Jan Janik
Jan Janik[a] (ur. 13 maja 1895 w Dominikowicach, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – major intendent z wyższymi studiami wojskowymi Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.
 major intendent z wsw
| |
| Data i miejsce urodzenia |
13 maja 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
Komenda Junackich Hufców Pracy |
| Stanowiska |
szef wydziału |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Michała i Krystyny z Kiełtyków[2]. Absolwent Gimnazjum w Jaśle i Seminarium Nauczycielskiego w Tarnowie[3]. Członek Strzelca[2]. 10 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Służył w 2 pułku piechoty. Został mianowany sierżantem. Następnie w Polskim Korpusie Posiłkowym. Po bitwie pod Rarańczą internowany w Szeklence[4]. W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. W czasie wojny z bolszewikami służył w 34 pułku piechoty.
W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. W 1923 jako oficer nadetatowy II Okręgowego Zakładu Gospodarczego w stopniu kapitana (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 i 200 lokatą w korpusie oficerów administracji – dział gospodarczy) służył w Departamencie VII Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych[5]. Z dniem 1 listopada 1924, „po odbyciu przedwstępnej praktyki”, został przydzielony do Wyższej Szkoły Intendentury w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1924/26[6][7]. Po ukończeniu studiów wrócił MSWojsk.[8] W 1932 służył w Szefostwie Intendentury Dowództwa Okręgu Korpusu nr I[9]. Od 1936 pełnił służbę w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie na stanowisku szefem wydziału wyszkolenia Komendy Junackich Hufców Pracy[2][10]. Na stopień majora został awansowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 13. lokatą w korpusie oficerów intendentów[11][12].
W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli radzieckiej około 19 września w rejonie Tarnopola. Najpierw osadzony kozielszczańskim obozie przejściowym (stan na 28.10.1939). Na karcie z obozu kozielszczańskiego widnieje adres urodzenia – Warszawa. 2 listopada 1939 odesłany do obozu w Kozielsku, dokąd przybył 4 listopada. Między 7 a 9 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 015/2 z 05.04.1940. Został zamordowany między 9 a 11 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[3]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943. W Archiwum Robla (pakiet 0747-05) w pamiętniku znalezionym przy szczątkach Feliksa Gadomskiego, Janik jest wymieniony na liście oficerów obozu w Kozielsku. Krewni do 1945 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.
Był żonaty z Aliną z Piotrowskich, z którą miał córki Danutę i Wiesławę oraz syna Jerzego[2].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[13]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Niepodległości – 16 września 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[14]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie[15]
- Złoty Krzyż Zasługi – 11 listopada 1937 „za zasługi w służbie wojskowej”[16]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[17]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[17]
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986[18]
Zobacz też
edytujUwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 1030, 1032.
- ↑ a b c d Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 224.
- ↑ a b УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 867.
- ↑ Janik Jan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-10-03].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 22, 1283, 1318.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 113 z 25 października 1924, s. 630.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1165, 1199, 1367.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 772.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 316, 454.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 445.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 385.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 333, w marcu 1939 zajmował 9. lokatę w korpusie oficerów intendentów, grupa intendentów z wyższymi studiami wojskowymi.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 22, 1283.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 277, poz. 431.
- ↑ a b na podstawie zdjęcia zamieszczonego w http://www.muzeumkatynskie.pl
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości..
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.