Strzępiak białowłóknisty
Strzępiak białowłóknisty (Inocybe abjecta P. Karst.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
strzępiak białowłóknisty |
| Nazwa systematyczna | |
| Inocybe abjecta P. Karst. Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 32: 456 (1879) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1879 r. Petter Adolf Karsten. Według Index Fungorum jest to takson niepewny[1].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[2]
Morfologia
edytujŚrednica 1–1,8 cm, stożkowaty, stożkowo-dzwonkowaty do wypukłego. początkowo z garbkiem, później bez. Powierzchnia włóknista, koloru brązowego, mniej więcej jednolita z resztkami szarobiaławej osłony na wierzchołku. Brzeg prosty, nie prążkowany[3].
Gęste, karbowane, szaro-brązowe z jaśniejszymi ostrzami[3].
Wysokość 2,3–3,5 cm, grubość 0,2–0,3 cm, cylindryczny, mniej więcej regularny lub rozszerzony u nasady, ale bez bulwy. Powierzchnia włóknista, w górnej połowie lub dwóch trzecich górnej części ochrowa z lekko winnymi odcieniami i białokremowa w dolnej części, u młodych owocników z resztkami osłony. Włókienka białawe, w dolnej części dużo gęstsze[3].
Cienki, białobrązowy o zapachu rzodkiewkowym[3].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki cylindryczno-elipsoidalne, gładkie, z lekkim zagłębieniem nadwnękowym, żółtawe (10,7) 11,2–11,7–13,4 (14,4) x (6,07) 6,2–6,3–7,3 (7,7) µm, Q= 1,57–2,1. Podstawki 4-zarodnikowe. Cheilocystydy cylindryczno-workowate, liczne, z tępym wierzchołkiem bez kryształów. Pozytywna reakcja na amoniak. Szkieletocystydy gruszkowate do maczugowatych. Kaulocystydy cylindryczne, wydłużone, wrzecionowate. Skórka utworzona przez krótkie, cylindryczne, równoległe strzępki[3].
Występowanie i siedlisko
edytujPodano występowanie strzępiaka białowłóknistego w Europie, Ameryce Północnej i Rosji[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano jego 5 stanowisk[2]. Na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[5].
Grzyb naziemny występujący w lasach i parkach. W Polsce owocniki znajdywano od lipca do października[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-20] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Inocybe abjecta [online] [dostęp 2023-03-20] (hiszp.).
- ↑ Występowanie Inocybe abjecta na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-03-20].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.