Jan Kudyk (ur. 10 maja 1942, zm. 13 marca 2015[1]) – krakowski muzyk jazzowy, trębacz, współzałożyciel i lider zespołu Jazz Band Ball Orchestra w Krakowie[2] (najstarszego w Polsce zespołu, grającego tradycyjną odmianę jazzu). Z wykształcenia geograf[3]. Ojciec Tomasza Kudyka, również trębacza jazzowego.

Jan Kudyk
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 maja 1942
Kraków

Data i miejsce śmierci

13 marca 2015
Kraków

Instrumenty

trąbka

Gatunki

jazz

Zawód

muzyk, trębacz

Zespoły
Jazz Band Ball Orchestra

Życiorys

edytuj

Jan Kudyk był absolwentem II Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie[4] i Uniwersytetu Jagiellońskiego[3] oraz ówczesnej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej.

Kształcił się też w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (dzisiejsza Akademia Muzyczna[3]), którą ukończył w klasie trąbki z wynikiem bardzo dobrym 27 maja 1972 r., uzyskując tytuł magistra sztuki. Studia te odbył w klasie słynnego pedagoga, trębacza Ludwika Lutaka. Jan Kudyk jest również autorem „Wariacji na tematy bluesowe” (zbioru etiud na trąbkę solo, który został wydany przez PWM). Publikacja ta ukazała się w ramach jego pracy dyplomowej. W polskiej literaturze trąbkowej są dwie pozycje o tematyce jazzowej które zostały opublikowane przez PWM w/m zbiór Wariacji bluesowych oraz 10 Etiud jazzowych autorstwa Tomasza Stańki, który również był absolwentem w klasie trąbki Ludwika Lutaka. Bezpośrednio po ukończeniu studiów Jan Kudyk dostał propozycję zostania na uczelni w roli asystenta w klasie trąbki docenta Lutaka. Jednak pasja do muzyki jazzowej i ugruntowana już pozycja zespołu Jazz Band Ball zadecydowała o tym, że nie przyjął tej propozycji. I właśnie nie geografia, tylko muzyka – a ściślej jazz tradycyjny – była prawdziwą pasją jego życia[3].

To m.in. z powodu zamiłowania do jazzu odrzucił również ofertę pracy w Radiowej Orkiestrze Symfonicznej. Zamiast tego, spośród studentów szkoły muzycznej wraz z Janem Bobą, zrekrutował w listopadzie 1962 roku pierwszy skład Jazz Band Ball Orchestra[5]. Inspiracją dla nazwy grupy był dla Jana Kudyka i kolegów utwór amerykańskiego kornecisty i trębacza Nicka LaRocci „At The Jazz Band Ball” z 1917 roku – jednego z klasyków gatunku[3].

Na początku swojej drogi muzycznej fascynował się grą genialnego białego kornecisty Bixa Beiderbecke’a[4]. Próbował go kopiować i grać w podobny sposób. W 1965 r. wraz z kolegami z JBBO uczestniczył w praskiej „Lucernie” w koncercie Louisa Armstronga[4], który był dla niego tym przysłowiowym mistrzem i wzorem do naśladowania. Ten koncert wywarł na nim ogromne wrażenie, wspominał później w wywiadach, że był to moment w którym Louis zaczarował go na całe życie.

Już podczas swojego pierwszego oficjalnego występu – w konkursie Amatorskich Zespołów Jazzowych Polski Południowej w 1962 roku – JBBO zajął pierwsze miejsce i zdobył nagrodę ówczesnego Ministra Kultury i Sztuki. Sukces – tym razem na Studenckim Festiwalu Jazzowym Jazz nad Odrą we Wrocławiu – grupa Jana Kudyka powtórzyła rok później, zgarniając nagrodę główną.

