Kalników (gromada)

dawna gromada

Kalników – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Kalników
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

rzeszowskie

Powiat

1954: przemyski
1954–61: radymniański
1961–72: przemyski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Kalników

Populacja (1971)
• liczba ludności


1829

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

3

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

15

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Kalników z siedzibą GRN w Kalnikowie utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie przemyskim w woj. rzeszowskim na mocy uchwały nr 30/54 WRN w Rzeszowie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Kalników i Starzawa ze zniesionej gminy Stubno w powiecie przemyskim oraz obszar dotychczasowej gromady Hruszowice ze zniesionej gminy Młyny w powiecie jarosławskim w tymże województwie[6].

13 listopada 1954[7] gromada weszła w skład nowo utworzonego powiatu radymniańskiego[8], gdzie ustalono dla niej 15 członków gromadzkiej rady narodowej[9].

31 grudnia 1961, w związku ze zlikwidowaniem powiatu radymniańskiego gromadę włączono z powrotem do powiatu przemyskiego w tymże województwie[10].

W 1971 roku gromada Kalników liczyła 1829 mieszkańców, zamieszkujących miejscowości: Hruszowice (350), Kalników (1314) i Starzawa (165)[11].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12].

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 30/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu przemyskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
  7. Z mocą (wstecz) od 1 października 1954
  8. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 244
  9. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radymnie (punkt 15) z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 34)
  10. Dz.U. z 1961 r. nr 46, poz. 245
  11. Statystyczna charakterystyka miejscowości w gromadach: pow. Przemyśl, woj. rzeszowskie (1971)
  12. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.