Kaborno

wieś w województwie warmińsko-mazurskim

Kaborno (1934-1945 Kalborn) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmii.

Kaborno
wieś
Ilustracja
Chałupa we wsi Kaborno
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

olsztyński

Gmina

Purda

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-030[2]

Tablice rejestracyjne

NOL

SIMC

0486563

Położenie na mapie gminy Purda
Mapa konturowa gminy Purda, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kaborno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kaborno”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaborno”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kaborno”
Ziemia53°42′17″N 20°36′32″E/53,704722 20,608889[1]

Historia

edytuj

W 1359 r. kapituła warmińska wystawiła przywilej lokacyjny Prusom, czterem braciom zwanumi Katyothen, na prawie chełmińskim wielki obszar lasu zwany Absmedie (w tłumaczeniu z pruskiego - las osikowy), liczący 130 łanów (około 2183 ha). Długi okres wolnizny - 18 lat - wskazuje, że osadnictwo zaczynało się "na surowym korzeniu" i wymagało uprzedniego karczunku puszczy. W przywileju lokacyjnym wyznaczono obowiązek lenny w postaci wystawiania 4 służb konnych w zbroi. Bracia mieli prawo połowu ryb w Jeziorze Linowskim i budowy młyna (wybudowany na południowo-wschodnim brzegu Jeziora Linowskiego, na początku XIX w. młyn przestał funkcjonować). Najstarszy z braci o imieniu Nadraw otrzymał pas rycerski. Na tym terenie bracia założyli kilka wsi szlacheckich – Trękus, Trękusek, Kaborno i Wyrandy.

Roku 1656 wieś obejmowała 30 włók, zamieszkana była przez 10 wolnych z obowiązkiem jednej służby zbrojnej. W tym czasie zobowiązani byli do czynszu w wysokości 7,5 łaszta pszenicy i tyle samo żyta, 1 funt wosku i 1 fenig chełmiński. Po rozbiorze Polski rząd pruski zabrał tę wieś i wydał na własność prywatną.

Przy wsi Trękusek, ok. 3 km, na drodze do Szczytna, przez wiele lat funkcjonowała karczma. Po raz pierwszy w dokumentach wymieniana jest w 1680 r. Później była tu leśniczówka, spalona po II wojnie światowej (obecnie leśniczówka Mazuchy mieści się w Kabornie).

W XIX w. Kalborno zapisywane było także pod nazwą Kaborno (wieś w powiecie olsztyńskim, na polskiej Warmii, od dawna własność kapituły warmińskiej. Jeszcze pod koniec XIX w. pola w Kabornie nosi nazwy: Dworznice, Łazówki, Przecze, Stożyska, Kujawy, Krzyżówki, Marchwiaki, Ogrodawki, Bagnówki, Gazówki.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 47838
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 417 [zarchiwizowane 2022-10-26].

Bibliografia

edytuj
  • Kalborno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t.III, Warszawa 1882."
  • Przewodnik turystyczny po gminie Purda, wyd. II, Agencja Wydawnicza REMIX, Purda 2013, ISBN 978-83-931640-2-8
  • Geirg Kellman, Historia parafii Klebark Wielki, jej wiosek i okolic. Klebark Wielki, 2007, ISBN 978-83-918968-1-5

Linki zewnętrzne

edytuj