Te sukcesy sprawiły, że JBBO był regularnie zapraszany na coraz większe i coraz bardziej prestiżowe imprezy jazzowe – od warszawskiego Jazz Jamboree i Old Jazz Meeting, przez North Sea Jazz Festival w holenderskiej Hadze i Dixieland Meeting w Oberhausen w RFN[3], po największą na świecie imprezę poświęconą jazzowi tradycyjnemu – Sacramento Music Festival w USA[1]. Na tym ostatnim muzycy pod wodzą Jana Kudyka wystąpili blisko 20 razy. Nagrali blisko 40 płyt występując z całą plejada wybitnych artystów polskich, jak i zagranicznych. Zespół Jana Kudyka wpisał się trwale w historii polskiego jazzu jako jeden z tych najbardziej konsekwentnie oddanych jazzowej tradycji i hołdujący jego najwybitniejszym przedstawicielom takim jak: Duke Ellington, Count Basie czy Louis Armstrong. W późniejszym okresie życia Jan Kudyk swoje zainteresowania pozamuzyczne kieruje w stronę naturo-terapii, a konkretnie bioenergoterapii. 19 grudnia 1997 r. po złożeniu stosownych egzaminów uzyskuje tytuł Mistrza w Rzemiośle Bioenergoterapia.

W 2014 r. z przyczyn osobistych, podyktowanych problemami ze zdrowiem po 52 latach rozstaje się ze swoim zespołem Jazz Band Ball Orchestra.

1 czerwca 2014 r. występuje w Częstochowie wraz ze swoim synem Tomaszem na Festiwalu „Hot Jazz Spring” gdzie zostaje laureatem Honorowego Swingującego Kruka, przyznawanego za całokształt twórczości[6].

Podczas 59. edycji Krakowskich Zaduszek Jazzowych 7 listopada 2014 roku zostaje zorganizowany benefis Jana Kudyka, na którym występuje wspólnie z Janem Bobą oraz swoim synem Tomaszem Kudykiem i jego kwintetem New Bone. Był to jego ostatni występ publiczny. Ten koncert miał również wymiar symboliczny, ponieważ odbył się w klubie studenckim „Pod Jaszczurami”, gdzie Jan Kudyk wraz z JBBO zbierał laury w latach jego świetności.

 
Grób Jana Kudyka na cmentarzu Rakowickim

Zmarł nagle, 13 marca 2015 r. w Krakowie w swoim ukochanym domu. Spoczął na cmentarzu Rakowickim[5], gdzie żegnały go tłumy fanów i przyjaciół (kwatera IVa-wsch.)[7]. Jan Kudyk był bez wątpienia filarem polskiego jazzu tradycyjnego, jednym z jego „Ojców”, przez ponad 50 lat swojej aktywności na scenie dał się poznać jako wspaniały trębacz, lider i frontman. Był artystą skromnym, nie miał ambicji gwiazdorskich, jego całym życiem była gra na trąbce i zespół Jazz Band Ball Orchestra. Swoją miłość do trąbki i jazzu przekazał młodszemu synowi Tomaszowi, który jest również trębaczem i liderem utytułowanego już kwintetu jazzowego „New Bone”.

Przypisy

edytuj
  1. a b Zmarł Jan Kudyk – Muzyka – Radio Kraków [online], radiokrakow.pl [dostęp 2018-12-19] (pol.).
  2. Historia – Jazz Band Ball Orchestra [online] [dostęp 2021-06-30] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-17] (pol.).
  3. a b c d e f Jan Kudyk – Miejsca pamięci [online], odeszlipl [dostęp 2021-06-30] (pol.).
  4. a b c Redakcja, Janka życie z trąbką u boku [online], Dziennik Polski, 21 marca 2015 [dostęp 2021-06-30] (pol.).
  5. a b Sobiesław Pawlikowski, Zmarł Jan Kudyk, trębacz jazzowy z Krakowa [online], NetFan.pl, 16 marca 2015.
  6. XVI Międzynarodowy Festiwal Jazzu Tradycyjnego Hot Jazz Spring 2021 [online], hotjazzspring.eu [dostęp 2021-06-30] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-06].
  7. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Jan Kudyk. rakowice.eu. [dostęp 2018-08-22].