Kanał Węgorzewski

kanał w Polsce

Kanał Węgorzewski (niem. Nähe-Kanal[1]) – kanał mazurski łączący jezioro Mamry z portem w Węgorzewie (przez rzekę Węgorapę). Przechodzi przez niego droga z Rucianego-Nidy i Pisza do Węgorzewa.

Kanał Węgorzewski
Nähe-Kanal
Ilustracja
Początek Kanału Węgorzewskiego.
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Droga wodna

Kanały mazurskie

Długość

0,92 km

Początek
Akwen

Węgorapa

współrzędne

54°12′38″N 21°43′52″E/54,210556 21,731111

Koniec
Akwen

Węgorapa

współrzędne

54°12′12″N 21°43′43″E/54,203333 21,728611

Typ kanału

żeglugowy

Położenie na mapie Węgorzewa
Mapa konturowa Węgorzewa, po lewej znajduje się punkt z opisem „początek”, poniżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „początek”, poniżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „początek”, poniżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie powiatu węgorzewskiego
Mapa konturowa powiatu węgorzewskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „początek”, poniżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie gminy Węgorzewo
Mapa konturowa gminy Węgorzewo, w centrum znajduje się punkt z opisem „początek”, poniżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „koniec”

Łączy meandry rzeki Węgorapy, dopływu jeziora Mamry Północne[2].

Historia kanału

edytuj
 
Kanał Węgorzewski

Kanał został wykopany z inicjatywy władz pruskich w latach 1765–1772[3][4], jednak w pierwszych dekadach XIX wieku, wraz z pozostałymi kanałami, przestał on funkcjonować[4]. Kanały mazurskie odbudowano w czasie robót publicznych realizowanych w latach 1854–1857[5].

Kanał ma 920 metrów długości, 10–15 metrów szerokości i średnio 2,5–4 metry głębokości[2][6]. Jego brzegi zostały wybetonowane podczas jedynego od II wojny światowej remontu w latach 50. XX wieku[5]. Na obu brzegach biegnie (częściowo zniszczona) wybetonowana ścieżka do burłaczenia[2][7].

Przebudowa kanału

edytuj

Przed sezonem 2010/2011 nad kanałem przebiegały trzy linie napowietrzne, które wisiały ok. 10 metrów nad lustrem wody, co wymagało od żeglarzy składania masztów oraz ograniczało rozmiar jednostek, które mogły pokonać kanał. Wiosną 2011 roku linie zostały zdjęte, a w ich miejsce pod dnem kanału położono sieć średniego napięcia[8].

W marcu 2016 roku została podpisana umowa, a w listopadzie 2018 roku Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie rozpoczęły proces modernizacji dróg wodnych na Mazurach, w ramach którego kanał ma zostać przebudowany i pogłębiony, a jego infrastruktura umocniona[5][9].

Status

edytuj

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 2002 r. ws. klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych, kanał ma klasę żeglowną Ia[10]. Na Mapie Podziału Hydrograficznego Polski ma identyfikator cieku 145323 oraz identyfikator MPHP10 58231149 dla odcinka północnego (Kanał Węgorzewski od oddzielenia się Kan. Młyńskiego do ujścia) i 58231141 dla południowego (Kanał Węgorzewski do oddzielenia się Kan. Młyńskiego)[11]. W planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Pregoły z 2011 został włączony do naturalnej jednolitej części wód PLRW70002058253 (Węgorapa od wypływu z jeziora Mamry do granicy państwa)[12]. Znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich[13].

Okolice

edytuj

Wzdłuż kanału biegnie ścieżka pieszo-rowerowa. W wodach i okolicach kanału można zaobserwować m.in. czaple siwe, perkozy, żurawie, kanie i bobry[14][15].

W kanale odbywają się zawody wędkarskie organizowane przez Koło PZW Węgorzewo[6][14].

Przypisy

edytuj
  1. Klaus Gronenberg, Der Schiffsverkehr auf den grossen Masurischen Seen, „Deutsches Schiffahrtsarchiv”, 23, 2000, s. 423 [dostęp 2021-04-22] (niem.).
  2. a b c Krzysztof Siemieński, Wielkie Jeziora Mazurskie – Od Pisza i Karwicy przez Mikołajki, Ryn, Giżycko do Węgorzewa, Rafał Sarna (red.), wyd. II zaktualizowane, Warszawa: Nautica, 2021, s. 248, ISBN 978-83-66846-03-6 [dostęp 2021-04-15] (pol.).
  3. Wojciech Kuczkowski, Szlak Wielkich Jezior Mazurskich: przewodnik dla turystów wodnych, Włodzimierz Kukawski (red.), wyd. V (III w tej edycji), Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, s. 84, ISBN 978-83-7020-719-9, OCLC 1050838720 [dostęp 2021-04-15] (pol.).
  4. a b Budowa mazurskich kanałów [online], Żegluga Mazurska [dostęp 2021-04-21] (pol.).
  5. a b c Krzysztof Siemieński, Wielkie Jeziora Mazurskie – Od Pisza i Karwicy przez Mikołajki, Ryn, Giżycko do Węgorzewa, Rafał Sarna (red.), wyd. II zaktualizowane, Warszawa: Nautica, 2021, s. 130, ISBN 978-83-66846-03-6 [dostęp 2021-04-15] (pol.).
  6. a b Kanał Węgorzewski, Krótki Kanał [online], www.jezioro.com.pl [dostęp 2021-04-22].
  7. Krzysztof Siemieński, Wielkie Jeziora Mazurskie – Od Pisza i Karwicy przez Mikołajki, Ryn, Giżycko do Węgorzewa, Rafał Sarna (red.), wyd. II zaktualizowane, Warszawa: Nautica, 2021, s. 136, ISBN 978-83-66846-03-6 [dostęp 2021-04-15] (pol.).
  8. Kanał Węgorzewski bezpieczniejszy dla żeglarzy [online], Onet Olsztyn, 30 czerwca 2011 [dostęp 2021-04-22] (pol.).
  9. Głębszy Kanał Węgorzewski, umocnione brzegi Węgorapy? Są na to pięniądze. Preumowa gmin Wielkie Jeziora Mazurskie 2020 z marszałkiem podpisana [online], wegorzewo.pl, 31 marca 2016 [dostęp 2021-04-22].
  10. Dz. U. z 2002 r. Nr 77, poz. 695. [online]
  11. Mapa Podziału Hydrograficznego Polski w skali 1:10 000 (warstwy shp i tabele dbf), 2014.
  12. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Pregoły (M.P. z 2011 r. nr 55, poz. 566)
  13. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar chronionego krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich [online] [dostęp 2021-04-15].
  14. a b Kanał Węgorzewski [online], wegorzewo.pl (pol.).
  15. Kanał Węgorzewski [online], mazury24.eu [dostęp 2021-04-22] (pol.).