Kamińsk (województwo warmińsko-mazurskie)
Kamińsk (dawniej Stabławki, niem. Stablack-Süd) – osada w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
| osada | |
_01.jpg) Centralny plac osady | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
ok. 160 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
896[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-220[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NBA |
| SIMC |
0474117 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Górowo Iławeckie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bartoszyckiego  | |
 54°19′09″N 20°26′57″E/54,319167 20,449167[1]
| |
Historia edytuj
_03.jpg)
W 1934 rozpoczęto prace nad poligonem wojskowym w okolicach Kamińska. W 1937 powstał kompleks koszarowy Stablack-Süd (Kamińsk)[4].
Nazwę Kamińsk utworzono po 1945 przez przetłumaczenie na język polski pierwotnej nazwy stabis (zobacz: Stabławki), oznaczającej kamień. Nazwy tej nie uwzględniał urzędowy spis miejscowości województwa olsztyńskiego z 1951 – była używana tylko lokalnie i nieoficjalnie. Ale już w czasie Narodowego Spisu Powszechnego z 1970 nazwy Kamińsk użyto dla osady, a Stabławkami nazwano pola położone wokół wsi. Dnia 5 listopada 1981 r. w Zakładzie Karnym w Kamińsku doszło do wybuchu jednego z najtragiczniejszych i największych buntów w historii polskiego więziennictwa okresu PRL[5]. W 1983 była to osada o zwartej zabudowie i z elektrycznym oświetleniem ulic. We wsi było 46 domów, które zamieszkiwało 1034 osoby. Istnieje tu zakład karny (Zakład Karny Kamińsk). Wieś miała kanalizację, wodociągi, pięcioizbową szkołę podstawowa z programem ośmioklasowym, przedszkole, bibliotekę, salę kinową na 100 osób, boisko sportowe, sklep spożywczy, sklep wielobranżowy, wytwórnie drutu.
W miejscowości istniała też Filialna SP im. Herkusa Monte (wcześniej oddzielna).
Wspólnoty wyznaniowe edytuj
Na terenie zakładu karnego funkcjonuje kaplica prawosławna św. Barbary[6] (należąca do parafii w Górowie Iławeckim). W zakładzie karnym działalność edukacyjno-oświatową prowadzą Świadkowie Jehowy (grupa na oddaleniu należąca do zboru Lidzbark Warmiński)[7][8].
Sport edytuj
Istniała drużyna piłkarska GKS Zalew Kamińsk, która grała w "B" klasie.
Galeria edytuj
-
Zarząd zakładu karnego -
Osiedle mieszkaniowe
_02.jpg)
_05.jpg)
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 49578
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 425 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Na podst. referatu "Obóz jeniecki Stalag IA Stabławki", oprac. Krystyna Necio
- ↑ K. Małyszko, Bunt osadzonych w Zakładzie Karnym w Kamińsku z dnia 5 listopada 1981 roku - podłoże, przebieg i skutki, „Law • Education • Security”, 2023, nr 120, s. 351-377.
- ↑ Wiaczesław Perek: Poświęcenie nowej dzwonnicy w parafii w Kętrzynie. orthodox.bialystok.pl, 3 października 2017. [dostęp 2018-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-10)].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-05-13].
- ↑ Paweł Kuźniecow: Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy. sw.gov.pl, 2017-05-05. [dostęp 2018-01-12].
Bibliografia edytuj
- Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic. Wyd. drugie zmienione. Wyd. Pojezierze, Olsztyn 1987, 480 str., ISBN 83-7002-239-1
- Małyszko K., Bunt osadzonych w Zakładzie Karnym w Kamińsku z dnia 5 listopada 1981 roku - podłoże, przebieg i skutki, „Law • Education • Security”, 2023, nr 120, s. 351-377.