Józef Szeląg
Józef Szeląg ps. „Biały” (ur. 5 listopada 1895 w Petryłowie, zm. w maju 1942 w Warszawie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 podpułkownik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
5 listopada 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
maj 1942 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
    
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się w Petryłowie, w ówczesnym powiecie tłumackim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Michała i Marii z Filopów[1].
Po zakończeniu I wojny światowej wstąpił do Wojska Polskiego. Mianowany kapitanem piechoty. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 4 pułku piechoty Legionów, za co otrzymał Order Virtuti Militari[2].
W 1930 roku był komendantem Przysposobienia Wojskowego Czortków. 2 grudnia 1930 roku został awansowany na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 14. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3]. Z dniem 5 stycznia 1931 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza dwuletniego kursu 1930–1932[4]. W marcu 1932 roku, nie ukończywszy kursu, został przeniesiony do 13 pułku piechoty w Pułtusku na stanowisko dowódcy batalionu[5][6]. 26 stycznia 1934 roku ogłoszono jego przeniesienie do 54 pułku piechoty na stanowisko kwatermistrza[7]. 31 sierpnia 1935 roku został przesunięty ze stanowiska kwatermistrza na stanowisko dowódcy batalionu[8]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 29. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9][10]. W tym czasie nadal pełnił służbę w 54 pp na stanowisku dowódcy II batalionu[11]. W latach 30. pełnił funkcję zastępcy dowódcy 49 Huculskiego pułku strzelców w Kołomyi. Kierownik Bratniej Pomocy Zarządu Okręgu Tarnopol Związku Legionistów Polskich w 1936 roku[12].
Po wybuchu II wojny światowej w okresie kampanii wrześniowej 1939 roku został dowódcą improwizowanego pułku „Szeląg” w ramach Grupy „Stryj” gen. bryg. Stefana Dembińskiego. Następnie przedostał się na Węgry, gdzie pełnił funkcję komendanta obozu dla polskich żołnierzy w mieście Léva[13].
2 listopada 1941 roku wyruszył z Budapesztu do Polski. W trakcie przechodzenia granicy doznał ciężkich odmrożeń i zmarł w maju 1942 roku w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie[1]. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 209-6-18)[14].
Był żonaty z Zofią z Chilewskich (1911–1944)[14].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6218[15][16]
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[17]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 2 maja 1922[18]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie (po raz pierwszy, drugi i trzeci za służbę w KN III POW[19])[20]
- Złoty Krzyż Zasługi[10]
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych[21]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ Lewicki 1929 ↓, s. 58.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 329.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 232.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 37, 543.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 15.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 96.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 470.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 18.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 611.
- ↑ Związek Legionistów Polskich: 1936-1938 r.: sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 82.
- ↑ Piotr Wiernik: Zapomniany żołnierz. Rzecz o Stanisławie Juraszku. Wałbrzych: 2011, s. 243.
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: ZBIGNIEW CHILEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-08-30].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-02-15]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-02-15]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 37.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 23 listopada 1921, s. 1563.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-02-15]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-02-15]..
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Adam Lewicki: Zarys historii wojennej 4-go Pułku Piechoty Legionów. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-07-16].