Karłomyszowate
Karłomyszowate[2], szczuroskoczki[3] (Heteromyidae) – rodzina ssaków z infrarzędu bobrokształtnych (Castorimorphi) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).
| Heteromyidae | |||
| J.E. Gray, 1868[1] | |||
 Przedstawiciel rodziny – szczuroskoczek olbrzymi (Dipodomys ingens) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Magnordo | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina |
karłomyszowate | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Heteromys Desmarest, 1817 | |||
| Podrodziny | |||
| |||
Występowanie edytuj
Karłomyszowate są spotykane w rejonach na zachód od Missisipi w Ameryce Północnej, w Ameryce Środkowej i na północnym wschodzie Ameryki Południowej[4][5]. Przedstawiciele tej rodziny preferują tereny pustynne, jednakże są wśród nich gatunki zamieszkujące lasy i środowiska porośnięte trawą.
Wygląd edytuj
Karłomyszowate mają charakterystyczny wygląd – kończyny przednie są krótkie i delikatne, a nogi tylne silne i wydłużone – przypominają tym małe kangury. Podobne są również do koszatniczki.
Pokarm i sposób odżywiania edytuj
Tak jak goffery, karłomyszowate posiadają zewnętrzne kieszenie na bokach głowy, które służą do przenoszenia pokarmu. Odżywiają się głównie nasionami, które zrywają przednimi łapami. Ich pokarmem są również zielone części roślin, rzadziej owady i inne bezkręgowce. Niektóre gatunki nigdy nie piją wody, zadowalając się płynami zawartymi w tkankach roślin. Pokarm zbierany jest w bezpośrednim sąsiedztwie nory, w której kryją się w razie niebezpieczeństwa. Polują na nie węże, ptaki, kojoty, lisy, łasice, borsuki, skunksy, rysie i pumy.
Tryb życia edytuj
Wszystkie gatunki prowadzą przeważnie nocny tryb życia, mieszkają w wykopanych przez siebie norach, w których znajdują się specjalne pomieszczenia służące jako komory gniazdowe, sypialnie i magazyny z zapasami pokarmu. W ciągu dnia, gdy śpią, zatykają wejścia do komór ziemią, co pozwala utrzymać stałą temperaturę i odpowiednią wilgotność powietrza w środku.
Rozród i potomstwo edytuj
Prawdopodobnie rozmnażają się o każdej porze roku, samice corocznie wydają na świat kilka miotów. Liczba młodych w miocie jest zmienna – od jednego do ośmiu – rodzą się w specjalnie zbudowanych gniazdach wewnątrz nory.
Systematyka edytuj
Do rodziny karłomyszowatych należą następujące występujące współcześnie podrodziny[6][7][2]:
- Heteromyinae J.E. Gray, 1868 – karłomyszy
- Perognathinae Coues, 1875 – szczuroskoczniki
- Dipodomyinae P. Gervais, 1853 – szczuroskoczki
Opisano również podrodzinę wymarłą[8]:
- Mioheteromyinae Korth, 1997
Rodzaje wymarłe o niepewnej pozycji systematycznej i nie sklasyfikowane w żadnej z powyższych podrodzin[8]:
- Korthomys Lindsay & Reynolds, 2008[9] – jedynym przedstawicielem był Korthomys formicorum (Wood, 1935)
- Mookomys Wood, 1931[10]
- Paratrogomys Lindsay & Reynolds, 2008[11] – jedynym przedstawicielem był Paratrogomys whistleri Lindsay & Reynolds, 2008
- Proheteromys Wood, 1932[12]
- Trogomys W.G. Reeder, 1960[13]
Przypisy edytuj
- ↑ J.E. Gray. Synopsis of the Species of Saccomyinæ, or Pouched Mice, in the Collection of the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1868, s. 201, 1868. (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 215–222. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ D. Hafner: Family Heteromyidae (Pocket Mice, Kangaroo Mice and Kangaroo Rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 170. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Heteromyidae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-08].
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-28]. (ang.).
- ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 292–304. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b J.S. Zijlstra, Heteromyidae Gray, 1868, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-09-28] (ang.).
- ↑ Lindsay i Reynolds 2008 ↓, s. 219.
- ↑ A.E. Wood. Phylogeny of the heteromyid rodents. „American Museum novitates”. 50, s. 4, 1931. (ang.).
- ↑ Lindsay i Reynolds 2008 ↓, s. 214.
- ↑ A.E. Wood. New heteromyid rodents from the Miocene of Florida. „Bulletin of the Florida Geological Survey”. 10, s. 45, 1932. (ang.).
- ↑ W.G. Reeder. A new rodent genus (family Heteromyidae) from the Tick Canyon Formation of California. „Bulletin of the Southern California Academy of Sciences”. 59 (3), s. 121, 1960. (ang.).
Bibliografia edytuj
- E.H. Lindsay & R.E. Reynolds. Heteromyid rodents from Miocene faunas of the Mojave Desert, Southern California. „Science Series, Natural History Museum of Los Angeles County”. 41, s. 213–235, 2008. (ang.).