Kadłub (lotnictwo)

korpus łączący wszystkie części statku powietrznego

Kadłub samolotu – podstawowy zespół łączący wszystkie części statku powietrznego.

Kadłub Boeinga 737 zaznaczony na brązowo

Do kadłuba jest przymocowany centropłat (do niego z kolei skrzydła (płat nośny), czasem silnik[a]), usterzenie ogonowe lub przednie. Kadłub samolotu pasażerskiego jest cienkościenną rurą o przekroju kołowym lub owalnym[1][2].

W kadłubie mieszczą się: kokpit (kabina załogi), oraz: w samolotach pasażerskich kabina pasażerska zajmująca większą część wnętrza kadłuba, a w samolotach transportowych ładownia. Pod nimi znajduje się przestrzeń wykorzystywana do umieszczania urządzeń instalacji pokładowych i przedziałów bagażowych[1]: np. luki bagażowe w samolotach pasażerskich, a komory bombowe w samolotach wojskowych (bombowcach), zbiorniki paliwa, pomocnicze zespoły napędowe, komory podwozia oraz większość wyposażenia i instalacji.

Różne rodzaje kadłubów:
1. standardowy samolot
2. samolot ponaddźwiękowy o dużej prędkości lotu
3. samolot transportowy
4. samolot ponaddźwiękowy o dużej zwrotności
5. hydroplan
6. samolot hiperdźwiękowy.

Konstrukcja kadłuba zależy od przeznaczenia samolotu.

Klasyfikacja

edytuj

Kadłuby samolotów dzielą się pod względem konstrukcji w zależności od:

ponadto samoloty pasażerskie w zależności od:

  • szerokości kadłuba[3]:
    • samoloty wąskokadłubowe (jednokadłubowe) (o szerokości od 3 do 4 m z jednym przejściem) – najpopularniejsze, stosowane na małych i średnich dystansach,
    • szerokokadłubowe (dwukadłubowe) (od 5 do 6 m z dwoma przejściami między rzędami foteli), stosowane na długich, transkontynentalnych trasach.

Dwukadłubowe i bezkadłubowe samoloty wojskowe

edytuj

Ponadto, choć większość samolotów ma konstrukcję składającą się z jednego kadłuba, użytkowane były również:

Konstrukcja kadłuba

edytuj
 
Cztery typy kadłubów lotniczych
1. Konstrukcja kratownicowa kryta płótnem
2. Konstrukcja kratownicowa kryta blachą falistą
3. Konstrukcja skorupowa
4. Konstrukcja półskorupowa

Kadłub samolotu może być skonstruowany jako:

Większość współczesnych konstrukcji lotniczych ma konstrukcję półskorupową.

Materiały konstrukcyjne

edytuj

W konstrukcji samolotów stosowane są materiały o specyficznych właściwościach:

  • dominuje duraluminium, współcześnie elementy duralowe stanowią około 80% struktury maszyny pasażerskiej, stosowane są też inne stopy aluminium jak awional i silumin,
  • metale stopowe, używane do wykonywania elementów szczególnie obciążonych i narażonych na działanie wysokich temperatur,
  • tytan i jego stopy,
  • kompozyty: najpopularniejszy jest kompozyt szklano-epoksydowy, złożony z żywic epoksydowych, zbrojonych włóknem szklanych. Poza włóknami szklanymi stosuje się także włókna węglowe, włókna aramidowe m.in. kevlar[5][6]. Ich udział w konstrukcji kadłuba stopniowo wzrasta, w Boeingu 787 kadłub niemal w całości wykonano z kompozytów[7].

Galeria

edytuj
  1. Często silniki lub golenie podwozia mocowane są nie bezpośrednio do kadłuba, a do skrzydeł samolotu.

Przypisy

edytuj
  1. a b Kadłub. ZZNPL. [dostęp 2014-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-13)].
  2. archiwum. web.archive. [dostęp 2015-11-26].
  3. Opis kategorii: Samoloty pasażerskie. PZL-Okęcie. [dostęp 2014-06-15]. (pol.).
  4. Emirates A380 – Specyfikacja. Emirates. [dostęp 2014-06-15]. (pol.).
  5. Bartosz Głowacki, Grzegorz Sobczak: Współczesne Samoloty Pasażerskie. Warszawa: Lampart, Wydanie I, 2002, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Lotniczej. ISBN 83-86886-64-1. [dostęp 2014-06-15].
  6. Kadłub samolotu – pakiet rozwiązań. Sandvik Coromant. [dostęp 2014-06-15].
  7. Boeing 787. Composites in the airframe and primary structure. Boeing. [dostęp 2015-11-26]. (ang.).