Kazimierz Górny (duchowny)
Kazimierz Górny (ur. 24 grudnia 1937 w Lubniu) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy krakowski w latach 1985–1992, biskup diecezjalny rzeszowski w latach 1992–2013, od 2013 biskup senior diecezji rzeszowskiej.
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
24 grudnia 1937 | ||
Biskup diecezjalny rzeszowski | |||
Okres sprawowania |
1992–2013 | ||
Biskup pomocniczy krakowski | |||
Okres sprawowania |
1985–1992 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Prezbiterat |
29 czerwca 1960 | ||
Nominacja biskupia |
26 października 1984 | ||
Sakra biskupia |
6 stycznia 1985 | ||
Odznaczenia | |||
Data konsekracji |
6 stycznia 1985 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||
Miejsce | |||||
Konsekrator | |||||
Współkonsekratorzy | |||||
|
Życiorys
edytujUrodził się 24 grudnia 1937 w Lubniu[1]. Brat księdza Stanisława Górnego[2]. Od 1951 kształcił się w Niższym Seminarium Duchownym w Krakowie. Egzamin dojrzałości złożył w krakowskim II Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Jana III Sobieskiego. W latach 1955–1960 studiował w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie i jednocześnie odbywał studia filozoficzno-teologiczne na tamtejszym Papieskim Wydziale Teologicznym. Święceń prezbiteratu udzielił mu 29 czerwca 1960 biskup pomocniczy krakowski Karol Wojtyła. Na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie otrzymał licencjat z teologii biblijnej[1].
Pracował jako wikariusz w parafiach: Najświętszego Serca Pana Jezusa w Byczynie (1960–1961), św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Ujsołach (1961–1963), Opatrzności Bożej w Bielsku-Białej (1963–1965) i św. Anny w Krakowie (1965–1970)[1]. W latach 1977–1984 był proboszczem parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Oświęcimiu i dziekanem dekanatu oświęcimskiego[1]. Przyczynił się do powstania kościoła i parafii św. Maksymiliana w Oświęcimiu, którą administrował jako proboszcz od 1983. Wniósł także wkład w utworzenie klasztoru sióstr karmelitanek bosych, mieszczącego się obok hitlerowskiego obozu zagłady w Oświęcimiu. Od 1970 do 1977 był zatrudniony w kurii metropolitalnej w Krakowie. Zorganizował Wydział Duszpasterstwa Rodzin, którym kierował do 1977[3]. W latach 1972–1977 jako sekretarz II Archidiecezjalnego Synodu Duszpasterskiego był odpowiedzialny za sprawy organizacyjne Synodalnych Zespołów Studyjnych[1][3]. Został ustanowiony delegatem ds. duszpasterstwa chorych duchownych. Wszedł w skład rady wydziału duszpasterstwa (1971), rady kapłańskiej (1973) i komitetu roku świętego (1974). W 1983 otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości[1].
26 października 1984 został prekonizowany biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej ze stolicą tytularną Pertusa. Święcenia biskupie otrzymał 6 stycznia 1985 w bazylice św. Piotra w Rzymie[1]. Udzielił mu ich papież Jan Paweł II, któremu asystowali arcybiskup Eduardo Martínez Somalo, substytut ds. Ogólnych w Sekretariacie Stanu, i arcybiskup Duraisamy Simon Lourdusamy, sekretarz Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów[4]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Omnia Tibi” (Wszystko Tobie). W archidiecezji pełnił funkcję wikariusza generalnego[3]. Brał udział w pracach rady kapłańskiej, kolegium konsultorów i rady duszpasterskiej[1]. Został ustanowiony kanonikiem krakowskiej kapituły archikatedralnej[3].
25 marca 1992 został przeniesiony na urząd biskupa diecezjalnego nowo utworzonej diecezji rzeszowskiej. Tego samego dnia objął ją kanonicznie w obecności biskupa Edwarda Białogłowskiego, zaś ingres do katedry rzeszowskiej odbył 11 kwietnia 1992. Jako biskup rzeszowski zorganizował struktury instytucji diecezjalnych. Jeszcze w 1992 utworzył kurię diecezjalną, Instytut Teologiczno-Pastoralny im. bł. Józefa Sebastiana Pelczara w Rzeszowie oraz powołał Kolegium Konsultorów, zaś w 1993 utworzył Wyższe Seminarium Duchowne w Rzeszowie. W 1996 ustanowił Radę Duszpasterską, w 1997 Sąd Biskupi i Muzeum Diecezjalne w Rzeszowie, a w 2002 rzeszowską kapitułę katedralną. Ponadto w 1992 utworzył diecezjalną Caritas, a w 1995 Akcję Katolicką. Zainicjował Synod Diecezji Rzeszowskiej, który rozpoczął się w 2001 roku. Utworzył media diecezjalne – Radio Via oraz periodyki: „Źródło Diecezji Rzeszowskiej”, „Niedziela Południowa”, „Droga Rzeszowska”, „Zwiastowanie”[3]. Był przewodniczącym Rady Kapłańskiej i Rady ds. Ekonomicznych[1]. 14 czerwca 2013 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa diecezjalnego diecezji rzeszowskiej[5][6]. Ponadto do czasu kanonicznego objęcia urzędu przez następcę Jana Wątrobę zlecił mu pełnienie funkcji administratora apostolskiego diecezji[7].
