Wikipedia

Instytut Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

jednostka Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Instytut Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego (do 31 marca 2011 r.: Instytut Filologii Orientalnej[1]) – jedna z ośmiu jednostek wchodzących w skład Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obecnie zatrudnia ok. 70 pracowników[2] i kształci niemal 600 studentów w trybie dziennym. Instytut prowadzi studia pierwszego stopnia (licencjackie) oraz drugiego stopnia (uzupełniające magisterskie) na sześciu specjalnościach w ramach „neofilologii – filologii orientalnej”: arabistyce, indologii, iranistyce, japonistyce, sinologii i turkologii.

Instytut Orientalistyki
Institute of Oriental Studies
Uniwersytet Jagielloński
Data założenia

1919 (jako Katedra Filologii Orientalnej)

Państwo

 Polska

Adres

al. Mickiewicza 9,
31-120 Kraków

Liczba pracowników

ok. 70

Liczba studentów

ok. 600

Dyrektor

dr hab. Kinga Paraskiewicz, prof. UJ

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Instytut Orientalistyki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Instytut Orientalistyki”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Instytut Orientalistyki”
Ziemia50°03′46,201″N 19°55′28,050″E/50,062834 19,924458
Strona internetowa

Dwie specjalności studiów prowadzone przez Instytut Orientalistyki znajdują się w ścisłej czołówce w skali całego kraju pod względem liczby kandydatów na jedno miejsce[3]:

  • japonistyka – 12,0 os./miejsce (szóste miejsce w rankingu w roku akademickim 2017/2018)
  • sinologia – 9,3 os./miejsce (trzynaste miejsce w tym rankingu).

Historia edytuj

Do końca XIX wieku edytuj

Początki naukowej orientalistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim sięgają XVI w., kiedy to na Akademii Krakowskiej język hebrajski wykładali między innymi: Leonard Dawid (ok. 1528), Jan van der Campen (1534), Walerian Pernus (1536–1540), Franciszek Stankar z Mantui (1546–1550) oraz Wojciech Buszowski (1564–1569). Jednak dopiero w XIX w. nauczanie języków orientalnych zaczęło się rozwijać na większą skalę[4].

W 1818 roku, dzięki staraniom Jerzego Samuela Bandtkiego, przy Wydziale Filozoficznym utworzono pierwszą Katedrę Języków Wschodu i Literatury Orientalnej[4]. Powierzono ją uczonemu z Getyngi prof. Wilhelmowi Münnichowi. Program studiów roku I i II obejmował wówczas między innymi wstęp do języków i literatury Wschodu, naukę hebrajskiego, syryjskiego, chaldejskiego, tureckiego, arabskiego, perskiego i etiopskiego. Na wykłady uczęszczali studenci Wydziałów Filozoficznego, Prawa i Teologicznego (każdego roku w łącznej liczbie sześciu osób). Z braku wsparcia władz uczelni katedra została zlikwidowana dziewięć lat później, w 1827 r.[4]

Dwudziestolecie międzywojenne edytuj

Kolejna okazja do zorganizowania studiów orientalistycznych pojawiła się dopiero na początku XX w. 1 lipca 1919 r. dzięki staraniom prof. Tadeusza Kowalskiego (1889–1948) powstała pierwsza w niepodległej Polsce Katedra Filologii Orientalnej, która w listopadzie 1921 r. została przekształcona w jednostkę dydaktyczno-badawczą pod nazwą Seminarium Filologii Orientalnej z siedzibą w pałacu Badenich przy ul. Sławkowskiej 32[4]. Profesor Kowalski był znakomitym uczonym, cieszącym się uznaniem międzynarodowego środowiska naukowego, wytrawnym badaczem, świetnym pedagogiem i organizatorem, twórcą nowoczesnej polskiej arabistyki, turkologii i islamistyki. Wykształcił wielu polskich naukowców i znawców Orientu, między innymi Ananiasza Zajączkowskiego (1903–1970) i Józefa Bielawskiego (1909–1997), późniejszych profesorów Uniwersytetu Warszawskiego i twórców orientalistyki warszawskiej[4].

Po drugiej wojnie światowej edytuj

Działalność dydaktyczną jednostki przerwaną przez II wojnę światową wznowiono w marcu 1945 r. Pierwszy powojenny rok akademicki trwał zaledwie trymestr, dopiero rok akademicki 1945/46 zapewnił pełnowymiarowy tok nauczania[4].

Po śmierci prof. Kowalskiego w 1948 r. katedrę objął historyk mediewista i arabista prof. Tadeusz Lewicki (1906–1992). Począwszy od lat 50. w programie studiów krakowskiej orientalistyki zaczęły się wyodrębniać trzy specjalizacje – arabistyczna, turkologiczna i iranistyczna, a podział ten został usankcjonowany 1 czerwca 1972 r. wraz z powołaniem odrębnych zakładów w ramach nowo powstałego Instytutu Filologii Orientalnej. Po przejściu prof. Tadeusza Lewickiego na emeryturę w 1976 r. kierownikiem Zakładu Arabistyki oraz dyrektorem Instytutu Filologii Orientalnej został arabista, językoznawca i dialektolog prof. Andrzej Czapkiewicz (1924–1990). W 1973 r. w ramach instytutu otworzono Zakład Indianistyki, pod kierownictwem prof. Tadeusza Pobożniaka (1910-1991), kontynuujący działalność istniejącej od 1927 r. do 1951 r. Katedry Sanskrytu pod kierownictwem prof. Heleny Willman-Grabowskiej (1870-1957)[5]. W 1987 r. w ramach instytutu utworzono Zakład Japonistyki. Na jego czele stanął japonista i uznany tłumacz literatury japońskiej docent Mikołaj Melanowicz (ur. 1935). W 2000 r. zmieniono nazwę tego zakładu na Zakład Japonistyki i Sinologii. W 2014 r. uruchomiono ponadto studia sinologiczne pierwszego stopnia, a w 2017 r. studia drugiego stopnia[6].

Władze edytuj

Кadencja 2016–2020
Кadencja 2020–2024
  • Dyrektor Instytutu – dr hab. Kinga Paraskiewicz, prof. UJ[7]
  • Zastępca dyrektora do spraw studenckich – dr Marcin Gajec

Struktura edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Zarządzenie nr 36 Rektora UJ z 31 marca 2011 roku w sprawie zmiany nazwy Instytutu Filologii Orientalnej na Instytut Orientalistyki Wydziału Filologicznego UJ. [dostęp 2017-05-15]. (pol.).
  2. ↑ Lista pracowników Instytutu Orientalistyki UJ. [dostęp 2017-05-15]. (pol.).
  3. ↑ Informacja o wynikach rekrutacji na studia na rok akademicki 2017/2018 w uczelniach nadzorowanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 15 listopada 2017. s. 2. [dostęp 2017-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-19)]. (pol.).
  4. ↑ a b c d e f Kinga Maciuszak. Z historii orientalistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. „Alma Mater”. 120–121, s. 138–143, 2009. (pol.). 
  5. ↑ Marzenna Czerniak-Drożdżowicz: Studia indologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W: Lidia Sudyka (red.): Orientalia commemorativa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.
  6. ↑ Sinologia Instytutu Orientalistyki UJ. [dostęp 2017-05-11].
  7. ↑ Dyrekcja - Instytut Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego [online], io.filg.uj.edu.pl [dostęp 2020-09-15].

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Instytut_Orientalistyki_Uniwersytetu_Jagiellońskiego&oldid=63650037”