Józef Sygiet, ps. Jan (ur. 3 marca 1912 w Bodziejowicach, zm. 14 sierpnia 1960 w Zawierciu) – polski działacz ruchu ludowego, dowódca oddziału partyzanckiego Batalionów Chłopskich.

Józef Sygiet
Jan
Data i miejsce urodzenia

3 marca 1912
Bodziejowice

Data i miejsce śmierci

14 sierpnia 1960
Zawiercie

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Bataliony Chłopskie

Stanowiska

dowódca oddziału partyzanckiego

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Partyzancki

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie chłopskiej z Bodziejowic[1]. W 1932 roku wstąpił do Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” i jako jeden z bardzo aktywnych członków o radykalnych poglądach był kilka razy aresztowany. Obowiązkową służbę wojskową pełnił w latach 1933-1935, w czasie której zdał maturę. Po zakończeniu służby pozostał w wojsku jako podoficer nadterminowy. W czasie służby w Wojsku Polskim awansował do stopnia plutonowego[2]. W czasie wojny obronnej w 1939 roku dostał się do niewoli niemieckiej skąd udało mu się uciec. Jako działacz ruchu ludowego wstąpił do ruchu oporu, gdzie przyjął pseudonim Jan. Brał udział w tworzeniu struktur Batalionów Chłopskich na terenie gminy Irządze. W latach 1943-1945 współpracował z pismem Nowe Tory. Następnie został dowódcą oddziału Batalionów Chłopskich liczącego około 130 ludzi. W Komendzie Powiatowej Ludowej Straży Bezpieczeństwa pełnił funkcję komendanta[3]. Jako dowódca oddziału pomagał zbiegłym z niemieckiej niewoli żołnierzom Armii Czerwonej i ukrywającym się Żydom. I jedni i drudzy często przebywali w dowodzonym przez niego oddziale[4]. W czasie kwaterowania pod Krzepinem bechowcy zostali zaatakowani przez oddział Narodowych Sił Zbrojnych. W czasie walk zabitych zostało dwóch bechowców[5].

Osobny artykuł: Potyczka pod Krzepinem.

W okresie Polski Ludowej należał do Polskiego Stronnictwa Ludowego a następnie do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Mieszkał we Wrocławiu. Ostatnie lata spędził w Zawierciu, gdzie zmarł[4].

Odznaczenia edytuj

Upamiętnienie edytuj

Józef Sygiet jako dowódca oddziału Batalionów Chłopskich został upamiętniony na tablicy umieszczonej w 2013 roku we wsi Biała Błotna[6].

Przypisy edytuj

  1. Historia | Urząd Gminy Irządze [online], www.irzadze.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  2. Chleb i krew: Moja wieś w czasie okupacji: Wspomnienia. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1968, s.254.
  3. Zbigniew Grządzielski, Kazimierz Marczyk, Powstanie, działalność i walka zbrojna Batalionów Chłopskich w latach 1940-1945 na terenach województwa częstochowskiego: zarys problemu. 1983, s.14.
  4. a b Józef Dancygier, Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Warszawa 1989, s.383.
  5. Bogdan Hillebrandt, Partyzantka na Kielecczyźnie 1939-1945. Warszawa 1967, s.381-383.
  6. Stowarzyszenie Spadkobierców Polskich Kombatantów II Wojny Światowej » Blog Archive Odsłonięcie tablicy pamiątkowej upamiętniającej walkę oddziałów partyzanckich BCh, AL i GL ... [online], sspk2ws.org.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Józef Dancygier: Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1989, s. tak. ISBN 83-205-4045-3.