Józef Adam Stanisław Mickiewicz

polski wojskowy i krótkofalowiec

Józef Adam Stanisław Mickiewicz (ur. 23 sierpnia 1896 w Warszawie, zm. 7 marca 1943 w Majdanku) – kapitan pilot obserwator Wojska Polskiego, jeden z pionierów polskiego krótkofalarstwa; prezes Okręgu Zachodnio Polskiego P.Z.K. 1930 r.

Józef Adam Stanisław Mickiewicz
Ilustracja
kapitan pilot obserwator kapitan pilot obserwator
Data i miejsce urodzenia

23 sierpnia 1896
Warszawa

Data i miejsce śmierci

7 marca 1943
Lublin (KL) – Majdanek

Przebieg służby
Lata służby

1917–1943

Siły zbrojne

Wojsko Polskie,

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego,
Armia Krajowa

Jednostki

Szkoła Podchorążych Piechoty,
19 pułk piechoty,
21 pułk piechoty,
Oficerska Szkoła Obserwatorów Lotniczych,
16 eskadra wywiadowcza,
1 pułk lotniczy,
Wyższa Szkoła Lotników,
3 pułk lotniczy

Główne wojny i bitwy

Bitwa o Lwów (1918–1919),
Front wołyński 1919,
Wyprawa kijowska 1920 r.,
Bitwa Warszawska,
Bitwa nad Niemnem 1920 r.

Odznaczenia
Odznaka Pilota Polowa Odznaka Obserwatora
Krzyż Walecznych (1920–1941) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Życiorys

edytuj
 
ppor. Józef Mickiewicz w Polskiej Sile Zbrojnej, 1918 r.

Urodził się w rodzinie Konstantego i Czesławy z Wolskich. Był absolwentem Szkoły Podchorążych w Ostrowi Mazowieckiej. Po jej ukończeniu służył w Polskiej Sile Zbrojnej.

27 grudnia 1918 roku został przydzielony do Oddziału Obrony Lwowa[1], który był zalążkiem powstania 19 pułku piechoty Odsieczy Lwowa. 6 lutego 1919 roku został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika[2]. 17 czerwca 1919 roku otrzymał przeniesienie z 19 do 21 pułku piechoty[3], który walczył wówczas na froncie wołyńskim (II batalion) i litewsko-białoruskim (I i III batalion).

27 października 1919 roku rozpoczął szkolenie na II Kursie Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych (OSOL) w Warszawie[4]. OSOL otwarto w dniu 1 sierpnia 1919 r. na lotnisku mokotowskim w Warszawie. W drugim kursie uczestniczyło 41 oficerów, z których kurs ukończyło 19-tu. W programie szkolenia szczególny nacisk położono na radiotelegrafię, aerofotografię i zajęcia z bombardowania. Kurs ukończył 9 lutego 1920 roku.

1 marca 1920 roku został przydzielony do 39 Eskadry Breguetów na lotnisku Rakowice pod Krakowem na stanowisko obserwatora. 13 kwietnia 1920 roku eskadra została przemianowana na 16 Eskadrę Wywiadowczą. Brał udział w lotach bojowych w trakcie wyprawy kijowskiej. Podczas jednego z tych lotów – wykonanego w dniu 20 kwietnia 1920 r. – został ranny. Wrócił ze szpitala pod koniec maja i wziął udział w kolejnych lotach bojowych. W czasie bitwy warszawskiej wziął udział w lotach rozpoznawczych i bojowych, bombardując i ostrzeliwując wojska bolszewickie w okolicach Ostrowi, Zambrowa i Małkini, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych. Następnie wziął udział w bitwie nad Niemnem. 15 listopada 1920 roku zakończył służbę w 16 eskadrze wywiadowczej.

Od 1921 roku pełnił służbę w Szkole Lotniczej w Bydgoszczy, a jego oddziałem macierzystym był 1 pułk lotniczy w Warszawie[5]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 61. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[6]. 11 listopada 1922 roku został oddelegowany do Wyższej Szkoły Lotników[7]. 23 lutego 1923 roku został przeniesiony do 3 pułku lotniczego w Poznaniu-Ławicy[8][9][10][11][12][13]. Zamieszkał na pobliskim osiedlu przeznaczonym dla kadry pułku wraz z żoną Anielą oraz dziećmi Tadeuszem i Urszulą. 3 maja 1926 roku został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1925 roku i 29. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[14]. W 1927 roku na samolocie Potez XV wykonał loty nocne, posługując się przy lądowaniu projektorami umieszczonymi pod skrzydłami płatowca[15]. Około 1932 roku został ciężko ranny w wypadku lotniczym. Jego żona Aniela zachowała ocalałą połowę śmigła z rozbitego samolotu. Z dniem 29 lutego 1932 roku został przeniesiony w stan spoczynku[16]. Wraz z rodziną przeprowadził się do Warszawy. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Bydgoszcz Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII”[17].

