Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste

Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste, komórki iPS, IPSC (ang. induced pluripotent stem cells) – typ pluripotencjalnych komórek macierzystych, które zostały sztucznie uzyskane z niepluripotentnych komórek (przeważnie komórek somatycznych dorosłego człowieka) przez wymuszenie ekspresji odpowiednich genów w tych komórkach[1].

Komórki iPS są podobne do naturalnych pluripotencjalnych komórek macierzystych (na przykład komórek zarodkowych) pod wieloma względami – ekspresja genów, białek i receptorów, okres podziału, morfologia oraz możliwości różnicowania – przy czym ich właściwości są wciąż analizowane[2]. Pierwotnie otrzymano je poprzez wprowadzenie do komórek skóry genów kodujących białka KLF4, SOX2, OCT4 oraz c-MYC. Posłużono się w tym celu retrowirusem[3].

Indukowane komórki pluripotencjalne pierwszy raz zostały wyhodowane w roku 2006 z komórek mysich, a w 2007 z ludzkich, przez Shin’yę Yamanakę[2][3][4]. W lipcu 2010 pojawiły się informacje, że komórki mezenchymalne znajdujące się w miazdze trzecich zębów trzonowych dają nadzieję uzyskiwania komórek iPS, gdyż zabieg odróżnicowywania z ich udziałem przebiega z wydajnością do 100 razy większą niż z udziałem fibroblastów skóry[5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Monya Baker. Adult cells reprogrammed to pluripotency, without tumors. „Nature Reports Stem Cells”, 2007-12-06. DOI: 10.1038/stemcells.2007.124. [dostęp 2007-12-11]. 
  2. a b K. Takahashi, S. Yamanaka. Induction of pluripotent stem cells from mouse embryonic and adult fibroblast cultures by defined factors. „Cell”. 126 (4), s. 663–676, sierpień 2006. DOI: 10.1016/j.cell.2006.07.024. PMID: 16904174. 
  3. a b Stephen S. Hall. Choroba na szalce. „Świat Nauki”. nr 4 (236), s. 40–43, kwiecień 2011. ISSN 0867-6380. 
  4. K. Okita, T. Ichisaka, S. Yamanaka. Generation of germline-competent induced pluripotent stem cells. „Nature”. 448 (7151), s. 313–317, lipiec 2007. DOI: 10.1038/nature05934. PMID: 17554338. 
  5. Y. Oda, Y. Yoshimura, H. Ohnishi, M. Tadokoro i inni. Induction of pluripotent stem cells from human third molar mesenchymal stromal cells.. „J Biol Chem”. 285 (38), s. 29270–29278, wrzesień 2010. DOI: 10.1074/jbc.M109.055889. PMID: 20595386.