Jan Ostaszewski
Jan Ostaszewski (ur. 17 sierpnia 1745, zm. 13 czerwca 1819) – chorąży przasnyski, pisarz Komisji Skarbowej Koronnej, brat posła na Sejm Czteroletni Nereusza Ostaszewskiego i biskupa płockiego Tomasza Ostaszewskiego.
 Ostoja | |
| chorąży przasnyski (1785-1795) stolnik ciechanowski (1782-1785) podstoli ciechanowski (1778-1782) podstoli przasnyski (1778-1778) cześnik ciechanowski (1777-1778) cześnik przasnyski (1775-1777) wojski ciechanowski (1770-1775) | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
17 sierpnia 1745 |
| Data i miejsce śmierci |
13 czerwca 1819 |
| Ojciec | |
| Matka |
Marianna Bartołd (Bartołt) |
| Żona |
1v. Franciszka Nakielska |
Życiorys
edytujPochodził ze szlacheckiej rodziny Ostaszewskich herbu Ostoja. Był synem Floriana Ostaszewskiego, wojskiego ciechanowskiego, i Marianny z Bartołdów.
Odegrał rolę w Komisji Skarbowej Koronnej, utworzonej w ramach reform ustrojowych zainicjowanych przez stronnictwo Czartoryskich. Komisja, której administracją kierował pisarz, była głównym organem państwa w zakresie polityki skarbowej i gospodarczej. Był kolejno regentem (rejentem), a od 1791 szefem administracji Skarbu Koronnego (pisarzem Komisji). Podpisywał się w imieniu Komisji na jej uniwersałach. Zdaniem historyka Tadeusza Korzona, jego teksty były "wybornie i z dzielną znajomością praw redagowane"[1].
Po ojcu, zmarłym w 1770, dostał dobra Gołotczyzna koło Ciechanowa i urząd wojskiego ciechanowskiego, o czym informowały "Wiadomości Warszawskie" w dniu 12 maja 1770 roku:
"Z Warszawy dnia 12 Maia. Jego Królewska Mość Pan Nasz Miłościwy, z sprawiedliwego łask swoich udziału Woystwo Ziemi Ciechanowskiey po zeyściu Jegomości Pana Floryana Ostaszewskiego, synowi iego Jegomości Panu Janowi Ostaszewskiemu Regentowi Kwarty i Hiberny Skarbu Koronnego oddać raczył" (zob. obok).
Decyzją sejmu w 1775 otrzymał królewszczyzny Bielsk, Białą i Maszewo koło Płocka[2].
Piastował urzędy ziemskie w województwie mazowieckim kolejno: wojskiego ciechanowskiego (1770), cześnika przasnyskiego (1775), cześnika ciechanowskiego (1777), podstolego przasnyskiego (1778), podstolego ciechanowskiego (1778), stolnika ciechanowskiego (1782) i chorążego przasnyskiego (1785)[3]. W 1792 przystąpił do konfederacji targowickiej[4].
Był dwa razy żonaty: w 1773 z Franciszką z Nakielskich i w 1780 z Józefą z Okęckich, podstolanką warszawską. Z drugiej żony miał m.in. synów Jana (1792–1849), kapitana w armii Królestwa Polskiego, uczestnika powstania listopadowego i Józefa (1796–1852), po ojcu dziedzica dóbr Gołotczyzna, ożenionego z Joanną z Ostaszewskich (1807-1849). Zmarł 13 czerwca 1819 roku w Warszawie.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Tadeusz Korzon, Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta (1764-1794), tom IV, Kraków-Warszawa, 1807, s. 212-213
- ↑ Varsaviae, die 11 Decembris 1781: Diploma iuris emphiteutici super villas Biała et Maszewo, tum advocatiam in palatinatu Plocensi sitas, post fata gen. Josephi Niszczycki, dapiferi Zakroczimiensis, vacantes gen. Joanni Ostaszewski, subdapifero terrae Ciechanowiensis ad annos 50 datum, Metryka Koronna, Księgi Spraw Publicznych (Księgi Kanclerskie), sygn. 70/II, k. 488; Varsaviae, die 28 Julii 1789: Diploma iuris emphiteutici super advocatiam cum iurisdictione in oppido Bielsk sitam in palatinatu Plocensi, post fata gen. Josephi Zakrzewski, pocillatoris Sierpc. vacantem, gen. Joanni Ostaszewski, vexillifero terrae Ciechanowiensis ad annos 50 datur, Metryka Koronna, Księgi Spraw Publicznych (Księgi Kanclerskie), sygn. 91, k. 277
- ↑ Nominacja na wojskiego ciechanowskiego w 1770 roku: Varaviae, die 30 Aprilis 1770: Tribunatus minor terrae Ciechanoviensis post fata generosi Floriani Ostaszewski vacans generoso Joanni Ostaszewski, regenti hibernorum et quartae Thesauri Regni confertur, Metryka Koronna, Księgi Spraw Publicznych (Księgi Kanclerskie), sygn. 48, k. 48; Nominacja na cześnika przasnyskiego w 1775 roku: Varsoviae, die 7 Decembris 1775: Pincernatus districtus Przasnensis post ascensum generosi Adami Górski ad subdapiferatum eiusdem districtus vacans generoso Joanni Ostaszewski, tribuno minori Ciechanoviensi confertur, Metryka Koronna, Księgi Spraw Publicznych (Księgi Kanclerskie), sygn. 55, k. 186; Nominacja na podstolego przasnyskiego w 1778 roku: Varsaviae, die 11 Aprilis 1778: Subdapiferatus Przasniscensis, post ascensum generosi Adami Górski ad subdapiferatum terrae Ciechanoviensem generoso Joanni Ostaszewski, pincernae eiusdem districtus confertur, Metryka Koronna, Sigillata, sygn. 34, k. 67; Nominacja na podstolego ciechanowskiego w 1778 roku: Varsaviae, die 4 Decembris 1778: Subdapiferatus terrae Ciechanoviensis post ascensum generosi Adami Górski at vexilliferatum Prasnicensem generoso Joanni Ostaszewski, subdapifero Prasniscensi, confertur, Metryka Koronna, Sigillata, sygn. 34, k. 102; Nominacja na stolnika ciechanowskiego w 1782 roku: Varsaviae, die 25 Junii 1782: Dapiferatus terrae Ciechanoviensis post fata generosi Stanislai Radzimiński generoso Joanni Ostaszewski, subdapifero eiusdem terrae, confertur, Metryka Koronna, Sigillata, sygn. 35, k. 81v; Nominacja na chorążego przasnyskiego w 1785 roku: Varsaviae, die 28 Novembris 1785: Vexilliferatus Przasnicensis post ascensum Generosi Adami Górski ad Vexilliferatum Ciechanoviensem, generoso Joanni Ostaszewski, dapifero Ciechanoviensi, confertur, Metryka Koronna, Księgi Spraw Publicznych (Księgi Kanclerskie), sygn. 79, k. 160 (Archiwum Główne Akt Dawnych).
- ↑ Spis członków Konfederacji Targowickiej w: Teodor Żychliński, "Złota księga szlachty polskiej", R. 12, Poznań 1890, s. 157
Bibliografia
edytuj- Anna Berdecka i Irena Turnau, Życie codzienne w Warszawie okresu oświecenia, Warszawa 1969, s. 228