Kabardyjczycy (kab. адыгэ, ros. кабардинцы) – grupa etniczna zamieszkująca Republikę Kabardyjsko-Bałkarską w Federacji Rosyjskiej oraz północno-wschodnią Turcję. Ich populacja liczy około 2 mln, z czego ponad 1 mln 100 tys. żyje w Turcji, a w Rosji ok. 523 tys. (2021). Posługują się językiem kabardyjskim i czerkieskim z rodziny kaukaskiej. Od czasów najazdów tureckich wyznają islam sunnicki, z wyjątkiem niewielkiej grupy prawosławnych „Kabardyjczyków mozdokskich[1].

Kabardyjczycy
адыгэ
Ilustracja
Kabardyjska rodzina (ok. 1910)
Populacja

ok. 2 mln

Miejsce zamieszkania

Turcja: >1 117 000 (szacunkowo)
Rosja: 523 404 (2021)

Język

kabardyjski, czerkieski, rosyjski

Religia

islam sunnicki,
sporadycznie prawosławie

Historycznie tradycyjnymi zajęciami Kabardyjczyków były uprawa zbóż, pasterstwo. Zachowała się tradycja rozstrzygania spraw na zebraniach starszyzny, przetrwały pozostałości więzi rodowych, w tym krwawej zemsty. Podstawą utrzymania była uprawa zbóż i warzyw, sadownictwo i hodowla, znani byli zwłaszcza z hodowli koni. Etnos ten wyróżniał się bogatym folklorem: znane są liczne pieśni kabardyjskie i epos nartyjski (opisujący niezwykłe przygody bohaterów – Nartów), częściowo zbieżny z mitologią grecką – np. bohater Sosruko (kab. Сосрукъуэ), który wykradł ogień i dał go ludziom (por. Prometeusz).

Nazwa własna Czerkiesów i Kabardyjczyków to Adygowie (kab. адыгэ, adyge). W XIX wieku ich populacja została zdziesiątkowana w wyniku ludobójstwa dokonanego przez Rosję[2].

Przypisy

edytuj
  1. Maciej Falkowski: Kabardyjczycy (Adyge). Kaukaz.net.
  2. Adam Balcer: Ludobójstwo Czerkiesów. Wyborcza.pl, 2013.