Ilulissat

miasto na Grenlandii (trzecie pod względem liczby ludności)

Ilulissat (duń. Jakobshavn) – miasto w zachodniej części Grenlandii, w dystrykcie Ilulissat[3], siedziba gminy Avannaata[4]. Jest położone nad zatoką Qeqertarsuup Tunua (Disko Bugt). Zostało założone w 1741[1]. Liczba mieszkańców: 4606 (2011 r.)[2]. Ilulissat jest trzecim pod względem liczby ludności miastem na Grenlandii[5] i ośrodkiem turystycznym wyspy (m.in. fiordy). Nazwa w języku grenlandzkim oznacza "góry lodowe". Przemysł spożywczy: przetwórstwo ryb[1] i krewetek.

Ilulissat
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Dania

Terytorium zależne

 Grenlandia

Gmina

Avannaata

Data założenia

1741[1]

Burmistrz

Ole Dorph

Populacja (2011)
• liczba ludności


4606[2]

Nr kierunkowy

94

Kod pocztowy

3952

Położenie na mapie Grenlandii
Mapa konturowa Grenlandii, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Ilulissat”
Ziemia69°12′59″N 51°06′00″W/69,216389 -51,100000

Położenie

edytuj

Ilulissat leży około 2 km na północ od ujścia fiordu Ilulissat do zatoki Qeqertarsuup Tunua. Fiord ten ma ok. 40 km długości, 7 km szerokości i do 1200 m głębokości. U jego nasady leży Sermeq Kujalleq (Jakobshavn Isbræ) – najszybciej przesuwający się lodowiec świata. Przemieszcza się on w tempie do 19 m dziennie[6] w kierunku zachodnim. Odłamują się od niego przy tym góry lodowe, mogące mieć do kilku kilometrów długości i do kilometra wysokości. Wystają na 150 m ponad powierzchnię wody. Wraz z pływami morskimi przesuwają się one wzdłuż fiordu, aż trafią na wypiętrzenie dna u wylotu fiordu o głębokości ok. 300 m. Większe góry lodowe zatrzymują się w tym miejscu, co powoduje gromadzenie się lodu. W 2004 roku fiord wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO[6].

Na zachód od Ilulissat leży zatoka Qeqertarsuup Tunua z wyspą Qeqertarsuaq.

Historia

edytuj

Ilulissat został założony w 1741[1] roku w odległości ok. 2 km od Sermermiut – ówcześnie największej osady na wyspie, liczącej 250 mieszkańców. Jednym z najbardziej znanych mieszkańców Ilulissat był polarnik Knud Rasmussen, który badał Arktykę podczas licznych ekspedycji i przyczynił się do rozbudzenia samoświadomości Inuitów.

Gospodarka

edytuj

W Ilulissat działają przetwórnie ryb[1]. Ważną gałęzią gospodarki stała się także w ciągu ostatnich 30 lat turystyka. Zimą, kiedy temperatury spadają do −30 °C (dzięki suchemu klimatowi mróz jest jednak łatwy do zniesienia), turystów przyciągają tu możliwości podróży w psich zaprzęgach. Latem, gdy temperatury są wyższe, z Ilulissat rozciągają się widoki na zatokę z topniejącymi górami lodowymi.

Ilulissat posiada port (dwa razy w tygodniu przybija tu prom, zapewniający połączenie z położonymi dalej na południe miastami Grenlandii) oraz lądowisko dla helikopterów (połączenia lotnicze zapewnia Air Greenland i Air Iceland).

Transport

edytuj
 
Port

Populacja

edytuj

Według danych oficjalnych liczba mieszkańców w roku 2011 wynosiła 4606 osób[2].

 

Klimat

edytuj
Odrywanie się góry lodowej od lodowca, 2007-08-23

Ilulissat znajduje się na zachodnim wybrzeżu, 250 km za kołem podbiegunowym[6]. Panuje tam klimat subpolarny[9]. Średnie temperatury wynoszą: w lipcu 11 °C (dzień), 5 °C (noc) oraz w marcu -12 °C (dzień), -19 °C (noc)[10].

Miasta partnerskie

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Encyklopedia Powszechna "Kluszczyński" (wyd. Ryszard Kluszczyński 2001), strona 393. ISBN 83-88080-13-X.
  2. a b c Ilulissat. World Gazetteer. [dostęp 2012-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-28)]. (ang.).
  3. Naduk Kleemann: Greenland in Figures 2023. Nuuk: Statistics Greenland, 2023, s. str. 5. ISBN 978-87-998113-8-0. ISSN 1604-7397. [dostęp 2023-10-05]. (ang.).
  4. Kommuni pillugu. www.avannaata.gl. [dostęp 2023-10-05]. (gren.).
  5. Greenland. World Gazetteer. [dostęp 2012-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-05)]. (ang.).
  6. a b c Ilulissat Icefjord. UNESCO (whc.unesco.org). [dostęp 2012-07-30]. (ang.).
  7. Ilulissat. Google Maps. [dostęp 2013-07-18]. (pol.).
  8. Transportation to Ilulissat. [dostęp 2013-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-05)].
  9. Grenlandia ("Klimat i średnie temperatury" w tabelce). Travel4u.pl. [dostęp 2012-07-30]. (pol.).
  10. Ilulissat Climate Guide - Greenland. WorldClimateGuide.co.uk. [dostęp 2012-07-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj