Kamienica przy ul. Dąbrowskiego 35/37 w Poznaniu
Kamienica przy ul. Dąbrowskiego 35/37 (kamienica Józefa Leitgebera) – zabytkowa kamienica zlokalizowana w Poznaniu, na Jeżycach, przy ul. Dąbrowskiego 35/37 (północna pierzeja).
nr rej. 338 z 22.10.1991[1] | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość |
Poznań |
Adres |
ul. Dąbrowskiego 35/37 |
Typ budynku | |
Architekt |
prawdop. Czesław Kazimierz Leitgeber |
Ukończenie budowy |
1906 |
Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°24′43,63″N 16°54′27,26″E/52,412119 16,907572 |
Obiekt, wybudowany dla bamberskiego fabrykanta Józefa Leitgebera (1877-1947), powstał w 1906, przy ówczesnej drodze wylotowej na Berlin. W początkach XX wieku, po włączeniu Jeżyc do Poznania (1900), teren ten ulegał intensywnej i w dużym stopniu reprezentacyjnej, zabudowie. Projektantem był zapewne Czesław Kazimierz Leitgeber, właściciel dużej i popularnej firmy budowlanej.
Budynek charakteryzuje unikalna dekoracja – okładzina z cegły klinkierowej w górnych partiach ulega przerzedzeniu i przechodzi w, przypominający wycinankę, ażurowy ornament, nawiązujący do organicznej secesji. Centralny wykusz wsparty jest na płaskorzeźbie przedstawiającej kobiecą głowę, co może być cytatem z bardzo popularnych ówcześnie form dekoru. Purytańska elewacja tej kamienicy to wyraz dążeń architektonicznych początku wieku do szczerej i prostej architektury, ziszczonych dopiero w postaci modernizmu.
Marcin Libicki twierdzi, że kamienica ta jest czystą ideą secesyjną – nie nawiązuje do żadnych stylów historycznych i nie posiada żadnych obcych secesji wtrętów[2]. Jest całkowicie abstrakcyjna, bez skojarzeń realistycznych, a jednocześnie smutna i dekadencka. Pisze, że gdyby można było przenieść ten budynek na jakąś wyimaginowaną wystawę najlepszych i najwyższej klasy budowli secesyjnych, to powinno się to zrobić.
W latach międzywojennych w domu tym mieszkał lekarz i naukowiec – Ludwik Skubiszewski[3]. W pobliżu kamienicy znajdują się m.in.: Rynek Jeżycki, kino Rialto, kamienica pod numerem 52 czy gmach ZUS.
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 .
- ↑ Poznan4u. poznan4u.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
- ↑ Zabytki Poznania.
Bibliografia
edytuj- Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 105, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366 .
- Poznań – przewodnik po zabytkach i historii, Janusz Pazder (oprac.), Jerzy Borwiński, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2003, s. 237-238, ISBN 83-87847-92-5, OCLC 830535344 .
- Marcin Libicki, Poznań – przewodnik, Piotr Libicki (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Gazeta Handlowa, 1997, s. 65-66, ISBN 83-902028-4-0, OCLC 69302402 .