W ramach Konferencji Episkopatu Polski w 1985 został członkiem Komisji ds. Duszpasterstwa Rodzin, która później została przemianowana na Radę ds. Rodziny. W latach 2011–2013 pełnił funkcję przewodniczącego tej rady[8][9]. W latach 1986–1995 był opiekunem Krajowego Duszpasterstwa Młodzieży Harcerskiej, a w latach 1987–1990 Ruchu Światło-Życie[3]. W 2005 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego przemyskiego Mariana Rojka[4].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujW 2018 otrzymał złotą odznakę „Za zasługi w pracy penitencjarnej”[10].
Nadano mu tytuły honorowego obywatela: Oświęcimia (1995), gminy Lubień (2000)[3], Kolbuszowej (2010)[11], Rzeszowa (2010)[12], gminy Nowy Żmigród (2010)[13] i Ropczyc (2012)[14]. Przyznano mu również odznakę honorową „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego” (2010)[15].
W 2020 został doktorem honoris causa Uniwersytetu Rzeszowskiego[16]. Natomiast w 2016 otrzymał medal Bene Merenti z nadania Polskiego Towarzystwa Teologicznego[17].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 48. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ J.M. Pędziwiatr. Apostoł życzliwości. „Gość Niedzielny”. Nr 30/792 („Gość Bielsko-Żywiecki”). s. VI. ISSN 0137-7604. [dostęp 2019-08-16].
- ↑ a b c d e f g A. Motyka: Nota biograficzna Kazimierza Górnego na stronie diecezji rzeszowskiej. diecezja.rzeszow.pl (arch.). [dostęp 2017-02-08].
- ↑ a b Kazimierz Górny. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-04-14]. (ang.).
- ↑ Rinuncia del Vescovo di Rzeszów (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2013-06-14. [dostęp 2014-02-08]. (wł.).
- ↑ Rzeszów: Bp Kazimierz Górny przechodzi na emeryturę. Bp Jan Wątroba – biskupem rzeszowskim. episkopat.pl (arch.), 2013-06-14. [dostęp 2016-12-25].
- ↑ Komunikat Kurii Diecezjalnej w Rzeszowie. diecezja.rzeszow.pl (arch.), 2013-06-14. [dostęp 2017-02-08].
- ↑ Bp Jan Wątroba ordynariuszem rzeszowskim. episkopat.pl (arch.), 2013-06-14. [dostęp 2016-12-25].
- ↑ 362. zebranie plenarne Konferencji Episkopatu Polski. ekai.pl (arch.), 2013-06-22. [dostęp 2017-02-08].
- ↑ T. Nowak: Biskupi otrzymali złote odznaki Służby Więziennej. diecezja.rzeszow.pl (arch.). [dostęp 2021-06-20].
- ↑ Ks. Bp Kazimierz Górny. kolbuszowa.pl (arch.). [dostęp 2016-05-12].
- ↑ Uchwała Nr LXXIV/1255/2010. bip.erzeszow.pl (arch.), 2010-05-06. [dostęp 2016-12-25].
- ↑ E. Paluch: Honorowi i Zasłużeni !!!. nowyzmigrod.eu, 2010-08-31. [dostęp 2014-09-07].
- ↑ JE ks. bp. Kazimierz Górny. ropczyce.eu (arch.), 2013-03-06. [dostęp 2024-07-12].
- ↑ Nota biograficzna Kazimierza Górnego na stronie Sejmiku Województwa Podkarpackiego. sejmik.podkarpackie.pl. [dostęp 2017-12-26].
- ↑ Doktorat Honoris Causa UR dla JE Ks. Biskupa Kazimierza Górnego. ur.edu.pl, 2020-10-14. [dostęp 2020-12-30].
- ↑ „Bene Merenti” od PTT dla Ks. Bpa Kazimierza Górnego. diecezja.rzeszow.pl (arch.). [dostęp 2021-06-20].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Kazimierza Górnego na stronie diecezji rzeszowskiej (arch.). [dostęp 2017-02-08].
- Kazimierz Górny na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-12-25].
- Kazimierz Górny [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-15] (ang.).