Józef Sibera, ps. „Hełkowski”, „Nowacki” (ur. 13 października 1893 w Okalewie, zm. 1939) – polski działacz niepodległościowy i kupiec, porucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Józef Sibera
Hełkowski, Nowacki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 października 1893
Okalew

Data śmierci

1939

Stanowisko

właściciel hurtowni soli

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi II stopnia

Życiorys edytuj

Urodził się 13 października 1893 we wsi Okalew, w ówczesnym powiecie wieluńskim guberni kaliskiej, w rodzinie Tomasza, rolnika, i Marii z Sobczaków. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Ostrówku. Od 14 roku życia przygotowywał się prywatnie, a później uczył w Krajowej Szkole Mleczarskiej w Rzeszowie, którą ukończył w 1914[1].

Żołnierz 4 kompanii, V batalionu w 1 pułku piechoty Legionów Polskich od 4 sierpnia 1914 roku. Ranny w walce pod Laskami 26 października 1914. Leczył się w szpitali w Wiedniu, a po wyleczeniu został zwolniony przez Austriaków z Legionów z powodu niezdolności do służby 9 stycznia 1916. Do Polskiej Organizacji Wojskowej wstąpił 15 lutego 1916 roku i został mianowany komendantem lokalnym i instruktorem w Wieluniu. 26 listopada 1917 został aresztowany przez Niemców za utrudnianie mobilizacji do Polskiej Siły Zbrojnej. Postrzelony podczas ucieczki z więzienia 26 listopada 1917, aresztowany ponownie w szpitalu i skazany na śmierć. Zbiegł ponownie na teren okupacji austriackiej i został mianowany komendantem obwodu w Busku, a następnie w Szczekocinach i Krzepicach. W Krzepicach Niemcy go ponownie aresztowali i osadzili w więzieniu w Katowicach. Został zwolniony 15 grudnia 1918 przez niemiecką Radę Żołnierską. Powrócił do Częstochowy i w kwietniu 1919 przydzielono go do Batalionu Zapasowego 41 pułku piechoty. Brał udział w akcjach oddziałów destrukcyjnych na tyłach wojsk bolszewickich na Wileńszczyźnie[1].

16 czerwca 1920 został skierowany na Górny Śląsk, gdzie brał udział w działaniach plebiscytowych. Kierował tam m.in. akcją organizacji bojowej w powiecie kluczborskim (16 VIII 1920-6 I 1921), powiecie prudnickim oraz w rejonie Koźla, Kędzierzyna i Ujazdu. Ponownie aresztowany 3 maja 1921 po akcji wysadzenia mostu kolejowego na rzece Osobłodze w Racławicach Śląskich. Uwolniony przez żołnierzy włoskich z powodu braku dowodów. Zdemobilizowany 3 lipca 1921, powrócił do oddziałów powstańczych na Śląsku[1].

Awans do stopnia podporucznika otrzymał 1 lipca 1925. Mieszkał następnie w Ostrzeszowie, gdzie prowadził hurtownię tytoniową. Na stopień porucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 547. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2].

Uczestniczył w walkach kampanii wrześniowej 1939[1], podczas której zginął.

2 września 1926 ożenił się z Marią ze Stasiaków, z którą miał czworo dzieci[1]: Józefę (ur. 12 marca 1925), Janinę (ur. 2 września 1926) i Kazimierza (ur. 21 listopada 1928).

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.