

pilot

pomocnik pilota[4]

Czas

lotu

km Miejsce lądowania
1. Poznań porucznik Jerzy Kowalski

por. Stanisław Brenk

7:18 192[5] Świełocz
2. Lwów por. Jan Zakrzewski

por. Antoni Janusz

172[5]
3. Kraków[6] por. Władysław Pomaski

por. Stefan Nowicki

3:00 126[5] Kłopoty

koło Siemiatycz

4. Warszawa kpt. Zdzisław Szczepański[4]

por. Zbigniew Burzyński[4]

nie wystartował

Nagrody

edytuj

Zwycięzcą została załoga balonu Poznań. Otrzymała nagrodę przechodnią czyli puchar im płk. Aleksandra Wańkowicza oraz Puchar LOPP jako nagrodę zwykłą. Porucznik Kowalski otrzymał srebrną papierośnicę będącą nagrodą Komitetu Stołecznego LOPP[4]. Przed startem uczestnicy otrzymali od Stanisława Floryanowicza, prezesa Komitetu Stołecznego LOPP, specjalne srebrne odznaki pamiątkowe[5].

Poczta balonowa

edytuj

W 1926 roku po raz pierwszy można było wysłać listy pocztą balonową. Przesyłki opłacone zgodnie z cennikiem należało wysłać na adres urzędu pocztowego WARSZAWA 19. PORT LOTNICZY. Powinny mieć naklejony dodatkowy znaczek o nominale 1 złoty w kolorze różowo–czarnym, na którym umieszczono lecący balon nad Warszawą i napisy: Poczta Balonowa” na górze i „Zawody Balonów Wolnych ”poniżej oraz datę 17.X.26. Nakład wyniósł 2706 sztuk znaczków ząbkowanych i 330 sztuk nieząbkowanych. Były one sprzedawane wyłącznie w głównym lokalu LOPP w Warszawie, a dochód przeznaczono na propagowanie lotnictwa w Polsce. Przesyłki umieszczono w specjalnych workach i podzielono pomiędzy wszystkie startujące balony: 430 listów dla balonu Poznań, 598 dla balonu Lwów, 419 dla Krakowa i 494 dla Warszawy. Każda przesyłka otrzymała stempel urzędu pocztowego w Warszawie, specjalny stempel okolicznościowy Zawody Balonów Wolnych 17.X. 1926 oraz stempel z nazwą balonu, który list przewoził. Porto pocztowe było kasowane stemplem poczty znajdującej się najbliżej miejsca lądowania balonu. Przesyłki balonu Warszawa zostały skasowane stemplem Urzędu Pocztowego w Warszawie[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Por. Łojasiewicz, II-gie zawody balonowe, „Młody Lotnik” (11), 1926, s. 7.
  2. Marek Maszutelański, Sport balonowy w Polsce w okresie międzywojennym. Zarys problematyki, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”, XIV (1), 2015, s. 61-73.
  3. III Tydzień Lotniczy, „Kurier Warszawski” (287), 18 października 1926, s. 11.
  4. a b c d Major Władysław Pomaski ...., s. 36.
  5. a b c d e Poczta balonowa - Epopeja Balonowa - II Zawody Balonów Kulistych 1926 [online], www.epopejabalonowa.pl [dostęp 2023-02-08].
  6. Fotokarta / Nasze zbiory / Kolekcje / Ok. 1925, Polska. Balon kulisty „Kraków” [online], www.foto.karta.org.pl [dostęp 2023-02-07].

Bibliografia

edytuj
  • Kozak. Z. Moszumański Z. Szczepański J. Major Władysław Pomaski (1895-1981) Pruszków 2009 ISBN 978-83-62046-05-8