Krótkofalowiec

edytuj
 
Kapitan pilot Józef Mickiewicz przy urządzeniach radionadawczych własnej konstrukcji. Znak SP1AE

Kapitan pilot Józef Mickiewicz w czasie pełnienia służby wojskowej był jednym z pionierów polskiego krótkofalarstwa. Używał prefiksu nasłuchowca PL130 w Wyrzysku, prefiksów TPAE i SP3SM w Krakowie i Poznaniu oraz prefiksu SP1AE w Poznaniu, Wyrzysku, Bydgoszczy i Wołominie.Pod tymi znakami nawiązywał seanse łączności radiowej z innymi pasjonatami tego hobby. W dniu 1 maja 1930 roku został wybrany na stanowisko Prezesa Okręgu Zachodniopolskiego Polskiego Związku Krótkofalowców. W 1930 r. w trakcie Międzynarodowej Wystawy Komunikacji i Turystyki w Poznaniu, Okręg Zachodniopolski PZK zorganizował Wystawę Krótkofalarską[18]. W trakcie jej trwania kpt. Mickiewicz nawiązywał nadajnikiem Mesny łączności z innymi krótkofalowcami. Po zakończeniu wystawy kpt. Mickiewicz odznaczony został złotym medalem wystawienniczym. Był autorem artykułów z zakresu krótkofalarstwa, w których opisywał nadajniki KF własnej konstrukcji. Jeden ze swych artykułów[19] zakończył zdaniami, tu cytat: Jednem słowem, w krótkofalowej praktyce amatorskiej, synonimem dobrej, wydajnej pracy jest dobry układ, staranne wykonanie, racjonalne wykorzystanie aparatury. Praca ta jest skądinąd miłą i pouczającą rozrywką; pogłębia wiedzę, daje zadowolenie i... emocję; wprowadza amatora w sferę najnowszych zagadnień, w dziedzinie wiedzy ścisłej. Dlategoż fale krótkie absorbują równie młode zapalone głowy,– jak i wielkie umysły. Dwadzieścia wieków dzieli naszą epokę od chwili, gdy wnikliwy mózg przyszłego człowieka wydrze przyrodzie wszystkie tajemnice świata elektronowego i budowy materji. W interesie nas samych i przyszłych pokoleń, musimy wszyscy wziąć udział w dziele poznania wszechrzeczy. Wszelkie drobne doświadczenia, obserwacje, czy wielkie eksperymenty w nowoczesnych laboratorjach – prowadzą do osiągnięcia celu powyższego. Rzeczą zaś powołanych będzie nagiąć zdobytą wiedzą do potrzeb kultury i dobrobytu ludzkości.– Kpt pil. Józef Mickiewicz.

II wojna światowa

edytuj

Wybuchła II wojna światowa. Kpt. Józef Mickiewicz, pilot Wojska Polskiego w stanie spoczynku i doświadczony krótkofalowiec, służył w szeregach Armii Krajowej. Żona i córka nie przekazały wiele informacji z tego okresu. Z rodzinnych przekazów wiadomo, że Gestapo weszło do jego domu ująć gospodynię, którą podejrzewali o udział w działalności konspiracyjnej. Zastali kpt. Józefa Mickiewicza przy swoim sprzęcie radiowym podczas nasłuchu rozgłośni z Londynu. Przewieziono go na Pawiak. Stamtąd w dniu 17 stycznia 1943 roku wywieziono go transportem do Majdanka. Na początku grudnia tego roku, rodzina otrzymała od władz obozowych powiadomienie o jego śmierci. Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu bródnowskim w Warszawie (kw. 112I-4-16).

W dniu 2 grudnia tego samego 1943 roku, przy ulicy Nowy Świat 64 w Warszawie, po przewiezieniu z Pawiaka, rozstrzelany został jego syn Tadeusz Mickiewicz. Został skazany na karę śmierci za posiadanie broni i działalność w nielegalnych organizacjach. Tak jak jego ojciec, był żołnierzem Armii Krajowej.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Dz. Rozk. Wojsk. nr 18 z 18 lutego 1919 roku, poz. 597.
  2. Dz. Rozk. Wojsk. nr 16 z 13 lutego 1919 roku, poz. 546.
  3. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 70 z 26 czerwca 1919 roku, poz. 2260.
  4. Mariusz Niestrawski, Polskie Wojska Lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921).
  5. Spis oficerów 1921 ↓, s. 352.
  6. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 249.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 11 listopada 1922 roku, s. 828.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 23 lutego 1923 roku, s. 136.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 34 z 29 maja 1923 roku, s. 363.
  10. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 932, 946.
  11. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 853, 864.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 532, 551.
  13. Księga Pamiątkowa 1928 ↓, s. 82.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 131.
  15. Księga Pamiątkowa 1928 ↓, s. 75.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 257.
  17. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 348, 1015.
  18. Krótkofalowiec Polski nr 8-9 z 1930 r.
  19. Radjo-Amator Polski nr 2 z 1931 r.
  20. Księga Pamiątkowa 1928 ↓, s. 81.
  21. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 437 „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918–1920”.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 20 października 1920 roku, s. 1077.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 54 z 11 grudnia 1922 roku, s. 905.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj