Karol Kumuniecki

polski wojskowy

Karol Wojciech Kumuniecki vel Karol Adalbert Komuniecki[1] (ur. 23 października 1894 w Żywcu, zm. 25 stycznia 1943[2] w KL Auschwitz[2]) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Karol Wojciech Kumuniecki
Karol Adalbert Kumuniecki
Ilustracja
Karol Kumuniecki (przed 1934)
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

23 października 1894
Żywiec

Data i miejsce śmierci

25 stycznia 1943
KL Auschwitz

Przebieg służby
Lata służby

19141943

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

21 Pułk Piechoty
11 Pułk Piechoty
67 Pułk Piechoty

Stanowiska

kwatermistrz pułku
zastępca dowódcy pułku
dowódca pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Życiorys edytuj

Karol Kumuniecki urodził się w Żywcu, w rodzinie Antoniego i Marii z Błaszczyńskich[3][4]. Był bratem Michała (1896–1940), legionisty, architekta, porucznika rezerwy, zamordowanego w Katyniu[5][6]. Jego szwagier kapitan Aleksander Żebrowski (1893–1940) także został zamordowany w Katyniu[7].

W czasie I wojny światowej Karol walczył w Legionach Polskich[8]. Pełnił służbę w 1 pułku piechoty, a następnie w c. i k. Komendzie Legionów Polskich i 3 pułku piechoty[4]. 1 maja 1916 roku został mianowany chorążym piechoty. W czasie walk dostał się do rosyjskiej niewoli[8][9].

19 sierpnia 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[10][8]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w 9 pułku piechoty Legionów[11]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 488. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 9 pp[12]. W 1923 roku pełnił obowiązki komendanta Kadry Batalionu Zapasowego 21 pułku piechoty w Warszawie[13]. W latach 1924–1925 był kwatermistrzem tego pułku[14][15].

 
Karol Kumuniecki więzień KL Auschwitz
 
Karol Kumuniecki więzień KL Auschwitz
 
Grób symboliczny na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie

1 grudnia 1924 roku został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 146. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. Następnie pełnił służbę w Biurze Ogólno Administracyjnym Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[17]. 24 grudnia 1929 roku został awansowany do stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 28. lokatą w korpusie oficerów piechoty[18]. 26 marca 1931 roku został przeniesiony do 11 pułku piechoty w Tarnowskich Górach na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[19][20][8]. 27 lutego 1937 roku został mianowany dowódcą 67 pułku piechoty w Brodnicy[21]. Na czele tego oddziału walczył w kampanii wrześniowej 1939 roku. 19 września 1939 roku został ciężko ranny w czasie bitwy nad Bzurą. Miał przestrzelone płuco, wątrobę i staw łokciowy[6]. Do marca 1940 roku przebywał na leczeniu w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie. Po wyjściu ze szpitala zamieszkał razem z rodziną w mieszkaniu brata Michała. 16 lipca tego roku został zatrzymany i osadzony na Pawiaku. 2 stycznia 1941 roku został wysłany do obozu koncentracyjnego Auschwitz[6]. W obozie został członkiem Związku Organizacji Wojskowej. 25 stycznia 1943 roku został rozstrzelany wraz z innymi członkami obozowego ruchu oporu. Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu bródnowskim w Warszawie (kw. 12B-6-26).

Karol Kumuniecki w 1920 roku ożenił się z Kazimierą, córką Piotra Żebrowskiego, administratora klucza majątków Sanniki-Konstantynów, i Aleksandry ze Śmiechowskich[6][7]. Z tego związku 19 grudnia 1927 roku urodziła się Hanna Kumuniecka-Chełmińska ps. „Maryla”, „Hanka”, sanitariuszka Pułku AK Baszta, uczestniczka powstania warszawskiego.

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 56, ogłoszono sprostowanie nazwiska i drugiego imienia oraz datę urodzenia z „Komuniecki Karol Adalbert ur. 28 października 1894 r.” na „Kumuniecki Karol Wojciech ur. 23 października 1894 r.”.
  2. a b 80 lat temu Niemcy rozstrzelali w Auschwitz 53 Polaków [online], dzieje.pl [dostęp 2023-08-08] (pol.).
  3. a b Kolekcja VM ↓, s. 1.
  4. a b Wykaz Legionistów ↓.
  5. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 327.
  6. a b c d Dobrowolska 2013 ↓, s. 46.
  7. a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 741.
  8. a b c d Kolekcja VM ↓, s. 4.
  9. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 29, tu jako „Karol Komaniecki”.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920 roku, s. 786.
  11. Spis oficerów 1921 ↓, s. 47, 697.
  12. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 45 tu, jako „Janusz Karol Wojciech Komaniecki”.
  13. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 185, 408, tu również, jako „Janusz Karol Wojciech Komaniecki”.
  14. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 174, 351, tu jako „Karol Adalbert Komuniecki”.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 268. Obsada pułków piechoty.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 735.
  17. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 122, 176.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 439.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 96.
  20. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 23, 541.
  21. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 12.
  22. M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
  23. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101 „za zasługi na polu administracji wojska”.
  24. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 239.
  25. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 185.

Bibliografia edytuj