Karbala (arab. كربلاء, znana także pod nazwami Kerbala, Kerbela, Karbila) – miasto w środkowej części Iraku, na Nizinie Mezopotamskiej, w pobliżu Eufratu, stolica muhafazy Karbala, zamieszkana przez około 1 mln osób[potrzebny przypis].

Karbala
‏كربلاء‎
Ilustracja
Karbala
Państwo

 Irak

Muhafaza

Karbala

Wysokość

28–36 m n.p.m.

Populacja (2009 (szacunek))
• liczba ludności


1 013 254

Kod pocztowy

56001

Położenie na mapie Iraku
Mapa konturowa Iraku, w centrum znajduje się punkt z opisem „Karbala”
Ziemia32°36′N 44°02′E/32,600000 44,033333

Etymologia edytuj

Nie ma jednoznacznego stanowiska badaczy odnośnie do pochodzenia nazwy miasta „Karbala”. Część badaczy uważa, że wywodzi się ona od określenia „Kar Babel”, co oznacza grupę starożytnych osad babilońskich, w tym Nainawa, Al-Ghadiriyya, Karbella, Al-Nawaweess i Al-Heer (obecnie znane jako Al-Hair, miejsce w którym znajduje się grób Husayna ibn Alego). Inni zwracają uwagę, że „Karbala” może nawiązywać do miejsca, w którym zginął Husayn ibn Ali, a które to jest stworzone „z miękkiej gleby” – Al-Karbalat.

Według wierzeń szyickich, archanioł Gabriel przekazał Mahometowi prawdziwe znaczenie słowa Karbalā’. Według tej teorii, jest ono połączeniem słów: karb (arab. كَرْب), oznaczającego „ziemię, która powoduje agonię” oraz słowa balā’ (arab. بَلَاء), oznaczającego „dolegliwości”.

Klimat edytuj

Karbala znajduje się w strefie ciepłego klimatu pustynnego (BWh w klasyfikacji klimatu Köppena) z wyjątkowo gorącymi, długimi, suchymi latami i łagodnymi zimami. Prawie wszystkie roczne opady występują od listopada do kwietnia, chociaż żaden miesiąc nie jest mokry.

Historia edytuj

W 680 roku miała tu miejsce bitwa, w której zginął wnuk Mahometa, Husajn ibn Ali. Jego grób jest popularnym miejscem pielgrzymek szyitów. W mieście rozwinął się przemysł metalowy, włókienniczy i odzieżowy, obuwniczy, materiałów budowlanych oraz spożywczy, a także rzemiosło artystyczne.

W roku 1915 miało miejsce powstanie w Karbali, będące aktem buntu przeciwko Imperium Osmańskiemu, rządzącemu wówczas na tych terenach[1].

W 1928 r. w mieście przeprowadzono istotny projekt odwadniania miasta, aby uwolnić miasto od niezdrowych bagien, powstałych między kanałami Hussainiya i Bani Hassan nad Eufratem[2].

W 1991 r. miasto było świadkiem powstania i buntu w trakcie zawieszenia broni podczas wojny w Zatoce Perskiej, a skierowanego przeciwko panującej władzy, z Saddamem Husajnem na czele.

Między 3 a 6 kwietnia 2004 roku miała miejsce obrona ratusza w Karbali, prowadzona przez żołnierzy polskich i bułgarskich.

14 kwietnia 2007 roku w pobliżu stacji autobusowej miał miejsce atak terrorystyczny przy użyciu auta wypełnionego materiałami wybuchowymi. W ataku tym zginęło 47 osób, z czego 16 ofiar stanowiły dzieci[3].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Eliezer Tauber, The Arab Movements in World War I, Routledge, 5 marca 2014, ISBN 978-1-135-19978-4 [dostęp 2021-02-22] (ang.).
  2. Report by His Britannic Majesty’s Government to the Council of the League of Nations on the Administration of Iraq 1927-28., HathiTrust [dostęp 2021-02-22] (ang.).
  3. Fighting terrorism in a free Iraq :: The Week in Iraq :: Iraq Body Count, www.iraqbodycount.org [dostęp 2021-02-22].

Bibliografia edytuj

  • Nowa encyklopedia powszechna, PWN, Warszawa 1995-1996.