Kamienica Pod Murzynami
Kamienica Pod Murzynami (zwana również Kamienicą Pod Etiopy lub Sub Aethiopibus a także Nyczowska) – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I przy ulicy Floriańskiej 1, na rogu z placem Mariackim 1, na Starym Mieście.
 nr rej. A-185 z dnia 25 czerwca 1931[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ budynku | |
| Kondygnacje |
4 |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
 50°03′43,48″N 19°56′22,14″E/50,062078 19,939483
| |
Nazwa „Pod Etiopy” nawiązuje do nazwy mieszczącej się tu na początku XVI wieku apteki Grygiera i Jacentego Kwapińskich. Pierwsze, narożne piętro wspiera pochodząca z XVI wieku płaskorzeźba przedstawiająca dwóch Murzynów, która miała stanowić reklamę apteki.
Rodzina Kwapińskich jest również odpowiedzialna za współczesny wygląd kamienicy. W połowie XVII wieku Grygier Kwapiński przebudował kamienicę z drewnianej na murowaną, a pod koniec XVII wieku jego syn Jacenty Kwapiński dodał drugie piętro (pisownia oryginalna)[2]:
...uważając rozsądnie, że i positio loci samejże kamienicy poblisku Rynku zostaje i narożnia będąc widok wszystkim (jej) mieszkańcom dodaje i same mieszkania I-go i II-go piętra mając niemal każde komnaty, kuchnie, przy niektórych i schowania się znajdują.
Po pożarze w 1821 kamienica została odbudowana i wtedy dodano trzecie piętro połączone z całością.
To tą kamienicą zachwycał się Konstanty Ildefons Gałczyński w wierszu Zaczarowana dorożka:
Przystanęliśmy pod domem „Pod Murzynami” (ach, dużo bym dał za ten dom)...
Obok kamienicy, na pl. Mariackim, znajdował się postój dorożek, gdzie zatrzymywał się także mówiący wierszem fiakier Jan Kaczara, z którego usług korzystał Gałczyński i którego uwiecznił w swoich utworach. Na ścianie budynku umieszczono w 1989 roku tablicę upamiętniającą K. I. Gałczyńskiego i Zaczarowaną Dorożkę.
25 czerwca 1931 kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1]. Znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków[3].
-
Godło kamienicy -
Tablica pamiątkowa
K.I. Gałczyńskiego i Zaczarowanej Dorożki
_and_Magic_Carriage_commemorative_plaque_(1998_design._by_M._Stankiewicz),_1_Floria%C5%84ska_street_(1_Mariacki_square),_Old_Town,_Krakow,_Poland.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2024-10-12].
- ↑ Ulica Floriańska [online], www.starykrakow.com.pl [dostęp 2018-12-30].
- ↑ Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2024-10-12].
Bibliografia
edytuj- Jan Adamczewski: Kraków od A do Z, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1992, s. 294-296.
- Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Kraków 2000, s. 208-209.
- Michał Rożek: Przewodnik po zabytkach Krakowa, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006, s. 69-82.